توزیع چهار فصل سفر از حرف تا عمل

گروه گردشگری، پرستو فخاریان: با ورود به فصل تابستان، بار دیگر دغدغه ایام پیک سفر و ارائه خدمات مناسب به مردم، به سراغ دست‌اندرکاران امر گردشگری می‌آید. گرچه به‌دلیل قرار گرفتن ماه رمضان در تابستان، یک ماه از این فصل کمتر با تراکم گردشگران و مسافران همراه است اما همچنان مشکل عدم توزیع زمانی و مکانی سفر وجود دارد. پیش از این رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور از طرح موضوع تعطیلات زمستانی برای توزیع زمانی سفر در هیات دولت خبر داد؛ امری که می‌تواند باری از دوش ایام پیک سفر بردارد و تمام عواید اقتصادی ناشی از گردشگری را در دیگر ایام سال نیز توزیع کند. با این حال برخی معتقدند این موضوع تنها راه‌حل نیست و در کنار آن باید به راه‌های دیگری نیز فکر کرد. توزیع مکانی سفر و تغییر این تفکر که تنها برخی مقاصد مشخص برای سفر انتخاب شود، موضوع مهم دیگری است که باید از سوی فعالان بخش دولتی و بخش خصوصی مورد توجه قرار بگیرد.

تعطیلات زمستانی مسکن است

رئیس جامعه هتلداران ایران، ایده در نظر گرفتن تعطیلات زمستانی را که پس از عید از سوی رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری طرح شد، توزیع تعطیلات رسمی کشور دانست و آن را با توزیع سفر متفاوت عنوان کرد. جمشید حمزه‌زاده در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» افزود: این دو هفته تعطیلات در واقع درمان درد نیست بلکه تنها نقش مسکن را بازی می‌کند. وی تصریح کرد: آنچه ما به آن نیاز داریم، توزیع سفر در تمام فصول سال و برای سلایق و علایق مختلف است. این فعال گردشگری و هتلداری کشور خاطرنشان کرد: این امر تنها با یک مدیریت صحیح و ایجاد هماهنگی بین تمام حوزه‌های صنعت محقق خواهد شد. وی ضمن اینکه درنظر گرفتن تعطیلات زمستانی را یک گام در جهت توزیع سفر دانست، اظهار کرد: سه راه برای توسعه گردشگری کشور وجود دارد که یکی از مهم‌ترین آنها، همین مدیریت توزیع سفر است. در این خصوص تعریف مقاصد جدید -مخصوصا مناطقی که کمتر در آنها سفر جریان دارد- از اهمیت بسزایی برخوردار است. فرهنگ‌سازی سفر گروهی و ارائه تخفیفات و تسهیلات ویژه برای گردشگرانی که در فصول غیرپیک سفر می‌کنند؛ دو راه دیگری بود که رئیس جامعه هتلداران ایران پیشنهاد و تاکید کرد که تنها با یک برنامه‌ریزی می‌توان به این مهم دست یافت.

حمزه‌زاده یادآور شد: در زمستان، درصد مشخصی از افراد، علاقه‌مند به سفر هستند که باید برای آنها بازاریابی انجام شود و برنامه‌های مشخصی برای آنها در نظر گرفته شود. وی تورهای دانش‌آموزی و دانشجویی، ‌افراد بازنشسته و... را جزو این دسته دانست و خاطر نشان کرد: کشور ما ۴فصل است و باید برای بهره‌گیری از آن در تمام فصول برنامه‌ریزی کرد. وی خواستار عملی شدن شعار «سفرهای همگانی، همه‌مکانی و همه‌زمانی» شد.

برای مقاصد جدید باید فرهنگ‌سازی شود

رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی ایران، با اشاره به اینکه طرح تعطیلات زمستانی برای یکی، دوسال نیز پیش از این اجرایی شده است، ‌این طرح را مفید خواند و به «دنیای اقتصاد» گفت: دولت باید زمان تعطیلات را در طول سال توزیع کند. محمدحسن کرمانی، تعطیلات بلندمدت و توزیع‌نشده‌ای نظیر نوروز را برای گردشگری غیر مفید دانست و تصریح کرد: در مواقعی نظیر نوروز و تابستان که تعطیلات یک جا و برای همه اقشار است، هجوم گردشگر به شهرها باعث می‌شود که فعالان صنعت گردشگری نتوانند پاسخگو باشند و مسافر نیز نمی‌تواند خدمات مناسبی دریافت کند؛ درحالی‌که در ایام دیگری که ایام پیک سفر نیست، هتل‌ها خالی می‌مانند و به‌نوعی مشاغل توریسم با کسادی مواجه می‌شوند. وی خاطرنشان کرد: به همین خاطر توزیع تعطیلات در ایام و فصول مختلف سال اهمیت پیدا می‌کند.

رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی ایران، توزیع مکانی سفر را نیز از برنامه‌های مهمی عنوان کرد که باید در دستور کار دولت و آژانس‌ها قرار بگیرد. کرمانی در این باره اظهار کرد: صرف‌نظر از لزوم بهبود زیرساخت‌ها که باید پیش‌زمینه توزیع سفر در شهرهای مختلف کشور قرار گیرد، تاکنون همکاران ما در بخش خصوصی و دولتی نتوانسته‌اند فرهنگ‌سازی مناسبی انجام دهند. وی عدم توزیع سفر را ناشی از سنتی بودن مسیرهای سفر دانست و توضیح داد: این موضوع هم به خاطر درخواست بازار است و هم به‌دلیل عدم تعریف مسیرهای جدید از سوی آژانس‌داران. او از فرهنگ غلطی که بین مردم رواج دارد، به عنوان دیگر مانع رونق مقاصد جدید سفر یاد کرد و افزود: ما اغلب علاقه‌مند نیستیم به مکان‌هایی برویم که امکانات رفاهی نسبتا کمتری داشته باشد و گمان می‌کنیم تنها باید به مناطقی سفر کنیم که هتل‌های چندستاره داشته باشد و امکانات حمل‌ونقل و دیگر امکانات را به صورت کامل در اختیار ما قرار دهد. این نوع تفکر باید تغییر کند و نیازمند کار فرهنگی است. کرمانی تشویق گردشگران و تخفیف‌های مالی را برای توزیع مقاصد سفر پراهمیت دانست و خواستار همکاری دولت و بخش خصوصی در این زمینه شد.

رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی ایران، از برگزاری تورهایی نظیر گلستان و محلات به‌عنوان مقاصد جدید توسط برخی آژانس‌ها خبر داد و افزود: ما جاهای متعددی در کشور داریم که می‌توانیم در مقاطع مختلف سال از آنها برای برگزاری تورهای مختلف بهره ببریم.

با این اوصاف، شاید بهتر باشد نگاهی دیگر به زمان و مقصد سفر صورت گیرد؛ مردمی که هر سال تابستان خود را در جاده‌های شلوغ شمال سر می‌کنند یا تنها نقش جهان و تخت‌جمشید را جزو آثار باستانی می‌دانند، شاید هیچ‌گاه نتوانند لذت سفر به ییلاق اولسابلانکا یا قلعه فلک‌الافلاک خرم‌آباد را تجربه کنند.