اشتغال و مشارکت زنان محصول صنعتی شدن هنرهای دستی
گروه گردشگری: صنایع دستی را باید به عنوان یک رشته مکمل دراموراجتماعی و اقتصادی مورد حمایت و تقویت قرار داد، از این رهگذر و با توجه به پارامترهای موجود و نتایج حاصل از مطالعات، میتوان آثار اصلی صنایع دستی در مسائل اقتصادی و اجتماعی را به شرح ذیل مطرح کرد:
۱- تامین اشتغال و تعادل بخشی بازارکار
یکی از مهمترین معضلات کنونی کشور مساله اشتغال است و بهمنظور ایجاد اشتغال نیاز به سرمایهگذاری است. براساس مطالعات صورت گرفته برای ایجاد هر شغل در بخش صنعت بین ۱۶۰ تا ۳۰۰ میلیون ریال سرمایه نیاز است ومیزان سرمایه موردنیاز برای فعالیتهای صنایع دستی به خوبی نشان میدهد که سرمایه مورد نیاز این بخش بسیار کمتر از سرانه مورد نیاز سایر بخشها است.
گروه گردشگری: صنایع دستی را باید به عنوان یک رشته مکمل دراموراجتماعی و اقتصادی مورد حمایت و تقویت قرار داد، از این رهگذر و با توجه به پارامترهای موجود و نتایج حاصل از مطالعات، میتوان آثار اصلی صنایع دستی در مسائل اقتصادی و اجتماعی را به شرح ذیل مطرح کرد:
۱- تامین اشتغال و تعادل بخشی بازارکار
یکی از مهمترین معضلات کنونی کشور مساله اشتغال است و بهمنظور ایجاد اشتغال نیاز به سرمایهگذاری است. براساس مطالعات صورت گرفته برای ایجاد هر شغل در بخش صنعت بین ۱۶۰ تا ۳۰۰ میلیون ریال سرمایه نیاز است ومیزان سرمایه موردنیاز برای فعالیتهای صنایع دستی به خوبی نشان میدهد که سرمایه مورد نیاز این بخش بسیار کمتر از سرانه مورد نیاز سایر بخشها است. در حقیقت، فعالیتهای صنایعدستی بهدلیل اتکا به ذوق، سلیقه ونیروی انسانی نیاز چندانی به سرمایه نقدی نداشته و میتوان با اندک سرمایه نسبت به ایجاد اشتغال در این بخش اقدام کرد.
۲- متنوعسازی فعالیتهای اقتصادی خانوار
صنایع دستی بهطور عام یک فعالیت پایه نیست و فعالیت صنعت دستی از چند طریق موجب بهبود وضعیت اقتصادی خانوار میشود. مهمترین طریق بهبود آن، ازدیاد روشهای کسب درآمد خانوار یا متنوع سازی آن است و بهدلیل داشتن ویژگیهای مثبتی مثل انجام آن توسط کلیه افراد خانوار، سرمایهاندوز بودن صنعتدستی، داشتن تکنولوژی بومی و فراگیری و آموزش سریع، میتوان صنایع دستی را بهطور ساده میان خانوارها ترویج کرد. افزودن فعالیت صنایعدستی به فعالیتهای اقتصادی خانوار سبب کاهش بیکاری پنهان و افزایش بهرهوری نیروی کار میشود.
۳- مشارکت اقتصادی زنان
ارزش کار زنان روستایی و شهری چه در کشورهای توسعه یافته و چه در حال توسعه همواره از بُعد تاریخی مورد غفلت قرار گرفته است. در این راستا فعالیتهایی که از سوی زنان در بازارهای محلی و همچنین در خانهداری و خدمات خانوار انجام میگیرد در اندازهگیری فعالیتهای اقتصادی کشور نادیده گرفته میشود.
به هر حال مطالعات نشان میدهد که زنان مولدانی فعال بوده ودر فرآیند توسعه و ایجاد ثروت در جهان سهم مهمی دارند به خصوص زنان روستایی در کشورهای در حال توسعه که در پایداری نظام اقتصادی روستایی نقش اساسی را ایفا میکنند همچنین بررسیها نشان میدهد فعالیتهای زنان در صنایعدستی، قالی بافی، زیلو بافی، حصیربافی و دیگر صنایعدستی بیشتر از فعالیت آنها در تولید محصولات غذایی بوده است و اغلب بین ۷۵ تا ۸۰ درصد افراد شاغل در بخش صنایع دستی را زنان تشکیل میدهند.
آثار مثبت افزایش حضور زنان در صنایع دستی:
- افزایش درآمد و رفاه خانوار
- کاهش فشار مالی بر سرپرست خانوار
- پیشگیری از مهاجرت آنان به شهرها
۴- سایر عملکردها و نقشهای تعادل بخش
رشد و توسعه اقتصادی و اجتماعی بدون توجه به اجزای آن امکانپذیر نیست و توزیع اشتغال بین بخشهای اصلی فعالیتهای اقتصادی تابع دو پارامتر نیروی کار و سرمایه هستند که در این بین، صنایعدستی بهدلیل خصوصیاتی ممتاز مانند سرمایه اندوز بودن، کاربردی بودن، مشارکت دادن زنان در تولید، متنوع کردن منابع درآمد خانوار، کاهش ریسک درآمد، استفاده آن از مفاهیم داخلی و بسیاری دیگر از پارامترهای اقتصادی و فرهنگی نظیر ارزش افزوده بالا، حفظ فرهنگ و اصالت بومی، انتقال هنر بومی ومحلی، پیوند نسلها و سایر مولفهها میتواند یکی از مهمترین عوامل و راه حلهای مبارزه با بیکاری در مناطق مختلف کشور باشد و با ایفای نقشهای ذیل تاثیرات بلندمدت بر توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور خواهد داشت:
- عمران و توسعه ملی
- ایجاد جاذبه برای توسعه گردشگری
- تجهیز منابع و ایجاد تعادلهای منطقهای در توسعه
- ازدیاد درآمد سرانه
- افزایش تولید ملی و توسعه صادرات
محدودیتها و مسائل پیش روی توسعه صنایع دستی
صنایع دستی به عنوان عامل موثر در توسعه اقتصادی و اجتماعی جهت تحقق اهداف وماموریتها با موانع ومحدودیتهایی در این مسیر مواجه است که اهم آن عبارت است از:
- محدودیتها و مشکلات تجهیز منابع
- مشکلات بازاریابی، تبلیغات و اطلاعرسانی و نظام عرضه و توزیع
- محدودیتهای فنی و تکنولوژیک
- مشکلات کمبودهای آموزشی، ترویج وتحقیق
- نارساییهای حقوقی، قانونی ومقررات
- تنگناهای نظام اجرایی و مدیریتی
صنایع دستی، نه رقیبی برای صنایع جدید ماشینی است ونه مانعی بر سر راه استفاده صحیح ومناسب از تکنولوژی، بلکه فقط عامل مکمل در اقتصاد و مسائل امور اجتماعی در کشورها محسوب میشود.
در کشور ما بهدلیل فراوانی منابع مواد اولیه ارزان، طولانی بودن پیشینه تولید صنایع دستی، تنوع رشتههای صنایع دستساز و استقبال کشورهای دیگر از تولیدات صنعتگران، صنایعدستی توانسته عاملی موثر جهت جذب گروهی از مردان و زمینه ساز اشتغال برای آنان باشد و طبق آمار هم اینک افزون بر ۱۰ میلیون نفر در نقاط مختلف کشور بهطور مستمر یا غیرمستمر به تهیه و تولید انواع فرآوردههای دستساز اشتغال دارند و لااقل قسمتی از عایدی و وسیله تامین معیشت خود وخانوادهشان صنایعدستی است. صنایعدستی از جمله صنایعی است که به پشتوانه فراوانی مواد اولیه و از آنجا که ابزار کارگران و نیروی متخصص چندانی را نیازمند نیست و اشتغال به تنهایی متکی به نیروی کار است و با سرمایه محدود در کوتاهمدت میتواند بازده مناسبی داشته باشد.
ارسال نظر