گزارش «دنیای اقتصاد» از فرصتی بالقوه
ارمغان داووس برای صنعت توریسم ایران
آیا طرح‌های سرمایه‌گذاری گردشگری سازمان‌یافته‌ای وجود دارد که در اختیار سرمایه‌گذاران قرار گیرد؟
گروه گردشگری- پرستو فخاریان*: دکتر حسن روحانی رئیس‌جمهور کشورمان، هفته گذشته در اجلاس داووس، بر ضرورت سرمایه‌گذاری اقتصادی در ایران تاکید کرد و از سیاستمداران و سرمایه‌گذاران خارجی خواست به ایران سفر کنند؛
این در حالی است که در یک دهه گذشته، دولت ایران در این مجمع جهانی شرکت نکرده بود. کارشناسان اقتصادی داخلی و بین‌المللی بر این اعتقادند که حضور ایران در این اجلاس بر رونق اقتصادی کشور اثر خواهد داشت تا جایی که شبکه تلویزیونی بلومبرگ، روحانی را به‌دلیل اظهاراتش، ستاره این اجلاس می‌خواند و برخی تحلیلگران داخلی نیز بر این باورند که داووس می‌تواند سکوی پرتابی به گسترش روابط اقتصادی با دنیا باشد.
دیگر کارشناسان نیز بسترهای اقتصادی در کشور را مناسب ارزیابی کردند و تبیین این فرصت‌ها را زمینه‌ساز سرمایه‌گذاری و موجب اشتغالزایی برآورد می‌کنند. بی‌شک طرح چنین سخنانی در یک اجلاس جهانی، پیامدهای مثبت اقتصادی را به ارمغان خواهد آورد و موجب رونق در بخش‌های مختلف اقتصاد خواهد شد، اما در این میان سهم توریسم چقدر است؟
عدم معرفی؛ سدی برای سرمایه
همه اینها در شرایطی است که ما در بحث سرمایه‌گذاری سرمایه‌گذاران داخلی نیز دچار مشکلاتی هستیم. برخی صاحب‌نظران عدم آگاهی یا شناخت سرمایه‌گذاران از صنعت گردشگری را باعث کاهش تمایل آنها برای سرمایه‌گذاری در این بخش می‌دانند. زمانی که فرصت‌ها به درستی از سوی مسوولان معرفی نمی‌شوند، سرمایه‌گذاران نیز تشویق به سرمایه‌گذاری در این بخش نخواهند شد. آنها همچنین معتقدند در اغلب موارد به‌دلیل عدم انجام مطالعات امکان‌سنجی و تحلیل هزینه منفعت، سرمایه‌گذاری‌های انجام شده در بخش گردشگری با موفقیت همراه نبوده و به سبب آن، سرمایه‌گذاران این حوزه را محل امنی برای هزینه کردن سرمایه خود نمی‌دانند و برای سرمایه‌گذاری در این بخش، رغبتی از خود نشان نمی‌دهند. همچنین به نظر می‌رسد عدم انجام تحقیقات لازم برای توسعه صنعت توریسم و بعضا نبود تقاضای مناسب برای خدمات جهانگردی، باعث کاهش جلب سرمایه‌گذاران شده است. با این وجود، چنانچه اشاره شد، روحانی در داووس از سیاستمداران و سرمایه‌گذاران جهانی دعوت کرد به ایران سفر داشته باشند و میهمان‌دوستی ایرانیان را تجربه کنند. این تنها به معنای فراهم کردن فرصتی است برای آنکه سرمایه‌گذاران خارجی و
ایرانیان مقیم خارج از کشور از نزدیک با پتانسیل‌های موجود مواجه شوند و گویی این تازه آغاز کار است. آنچه پس از این مسوولان اقتصادی ما را به خصوص در بخش گردشگری باید به فکر فروببرد و آنها را به برنامه‌ریزی راهبردی وادار کند، این است که آیا ما در این حوزه، این امکان را داریم که با قرار دادن طرح‌های عمرانی و فرهنگی در اختیار سرمایه‌گذاران، آنها را به آینده مالی‌شان امیدوار کنیم؟ یا آیا اطلاعات فرصت‌های سرمایه‌گذاری توریستی به صورت مشخص و طبقه‌بندی شده فراهم شده است تا در اختیار سرمایه‌گذاران بالقوه، قرار بگیرد؟ پیش از این، مدیر پایگاه اطلاعات سرمایه‌گذاری ایران در گفت‌وگو با خبرنگار «دنیای اقتصاد»، ضمن آنکه مشکل اصلی در حوزه تعیین فرصت‌های سرمایه‌گذاری را ضعف مدیریتی خواند، معتقد بود: از آنجا که گردشگری بیش از دیگر حوزه‌ها از متغیرهای اجتماعی و سیاسی تاثیر می‌پذیرد، بنابراین ممکن است کمتر مورد توجه سرمایه‌گذاران باشد. بر این اساس در موقعیتی که کشورها ثبات سیاسی و اجتماعی مناسبی نداشته باشند، شاید نتوان انتظار داشت در این حوزه سرمایه‌گذاری چشمگیری صورت گیرد. فرشاد روحانی، با غیرمتخصص خواندن برخی مسوولان این امر
می‌گوید: «برخی چون در این زمینه تحصیلات نداشته‌اند یا کار نکرده‌اند، بنابراین نمی‌توانند دست به چنین گردآوری‌ای بزنند.»
ساماندهی فرصت‌های سرمایه‌گذاری
سخنان دکتر روحانی در مجمع جهانی اقتصاد، نگاه‌ها را به سوی ایران بازگرداند. در موقعیتی که کشورمان اندک اندک از تنش‌های سیاسی داخلی و خارجی دور می‌شود و به ثبات تقریبی می‌رسد و درحالی که نگاه‌های منفی جهانی، بنابر آثار منتشر شده رسانه‌های بین‌المللی از جامعه ایران برداشته شده است، حالا این بار توپ در زمین متخصصان و مسوولان است. به نظر می‌رسد آنچه امروز بیش از هرچیز به آن نیاز داریم، سامان دادن به طرح‌های موجود گردشگری و نوشتن طرح‌های جدید، با عنایت به پراکندگی یکدست در همه مناطق کشور است. کاری که باید برای سامان دادن به پروژه‌های موجود توریسم صورت گیرد، جمع‌آوری و گردآوری آنها است، تا سرمایه‌گذاران بتوانند در قالب یک پکیج کامل از آنها آگاه شوند. لازمه ساماندهی این‌چنینی، تشکیل تیم‌های متخصص در سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و شرکت‌های خصوصی سرمایه‌گذاری است تا به صورت حرفه‌ای با درنظر گرفتن همه جوانب اقتصادی و فرهنگی و اجتماعی، موقعیت‌های سرمایه‌گذاری را به متقاضیان معرفی کنند. به گزارش «دنیای اقتصاد»، افزایش اقبال بین‌المللی برای ورود گردشگران خارجی به کشور، ایران را با مساله‌ای به نام کمبود زیرساخت‌های
گردشگری مواجه کرده است. به یقین رفع آن جز با سامان دادن به برنامه‌ها و پروژه‌های مشخص و همچنین فعال شدن سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی، به وقوع نخواهد پیوست. فارغ از این موضوع، پتانسیل‌های بسیار گسترده‌ای برای سرمایه‌گذاری گردشگری، در جای‌جای کشور عزیزمان وجود دارد که هرکدام می‌توانند، این کشور را به مقصد جذابی برای گردشگران تبدیل کنند؛ تنها کافی است طبقه‌بندی شوند.
Parastoo.fakharian@gmail.com*
ارسال نظر