مهدیس مدنی* «پایداری محیط»، اصلی است که باید در دو بخش عرضه و تقاضا به دنبال آن بود. تا کنون آنچه نگاشتیم و خواندید، بیشتر به کدهایی اخلاقی اشاره می‌کرد که نکاتی را برای رفتار و عملکرد گردشگران الزام‌آور می‌نمودند؛ گرچه برخی از آنان جامعه محلی را نیز دربرمی‌گرفت که می‌توان بخش‌هایی از آن را در قسمت عرضه و بخش‌هایی دیگر را در قسمت تقاضا دسته‌بندی کرد. در زنجیره عرضه گردشگری یکی از بخش‌های مهم، تورگردانان یا همان عمده‌فروشان بازار گردشگری هستند. این بنگاه‌های اقتصادی، وظیفه مونتاژکردن بسته‌های سفر را بر عهده دارند. در واقع در این بخش از زنجیره عرضه، خدمات و کالاها از بازار تامین کنندگان اولیه، همچون اقامتگاه‌ها، رستوران‌ها، جاذبه‌های طبیعی و فرهنگی و ... تهیه شده و با توجه به سلیقه و نیاز بازار هدف در کنار یکدیگر قرار گرفته و بسته‌های سفر را تولید می‌کنند که برای فروش به خرده فروشان یا همان دفاتر خدمات مسافرتی سپرده می‌شوند. پر واضح است که اگر مدیران و تصمیم‌گیرندگان در این بخش دغدغه توسعه پایدار گردشگری را در سر بپرورانند، بستر اولیه برای خرید و عرضه آن قسم از کالاها و خدمات که با اصول توسعه پایدار همخوانی بیشتری دارند فراهم می‌شود، به علاوه بسته‌های سفر تهیه شده پایداری را تضمین خواهند کرد و از جهت دیگر تقاضای گردشگران نیز به سوی گردشگری پایدار سوق پیدا خواهد کرد.

در همین راستا کدهای اخلاقی از سوی سازمان‌ها و موسسه‌های بین‌المللی برای تورگردانان منتشر شده است که در ذیل به برخی از آنها اشاره می‌کنیم:

- کاهش اثرات ناشی از حضور گردشگران، از طریق ارائه اطلاعات مفید و مختصر در رابطه با فرهنگ و طبیعت منطقه و ارائه مثال‌هایی از رفتار درست به گردشگران؛

- استفاده از راهنمایی‌های مناسب و کافی و طراحی بسته‌های سفر برای گروه‌های کوچک و حداقلی از گردشگران به منظور کاهش اثرات بر مقصد؛

- عدم انتخاب مقصد‌ها و مسیرهای گردشگری که از مدیریت نامناسبی برخوردارند یا مورد بازدید انبوهی از گردشگران قرار می‌گیرند؛

- کمک‌رسانی به برنامه‌های حفاظت از منطقه مورد بازدید؛

- استخدام و به کارگیری نیروی محلی در تمام بخش‌های عملیاتی؛

- ایجاد ارتباط با سایر ذی‌نفعان در این بازار (به ویژه افراد بومی و محلی) به منظور آگاهی‌رسانی به یکدیگر و ایجاد و توسعه اصولی برای دست یافتن به توسعه پایدار با مشارکت یکدیگر؛

- تلاش برای چاپ و انتشار بروشورهایی که آگاهی و حساسیت گردشگران را درباره محیط زیست ارتقا می‌دهد؛

- حمایت از آموزش‌ محیط زیست و اصول اکوتوریسم به راهنمایان تور و مدیران؛

- استخدام و به کارگیری راهنماهایی که به فرهنگ و طبیعت منطقه احترام می‌گذارند؛

- به حداکثر رساندن کیفیت تجربه برای گردشگران و جامعه محلی؛

و بسیاری نکات دیگر که در فرصت‌های بعدی بیشتر به آنها خواهیم پرداخت.

*کارشناس ارشد برنامه‌ریزی توریسم

mahdis.madani@gmail.com