گردشگری کوله‌پشتی؛ همراه با جامعه محلی

شهاب چراغی راهنما و فعال طبیعت‌گردی مسافرت رایگان (hitchhiking)، گردشگری کوله‌پشتی (Backpacking)، سفر ارزان (Budget)، میدرند (Miderand) و گردشگری لوکس از انواع مختلف گردشگری هستند که در دنیا رواج دارند. ارزان‌ترین نوع سفر کردن hitchhiking (مسافرت رایگان) نامیده می‌شود که در این شیوه، گردشگر بدون هیچ برنامه خاص و امکاناتی سفر می‌کند؛ به این ترتیب از وسایل نقلیه‌ای نظیر کامیون و وانت به شکل رایگان برای حمل‌ونقل بهره می‌برد و غذای خود را نیز به شکل رایگان تهیه کرده یا ما به ازای آن کار می‌کند. در سفر ارزان (Budget)، هزینه‌ از مهم‌ترین مسائل سفر تلقی می‌شود اما گردشگر بنا به بودجه خود گاه اقامت در هتل‌های سه ستاره یا غذا خوردن در رستوران را نیز تجربه می‌کند. این شیوه به «گردشگری کوله‌پشتی» نزدیک است، اما در شیوه میدرند، گردشگر در هتل سه و چهار ستاره و در مدل لوکس گردشگر در هتل پنج ستاره اقامت و از بهترین امکانات استفاده می‌کند.

اما گردشگری کوله‌پشتی با مسافرت رایگان تفاوت‌هایی دارند؛ در نمونه اول گردشگر تجهیزات و وسایل سفر خود را در یک کوله حمل می‌کند و در آغاز سفر نیز برنامه سفر خود را در نظر داشته و گرچه به اندازه گردشگران لوکس یا میدرند سفرش کوتاه نیست، اما بلیت برگشت را نیز در کیف خود دارد؛ این در حالی است که در مسافرت رایگان گردشگر بدون برنامه سفر کرده و هیچ تجهیزات و پولی را به همراه خود ندارد؛‌ کمبود امکانات گردشگر به حدی است که او حتی از تلفن همراه نیز در سفرش استفاده نمی‌کند.

تفاوت دیگر این شیوه، به رفت وآمد آنها برمی‌گردد؛ برخلاف مسافرت رایگان، گردشگران کوله‌پشتی عموما از وسایل حمل‌ونقل محلی ارزان استفاده می‌کنند و اقامت‌شان نیز در خانه‌های محلی است و چنانچه جایی نداشته باشند، چادر خود را برپا کرده و از کیسه‌خواب‌هایشان استفاده می‌کنند. همچنین در این شیوه گردشگر تلاش می‌کند ارتباط بیشتری با جامعه محلی برقرار کرده و برای آشنایی بیشتر با فرهنگ مردم محلی غذای خود را از آنها تهیه کند یا حتی در دوره‌ای برای تامین مخارج سفر خود برایشان کار کند.

آموزش مشاغلی نظیر باغبانی، آهنگری یا نجاری یکی از شیوه‌های ارتزاق گردشگران کوله‌پشتی است. از آنجا که این گردشگران عموما از وسایل ارتباطی بهره گرفته و همچنین اندک سرمایه‌ای نیز به همراه دارند، سفرشان امنیت بیشتری نسبت به مسافران رایگان دارد که به واسطه انتخاب شیوه پرخطرشان در معرض انواع آسیب‌ها هستند. فقدان امنیت از دلایل عدم رونق مسافران مجانی عنوان می‌شود. این شیوه در اروپا توانسته است بیشترین مخاطبان را جذب کند و در بقیه مناطق جهان چندان پا نگرفته است.

علاوه‌بر این، یکی از تهدیدات گردشگران در این شیوه ابتلا به بیماری‌ها و مشکل آنها برای درمان است؛‌ از آنجا که منابع مالی این گردشگران محدود است گاه با یک بیماری ناچارند مدت زمان زیادی را به بهبود اختصاص داده و در کشور میزبان بمانند؛ درحالی که به واسطه فقدان امکانات متحمل رنج‌ بیشتری می‌شوند. هزینه‌های این سفرها نیز می‌تواند متغیر باشد؛ بسته به انتخاب مقصد هزینه‌های گردشگری کوله‌پشتی از یک سوم تا یک بیستم نوسان دارد. به عنوان مثال وقتی شما به کشوری نظیر نپال می‌روید با توجه به فقدان امکانات و هتل‌های پنج ستاره تفاوت‌ قیمت‌ها به یک سوم کاهش می‌یابد اما این هزینه در اروپا به یک بیستم گردشگری لوکس نیز می‌رسد.

گردشگران کوله‌پشتی می‌توانند برای انتخاب مقصد و تعامل با مردم جامعه مقصد به سایت کوچ‌سرفینگ مراجعه کنند. این گردشگران با این شیوه می‌توانند از اقامت رایگان بهره‌مند شده و با توجه به روحیه مهمان‌نوازی میزبان خود خدماتی نظیر راهنمایی تور رایگان را نیز دریافت کنند.