ایران؛ انتخاب اول فعالان گردشگری جهان
گروه گردشگری- پرستو فخاریان*: «ایران ممکن است شاهد هجوم تدریجی گردشگران باشد.» براساس آنچه جانی بیلبای (Jonny Bealby) ، مدیر آژانس مرزهای وحشی (Wild Frontiers) می‌گوید. این جمله را در گزارشی که اخیرا جوانا سیمونز در سایت روزنامه انگلیسی تلگراف نوشته است، می‌خوانیم. سیمونز به نقل از همان مدیر آژانس می‌نویسد: «در سال 2013 ما تنها دو گروه تور به ایران داشتیم. اما امسال در حال برنامه‌ریزی برای 6 تور هستیم که به خوبی سفرهای برنامه‌ریزی شده سفارشی باشند.»
اینکه سایت یک روزنامه انگلیسی، ایران را در بین ۲۰ مقصد گردشگری سال ۲۰۱۴ قرار می‌دهد، شاید اولین اتفاق خجسته‌ای نباشد که در ماه‌های اخیر پس از انتخابات ۲۴خرداد ایران، در حوزه گردشگری شاهد آن هستیم، اما به زعم کارشناسان شاید یکی از مهم‌ترین آنها است. در همین گزارش آمده که «سفارت بریتانیا در تهران از سال ۲۰۱۱ تعطیل شده است و وزارت امور خارجه این کشور توصیه می‌کند که به جز سفرهای ضروری به ایران سفر نکنید! اما شایعاتی پیچیده است که این توصیه به زودی تغییر خواهد کرد.»
به گزارش «دنیای اقتصاد» جانی بیلبای معتقد است از دوره دوم ریاست جمهوری احمدی‌نژاد، تعداد تورهایی که راهی این کشور می‌شدند به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش یافت؛ چراکه برای گردشگران این ذهنیت ایجاد شد که ایران کشور امنی برای سفر نیست. اما پس از انتخابات ۲۴ خرداد و گشایش فضای سیاسی و بین‌المللی به نفع ایران، بسیاری از رسانه‌های خارجی بارها جاذبه‌های گردشگری ایران را معرفی و از کشورمان به عنوان یکی از مقاصد توریستی یاد کرده‌اند. از سوی دیگر در روزهای نخست سال جدید فایننشال تایمز نیز از ۹فعال گردشگری خواست مقاصد مهم سال ۲۰۱۴ را اعلام کنند. در این بین، ایران مقصد نخست شناخته شد؛ چیزی که شاید تا همین چند ماه پیش امری دور از انتظار به نظر می‌رسید.
حالا اغلب دست‌اندرکاران توریسم در جهان بر این اعتقادند که تغییرات سیاسی ایران، تغییر زبان خصمانه دولتمردان به منش دوستانه با دنیا و همین‌طور امضای توافقنامه ژنو این ذهنیت را ایجاد کرده «حالا فرصتی مناسب برای سفر به ایران فراهم شده است.» همین مدیر آژانس‌ بریتانیایی همچنین پیش‌بینی می‌کند که آمار گردشگران ورودی به ایران ۳۰۰تا۴۰۰ درصد افزایش یابد.
فرصت به تهدید تبدیل نشود!
در این خصوص آرش نورآقایی عضو هیات مدیره کانون سراسری انجمن‌های صنفی راهنمایان گردشگری و راهنمای باسابقه تورهای داخلی و خارجی، معتقد است چنین تغییر دیدگاهی می‌تواند فرصتی باشد که اگر از آن استفاده نکنیم نه تنها از دست خواهد رفت، بلکه به تهدید تبدیل خواهد شد. وی در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» بااشاره به این موضوع که سایت‌ها و روزنامه‌های اروپایی و به طور مشخص سایت تلگراف پیش از این به دلایل سیاسی روی خوشی به کشورمان نشان نمی‌داد، خاطر نشان می‌کند: «زمانی که این خبر در دومین روز از سال جدید میلادی در چنین سایتی منتشر می‌شود، به نوعی حاکی از یک استراتژی کلی سفر برای کل سال ۲۰۱۴ است.»
وی با اشاره به این موضوع که بینندگان سایت تلگراف اغلب تورگردانان بزرگ هستند، معرفی ایران به عنوان یکی از ۲۰ مقصد سال ۲۰۱۴ را فرصتی می‌داند که متعاقب آن توجه تورهای بزرگ اروپایی نیز به ایران جلب خواهد شد.
نورآقایی اضافه می‌کند: «جالب است بدانید اخیرا با تورهای خارجی مواجه می‌شویم که برای هماهنگی سفر به شهرهایی نظیر رفسنجان یا طبس که جزو مسیرهای کلاسیک گردشگران خارجی نبوده، اقدام می‌کنند. این به آن معنا است که همه مسیرهای گردش در ایران دارد مورد توجه قرار می‌گیرد.» وی اما مشکل اصلی را برای ورود این تورها به کشور، نبود زیرساخت‌های کافی و مناسب می‌داند و می‌گوید: «ما برای مثال هتل‌های مناسب در شهرهای یادشده نداریم؛ گرچه این تورها حتی راضی می‌شوند که در هتل‌های ۲ستاره نیز اقامت داشته باشند.»
نورآقایی با تاکید بر لزوم ایجاد زیرساخت‌های مناسب، پیشنهاد می‌دهد: «الان زمانی است که سازمان میراث فرهنگی و گردشگری باید با همکاری بخش خصوصی همایش‌هایی بین‌المللی با هدف جذب سرمایه‌های داخلی و خارجی برگزار کند و فرصت‌های مناسب سرمایه‌گذاری را به سرمایه‌گذاران و علاقه‌مندان این حوزه معرفی کند.» این راهنمای تور با تاکید بر این موضوع که باید سرمایه‌های موجود در جهت احداث زیرساخت‌های لازم و بهبود زیرساخت‌ها سازمان یابد، می‌افزاید: «به اعتقاد من این بهترین فرصت است تا روی جذب سرمایه‌های خارجی نیز تمرکز بیشتری صورت گیرد؛ چراکه چنین اقبالی نسبت به ایران بی‌سابقه است.»
این عضو هیات مدیره کانون سراسری انجمن‌های صنفی راهنمایان گردشگری ایران، در پایان ابراز امیدواری می‌کند که سازمان میراث فرهنگی و گردشگری تسهیلات لازم را برای ایجاد کسب و کارهای توریستی فراهم کند.
به نظر می‌رسد دیگر نبود امنیت و ناآشنایی گردشگران خارجی با میراث فرهنگی و جاذبه‌های ایران، توجیهات مناسبی برای عدم جذب توریست نیست؛ چراکه بهبود فضای سیاسی کشور در کنار توسعه ارتباطات الکترونیکی توانسته است خارجی‌ها را نسبت به واقعیات ایران آگاه کند. حالا درست زمان آن است که بخش‌های مختلف صنعت توریسم کشور همپای هم توسعه یابند و این امر جز با ایجاد تسهیلات مناسب و برنامه‌ریزی دقیق از سوی سازمان میراث فرهنگی حاصل نخواهد شد؛ فرصتی که می‌توان از آن به عنوان تحقق شعار واگذاری گردشگری به بخش خصوصی یاد کرد.
*Parastoo.fakharian@gmail

ایران؛ انتخاب اول فعالان گردشگری جهان