گردشگری لنج در باتلاق مقررات

ولی همین هم کار سختی است. چون باید آموزش داده شود و فرهنگ را ترویج دهید. آن طرف حق دارد که می‌‌‌گوید اجدادم از این مدل استفاده کرده و من نمی‌توانم چون دانش آن و شرایط مالی هم ندارم. ولی در هر حالت معنایش این نیست که شناور سنتی از بین برود. اگر در جایی از کلمه امحا استفاده شده تنها به این معنی نیست که کلا از بین برود بلکه ممکن است شناور چوبی، دیگر نیازی به دریانوردی نداشته باشد و به عنوان رستوران ساحلی در خشکی مورد استفاده قرار گیرد.»

سعید انوری‌‌‌نژاد فعال در حوزه گردشگری دریایی درباره لنج‌‌‌ها و کاربرد آنها در توریسم دریایی می‌‌‌گوید: چنانچه لنجی دچار فرسودگی زیاد شود و امکان استفاده از آن وجود نداشته باشد بدون داشتن مصوبه و دستورالعملی از سوی دارندگان و مالکان امحا می‌شود. آن زمان که مصوبه امحای لنج‌‌‌ها مطرح شد بحث متولیان حول سه محور بود که ایمنی تنها یکی از آنها را شامل می‌‌‌شد‌‌‌، از دیگر مواردی که آنها مطرح کردند یکی رونق کشتی‌‌‌سازی داخلی و دیگری حذف ابزار قاچاق بود.

او با اشاره به اینکه برای دستیابی به اهداف ذکر شده می‌توان راهکارهای دیگری را امتحان کرد، ‌‌‌ می‌‌‌افزاید: اگر بخواهیم کشتی‌‌‌سازی داخلی‌‌‌مان رونق گرفته یا قاچاق کالا را در این منطقه از بین ببریم راه آن لزوما امحای لنج‌های سنتی‌‌‌مان نیست. این شیوه برخورد مانند این است که برای حذف قاچاق در منطقه بلوچستان شما یک مدل ماشین خاص که از آن برای قاچاق بیشتر استفاده می‌شود را حذف کنید.

این فعال حوزه گردشگری دریایی درباره ایمنی لنج‌‌‌های سنتی می‌‌‌گوید: استدلالی که متولیان درباره این مساله عنوان می‌کنند به تعداد حوادثی برمی‌‌‌گردد که لنج‌‌‌های سنتی دچار آن شده‌‌‌اند. با این حال ابتدا ما باید تعداد لنج‌‌‌های سنتی را با فایبرگلاس مقایسه کنیم. زمانی که لنج‌‌‌های سنتی اکثریت لنج‌‌‌‌‌‌های این منطقه باشند طبیعی است که تعداد حوادث آنها هم بیشتر باشد. علاوه بر آنها باید علل این حوادث نیز مورد بررسی قرار بگیرند، ‌‌‌ به این معنا که این نتیجه به دست آید چنانچه به جای این لنج سنتی‌‌‌، لنج فایبرگلاس بود این اتفاق نمی‌‌‌افتاد.

او از آتش‌‌‌سوزی به عنوان یکی از حوادثی که برای لنج‌‌‌ها رخ می‌دهد نام برده و اضافه می‌کند: حدود ۲۰ سال پیش متولیان حوزه دریا عنوان کردند لنج چوبی به درد نمی‌‌‌خورد و باید فایبرگلاس را جایگزین کنیم. آنها در آن دوره حمایت‌‌‌های ویژه‌‌‌‌‌‌ای هم از این لنج‌‌‌ها به عمل آوردند. این در حالی است که در موضوع آتش‌‌‌سوزی لنج‌‌‌های سنتی بسیار مقاوم‌‌‌تر از لنج‌‌‌های فایبرگلاس هستند و به راحتی نمی‌سوزند. آنها همچنین در مقابل شکستگی یا غرق شدگی هم امتیاز بالاتری در مقابل فایبرگلاس‌‌‌ها دارند و این‌طور نیست که به راحتی دچار آسیب شوند.

مسوولان عنوان می‌کنند لنج‌‌‌های سنتی این قابلیت را دارند که در صنعت گردشگری وارد شده و به عنوان مثال کارکردی مشابه یک رستوران داشته باشند. با این حال انوری‌نژاد می‌‌‌گوید: ما یک و نیم سال با بدنه کارشناسی متولیان دریا صحبت کردیم اما تا زمانی که آیین‌‌‌نامه تغییر نکنند نمی‌توان امیدوار بود چنین اتفاقاتی بیفتد. چنانچه ما بخواهیم کاربری برخی لنج‌‌‌ها  راکه فرسوده شده‌اند به رستوران یا حتی هتل تغییر دهیم با محدودیت‌ها و ممنوعیت‌‌‌های زیادی مواجهیم که حل آنها تنها از راه تغییر آیین‌‌‌نامه‌ها حاصل می‌شود.

او ادامه داد: به عنوان مثال چنانچه بخواهیم یک لنج را  به هتل یا رستوران تبدیل کنیم کجا باید آن را بگذاریم؟ در این موضوع تکلیف روشن نیست ، زیرا بر اساس آیین‌‌‌نامه‌‌‌های فعلی باید حریم ۶۰ متری را رعایت کنیم. از این رو زمانی که متولیان صحبت از رستوران می‌کنند باید آیین‌نامه مرتبط با آن را هم اصلاح و تدوین کنند تا سرمایه‌گذار با ورود به این حوزه با بن‌‌‌بست قوانین برخورد نکرده و از کارش پشیمان نشود.

این فعال حوزه گردشگری دریایی با بیان اینکه دستورالعمل‌‌‌های سختگیرانه تنها مربوط به لنج‌‌‌های قدیمی نیست و لنج‌‌‌ها و شناورهای مدرن هم در کسب مجوز با اشکالات عدیده مواجهند، می‌گوید: در گردشگری دریایی عنوان می‌کنند لنجی که می‌تواند مجوز دریافت کند باید زیر ۱۵ سال داشته باشد که همین گزاره لنج‌‌‌های سنتی را از توریسم دریایی حذف می‌کند، ‌‌‌ علاوه بر آن لنج‌‌‌ها و شناورهای جدید هم که با مشکل قوانین مواجه نیستند ناچارند با چالش‌های دیگری دست و پنجه نرم کنند که یکی از آنها نداشتن اسکله مناسب است.

او اضافه می‌کند: در ایران ما تعداد بسیار اندکی اسکله مناسب برای توریسم دریایی داریم در حالی که ترکیه، ‌‌‌ امارات یا قطر که در همسایگی ما هستند اسکله‌‌‌های استانداردی را برای این حوزه دارند و توانسته‌‌‌اند علاقه‌‌‌مندان به گردشگری دریایی را به این مناطق جذب کنند.

گفته‌‌‌های این فعال گردشگری دریایی در کنار خبرهایی که از خرید لنج‌‌‌های سنتی ایران توسط کشورهای جنوبی خلیج فارس به گوش می‌رسد نشان می‌دهد ما باید تلاش مضاعفی را برای حفظ این میراث فرهنگی خود داشته باشیم. جام‌‌‌جهانی فوتبال قطر نزدیک است، ‌‌‌ فرصتی که ایران می‌تواند از آن برای تبلیغ توان خود در حوزه گردشگری دریایی بهره بگیرد. در حالی که بسیاری از کشورهای حاشیه خلیج‌فارس سنت دریانوردی ندارند، ایران برای سده‌‌‌ها از لنج‌‌‌ها برای تجارت و ارتباط با آفریقا بهره گرفته و همین ارتباط توانسته است مجموعه‌‌‌ای از موسیقی‌‌‌‌‌‌ها و سنت‌‌‌ها را از آن سوی آب‌‌‌ها به ایران بکشاند. علاوه بر آن ما سنت صیادی‌‌‌ و... خود را داریم که می‌تواند نه تنها برای گردشگران داخلی بلکه برای توریست‌های خارجی نیز جذاب باشد.