توصیه سازمان جهانی گردشگری در شهر توریستی ایران عمل شد
برند «اصنهان» در اصفهان
مینی نقش جهان محله اروپایی اصفهان در قلب جلفا، اینبار با داستانهای جدید از تاریخ پرفراز و نشیب ارامنه ایران به معرفی شکل جدیدی از خود برآمده و هویت جدیدی به محله ارامنه نشین اصفهان بخشیده است. داستانهایی که از بطن جامعه و به صورت شفاهی نسل به نسل انتقال یافته و اینک نه تنها در میان مردم کوچه و بازار اصفهان بلکه به گوش تمام جهان میرسد. داستانها و روایاتی که نه تنها برای جلفا بلکه برای جای جای اصفهان نقل شده و لایههای پنهان اصفهان را در معرض نمایش گذاشته است. داستانهای نهانی که در دل کوچه پس کوچههای اصفهان، خانههای قدیمی و گرمابهها، بازارهای قدیمی، میدانها، بناهای تاریخی نهفته بود و اینک آن را به برند اصفهان تبدیل کرده است. اتاق بازرگانی اصفهان با همکاری شرکت خصوصی توسعه گردشگری با ایجاد هویت رقابتی برای شهر از برند گردشگری اصفهان با عنوان «اصنهان» رونمایی کرد و اصفهان را به پایهگذار برندسازی گردشگری در ایران تبدیل کرده است.«اصنهان» که اینک در قالب ۲۰۰ فیلم کوتاه یک دقیقهای به کارگردانی مجید عرفانیان، جهانگرد فیلمساز، از ناگفتههای اصفهان میگوید و شکل جدید و متفاوتی از اصفهان در قالب داستان و روایت را در شبکههای اجتماعی به نمایش گذاشته است.
پس از همهگیری کرونا و رکود بیسابقه در صنعت گردشگری، با توجه به تغییر سبک سفرها و ذائقه سفر گردشگران و مسافران، جهان از اواخر ۲۰۲۰ به سمت تغییر و ایجاد برندهای جدید شهری رفت که براساس آن جاذبههای گردشگری یک شهر به شکلی متفاوت و باتوجه به فناوریهای جدید و دیجیتالی به تمام دنیا معرفی شود. سازمان جهانی گردشگری در یکی از توصیههای خود، داستان و روایات را روشی برای برندسازی و معرفی مقصد درنظر گرفته است. از این رو، برند «اصنهان» را شاید بتوان نخستین برند جدید شهری پس از همهگیری کرونا دانست که هویتی جدید به یک شهر بخشیده و به شکلی متفاوت، داستانهایی برگرفته شده از دل جامعه در قالب فیلمهای کوتاه به نمایش گذاشته شده است.برندسازی نقش اساسی و مهمی در هویتبخشی به یک شهر در راستای جذب گردشگر، سرمایهگذاری، اشتغال، درآمدزایی، ارزآوری، توسعه اقتصادی و در نهایت توسعه پایدار دارد. بحران کرونا فرصت پرداختن به زیرساختهای گردشگری و ساخت برند اصفهان را فراهم کرد تا اصفهان همپای مقاصد برتر جهان پیش برود و به محیطی برای کسب و کار گردشگری، توسعه پایدار و جذب سرمایهگذار تبدیل شود و به جای ارائه صرف اطلاعات میراثی، به داستانهای پشت آنها، طراحی تورهای ناگفته، ایجاد وبسایت، صفحات شبکههای اجتماعی با تولید محتوا به ۱۰ زبان زنده دنیا پرداخته است. همچنان که جهان پس از همهگیری در مسیر دیجیتالی شدن در عرصه برندسازی و بازاریابی مقاصد پیش رفته است، اصفهان نیز از این روش برای معرفی برند خود بهره گرفته، زیرا رسانه و شبکههای اجتماعی میزان اثرگذاری به مراتب بیشتر و بارزتری را در معرفی برند و جذب گردشگری به اصفهان خواهد داشت. این الگو میتواند برای دیگر استانها نیز بهکار رود و برندسازی شهرهای سراسر کشور به مقصدسازی تبدیل شود. با بررسی شهرهای بزرگ و گردشگرپذیری همچون پاریس، لندن، بانکوک، رم، نیویورک و بسیاری از شهرهای دیگر، یک ویژگی مشترک و مهم را میتوان برای تبدیل شدن این شهرها به مقاصد اصلی گردشگری جهان درنظر گرفت و آن داشتن برند شهری است. برندسازی، شهر را بهسمت توسعه پایدار سوق میدهد و منجر به ایجاد اشتغال، درآمدزایی، ارزآوری و درنتیجه توسعه اقتصادی شهر و کشور میشود. آنچه که برند «اصنهان» را متمایز و مهم کرده را میتوان در چهار پارادایم مهم بررسی کرد.
ویژگی مهم و بارز این برندسازی در ابتدا همان هویتبخشی و به نمایش گذاشتن شکل جدیدی از اصفهان با استفاده از داستانهای کوتاه در قالب فیلم است که اصفهان را از نگاه صرف تاریخی مکتوب به سمت داستانهایی سوق میدهد که در آن غذا، صنایعدستی، روایتها، فرهنگ، لالاییهای و آداب خانوادگی نقش اصلی در معرفی هویت اصفهان دارند و این امر میتواند یک مقصد گردشگری را به اوج برساند.
روایت داستانها از اتاق چلهنشینی وانک، موزه موسیقی ارامنه، کاخ سفید، دیر راهبهها، کلیسای بیت لحم، خانه شیخ بهایی، گرمابهها، مناره علی، عصارخانه، خانه جواهری و دیگر مواردی که تاریخ و فرهنگ اصفهان را بهگونهای کاملا متفاوت نشان میدهد و اصالت و سنت اصفهان را به رخ میکشد؛ در کنار اینها، داستانهایی از شهرک سلامت، سیتی سنتر، شهرک دانش هویتی متفاوت از اصفهان را نشان میدهد که در حین حفظ سنتها در مسیر مدرن شدن نیز گام برداشته و توانسته به قطب برتر توریسم سلامت در خاورمیانه تبدیل شود. مجموعهای که جدیدترین و پیشرفتهترین دستگاههای پزشکی و بیمارستانی را جهت تشخیص و درمان بیماریها در اختیار دارد.
دومین پارادایم اهمیت بخش ایجاد این برند را میتوان در همکاری و هماهنگی تمامی بخشهای مربوط به حوزه گردشگری اعم از بخشهای دولتی و خصوصی دانست که به گفته حمید غفاری راد، مدیر راهبردی برند اصنهان، نخستین همکاری کامل و جامع در طول تاریخ اصفهان بوده است.در این طرح علاوه بر همراه و همپا بودن نهادهای دولتی و شهرداری، اتاق بازرگانی اصفهان و سرمایهگذاران بخش خصوصی نیز در راستای تحقق این امر سرمایهگذاری کردند و در مسیری مشترک برای رسیدن اصفهان به توسعه پایدار گام برداشتند. نکته قابل توجه در این است که هرگاه دولت به نقش اصلی خود که همان نظارت و تسهیلسازی برای فعالیتهای بخش خصوصی و همکاری با سرمایهگذاران بپردازد، گردشگری و اقتصاد به سمت توسعه پیش میرود. سومین پارادایم بسیار مهمی که میتوان برای این طرح در نظر گرفت، تمرکز بر گردشگری داخلی است.۱۰۰ فیلم اول کامل به زبان فارسی است که به معرفی داستانهای ناگفته اصفهان به مردم سراسر کشور میپردازد تا مقصدسازی اصفهان در ابتدا برای گردشگران داخلی تحقق یابد. پس از همهگیری کرونا که سفرهای بینالمللی تقریبا به حالت تعطیل درآمد، گردشگری داخلی تبدیل به هدف اصلی بسیاری از کشورها جهت بازیابی صنعت گردشگری شد و کشورهایی همچون چین و روسیه حتی توانستند از میزان گردشگران داخلی پیش از همهگیری در سال ۲۰۱۹ فراتر روند.
این طرح میتواند اصفهان را به یک مقصد مهم سفر برای مردم ایران تبدیل کندکه بهدنبال ناشناختههای اصفهان، چند روزی را در این شهر اقامت کنند.البته شرط ضروری و لازم برای مسافران دائمی به اصفهان همانگونه که علی کرباسیزاده، دبیر اتاق بازرگانی اصفهان مطرح کرده، به اجرا درآمدن تعطیلات آخر هفته دو روزه است که تعطیلات در تمام سال پخش شود و امکان سفر در همه فصول فراهم شود و تنها منوط به تعطیلات مناسبتی همچون نوروز نشود. اگرچه معاون گردشگری در نشست رونمایی از برند «اصنهان» پیگیری این موضوع در سطح مقامات عالی کشور را مطرح کرده است. در نهایت آنچه برند «اصنهان» را بسیار ارزشمند کرده، بهکارگیری فعالان متفکر و متخصص بخش گردشگری است که منجر به اشتغالزایی و ایجاد کسب و کار جدید شده است. جامعه هتلداران و تورگردانان اصفهان که در تحقق این برند نقش فعال و جدی داشتند برای تورهای ناگفتههای اصفهان، آموزش، آمادگی برای جذب گردشگران داخلی و خارجی، توسعه پایدار و...افراد بسیاری را وارد بازار کار حوزه گردشگری کردند. قیصریه در نقش جهان که پس از مرمت اینک محلی برای تماشای نقش جهان از بالا است، در کنار آن به محل کسب درآمد عدهای از جوانان نیز تبدیل شده است. همچنان که در مجموعه سیتیسنتر، شهرک سلامت و شهرک دانش حدود ۱۳هزار نفر مشغول بهکار هستند و با گسترش این روند این اشتغالزایی افزایش مییابد.