چاره معضل کمبود هتل در کوتاه‌مدت چیست؟
پروژه‌های کوچک پرتعداد جایگزین پروژه‌های عظیم
گروه گردشگری- پرستو فخاریان*: بحث درباره هتل‌ها و اقامتگاه‌ها، این روزها نقل محافل فعالان توریسم کشور است. کافی است از یکی از این فعالان بپرسید که اوضاع کار چطور است و مشاهده کنید که در میان دو جمله اولشان، یک جمله مربوط به مشکلاتی است که در خصوص عدم کافی بودن هتل در برخی شهرها حرف می‌زنند و می‌گویند درخصوص رزرو هتل برای توریست‌های خارجی به سختی افتاده‌اند. با این حال برخی از فعالان هتلداری بر این باورند که چنین مشکلی وجود ندارد و به جای آنکه باور داشته باشیم که باید همه گردشگران ورودی را در هتل‌های مقاصد سنتی سفر در ایران مثل شیراز و اصفهان بگنجانیم، بهتر است به آنها مقاصد جدیدی معرفی کنیم. به این ترتیب این موضوع وجود دارد که کمبود هتل‌های استاندارد می‌تواند به‌زودی به مساله‌ای بغرنج برای صنعت گردشگری کشور، که روز به روز بر تعداد متقاضیان خارجی آن افزوده می‌شود، بدل شود. از این رو، برخی معتقدند باید هرچه سریع‌تر اقدام به ساختن هتل‌های ۴ستاره و ۵ستاره شود اما روشن است که ساخت چنین هتل‌هایی که دارای استانداردهای کافی و لازم باشد، در کوتاه‌مدت مقدور نخواهد بود. پس درمان کوتاه‌مدت این دغدغه بزرگ که در میان فعالان صنعت وجود دارد، چیست؟ دولت وعده می‌دهد که از سرمایه‌گذاران حمایت می‌کند اما سازوکار این حمایت چگونه است؟ آیا این حمایت‌ها کفایت می‌کند؟ آیا برنامه دقیقی برای توسعه منطقی هتل‌ها وجود دارد؟
برای بلندمدت، سناریو بنویسیم!
عباس شیریان، مدیرعامل شرکت آموزش، مطالعات و مشاوره سیاحتی گردشگران بنیاد، ضمن تاکید بر لزوم ایجاد یک طرح جامع ۴ و ۵ساله برای توسعه گردشگری به «دنیای اقتصاد» گفت: طی حضوری که در نمایشگاه ITB آلمان داشتم، به شخصه شاهد بودم که حداقل از پذیرش ۱۰۰تور خارجی به‌دلیل نبود امکانات اقامتی معذور بودیم. این به آن معنا است که حجم میهمان و گردشگر ورودی به کشور بسیار زیاد است و اقامت نیز به نوعی معضل تبدیل می‌شود.
این فعال هتلداری و گردشگری اضافه کرد: امروزه گردشگر خارجی تنها به‌دلیل دیدن یک جاذبه توریستی به کشور نمی‌آید؛ بلکه مقصد، برای آنها حکم جاذبه را دارد. از این رو باید پکیجی از امکانات، جاذبه‌ها و خدمات در اختیار او قرار گیرد. وی برخورداری از امکانات اقامتی مناسب را در ایجاد تصویر ذهنی مثبت برای توریست خارجی بسیار موثر عنوان و خاطرنشان کرد: برای اینکه نگاه مدل‌سازی در ما ایجاد شود؛ باید سناریویی در این صنعت داشته باشیم و لایه لایه برنامه‌ریزی صورت گیرد. شیریان در پاسخ به این سوال که در کوتاه‌مدت چگونه می‌شود ضعف‌ها در حوزه اقامت را پوشاند، تصریح کرد: بهتر آن است که به جای اجرای پروژه‌های بزرگ و کم تعداد که به مراتب نیازمند برنامه‌ریزی‌های بنیادی‌تر و هزینه‌های استانداردسازی بیشتر است، پروژه‌های کوچک پرتعداد را در دستور کار قرار داد. وی با اشاره به اینکه چنین پروژه‌هایی در عرض یک سال و نیم تا دوسال قابل احداث هستند، گفت: برای مثال ساختن ده هتل ۱۰۰اتاقه و استانداردسازی آن، بسیار کمتر از پروژه‌های عظیم زمان خواهد برد.
اقامتگاه بومگردی، پروژه زود بازده
رئیس واحد هتلداری دانشگاه علمی کاربردی بنیاد، بهره‌گیری از خانههای تاریخی و قدیمی برای احداث اقامتگاه را یکی دیگر از راه‌های کوتاه‌مدت عنوان کرد و افزود: تاسیس خانههای بومگردی یکی از راهکارهای زودبازده است و از آنجا که شیوه‌ای از زندگی را به گردشگر خارجی ارائه می‌دهد که با زندگی واقعی خود او تفاوت‌هایی دارد، می‌تواند فرصت بسیار خوبی محسوب شود. وی به نمونه‌های این اقامتگاه‌ها در استان‌هایی نظیر اصفهان، یزد و فارس اشاره کرد و گفت: ممکن است که تعداد اتاق‌های این اقامتگاه اندک باشد؛ اما می‌تواند گردشگران را به خود جذب کند. شیریان در بخش دیگری از گفت‌وگویش با «دنیای اقتصاد»، به تغییر مسیرهای سفر به عنوان راهکاری دیگر در جهت کم کردن مشکلات اقامت اشاره و اظهار کرد: آژانس‌ها و راهنماهای ما باید از جایگاه خود برای تعیین مسیرهای جدید استفاده کنند؛ چنانچه اکنون به‌دلیل محدودیت‌های موجود، برخی از تورهای خارجی به جای آنکه ابتدا مستقیم به تهران وارد شوند، نخست به اصفهان می‌روند و از آنجا به چند شهر دیگر سفر می‌کنند و در پایان سفر خود به تهران می‌رسند. وی در پایان تاکید کرد: اخیرا بسترسازی‌های لازم برای آموزش و تعاملات آموزشی با چند دانشگاه خارجی انجام شده است که در صورت امضای توافق‌نامه‌های موردنظر، به‌زودی توسعه هتلداری از مفهوم کمی به مفهوم کیفی حرکت خواهد کرد.
وعده‌های دولت و ضمانت اجرا
از سوی دیگر دولت یازدهم نیز در این کمتر از یک‌سال که سکان اداره کشور را تحویل گرفته است، بارها و بارها در فرصت‌ها و محافل مختلف سخن از اعطای تسهیلات ویژه به سرمایه‌گذاران گردشگری به میان آورده‌اند. معاون رئیس‌جمهوری و رئیس سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در جدیدترین وعده‌های خود، روزشنبه در جمع سرمایه‌گذاران و شرکت‌کنندگان در همایش فرصت‌های سرمایه‌گذاری «برد برد» استان البرز در شهر کرج اعلام کرد: دولت آماده است با ارائه تسهیلات بانکی برای ساخت هتل و دیگر اقدامات لازم، از سرمایه‌گذاران بخش خصوصی برای حضور در صنعت گردشگری حمایت کند. به گزارش «ایرنا»، مسعود سلطانی فر در این همایش از امضای تفاهم‌نامه‌ای میان سازمان میراث فرهنگی و صندوق توسعه ملی ایران خبر داد. وی تصریح کرد: بر اساس این تفاهم‌نامه، سرمایه‌گذاران در بخش گردشگری تسهیلات بانکی ریالی با نرخ سود ۱۶ درصد و تسهیلات ارزی با نرخ ۶ درصد دریافت خواهند کرد.
سلطانی‌فر یکی از مشکلات حوزه گردشگردی در کشور را سرمایه‌گذاری برای تاسیس هتل‌های چهار و پنج ستاره عنوان کرد و گفت: به جز در شهرهای مشهد و کیش که سرمایه‌گذاری‌های خوبی در آنها در زمینه هتل شده است، در سایر استان‌های کشور این مشکل همچنان به چشم می‌خورد.
امثال این وعده‌ها در سخنان مسوولان دولتی بسیار می‌آید؛ اما سوالی که مطرح می‌شود این است که چنین قول‌هایی چه میزان ضمانت اجرایی خواهد داشت یا چقدر این تسهیلات برای عموم سرمایه‌گذاران علاقه‌مند، به صورت برابر قابل استفاده است؟ از سوی دیگر این دغدغه نیز وجود دارد که احداث هتل‌های ۴و۵ستاره استاندارد زمان‌برتر از آن باشد که بتواند در کوتاه‌مدت پاسخگوی سیل گردشگران ورودی به کشور باشد؛ بنابراین چاره چیست؟
به نظر می‌رسد بیش از هرچیزی به راهکاری کوتاه‌مدت نیاز است؛ اینکه متناسب با نیاز صنعت، امکانات و خدمات کوتاه‌مدت برنامه‌ریزی شود و در کنار آن برنامه‌های بلندمدت نیز تدوین شوند تا نهایتا این صنعت هر روز نگران فردایش نباشد و فرصت به دست آمده را از دست ندهد.
ارسال نظر