طرح کاد برای روستاگردی

با توجه به نقش و اهمیت گردشگری به‌ویژه گردشگری روستایی در جهان، سازمان جهانی گردشگری امسال را با عنوان «گردشگری و توسعه روستایی» نام‌گذاری کرده و به‌منظور احیای بازار گردشگری و بازیابی مشاغل و رونق اقتصادی در این عرصه به‌ویژه برای اقشار آسیب‌پذیرتر همچون زنان، جوانان و روستاییان دستورالعمل‌های دستیابی به توسعه روستایی را نیز در اختیار کشورها قرار داده تا با تشویق افراد به روستاگردی ابتدا به ارتقای گردشگری داخلی کشورها و سپس بازگشت گردشگری بین‌المللی و جبران خسارت‌های وارد‌شده ناشی از بحران کرونا بپردازند. به گزارش «دنیای‌اقتصاد» در ایران نیز بنا بر بیانات علی قربانی، معاون امور دهیاری‌های سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور، توسعه گردشگری در مناطق روستایی در اولویت‌های بخش گردشگری کشور برای دوران پساکرونا در نظر گرفته شده است که در حوزه اختیارات دهیاری‌ها و روستاهای کشور قرار دارد که به‌منظور دستیابی به این امر اقدامات حمایتی و عملیاتی گسترده‌ای را در جهت توسعه روستایی و ارتقای گردشگری داخلی و به‌تبع آن گردشگری بین‌المللی پیش‌بینی کرده‌اند. در این راستا سازمان دهیاری‌های کشور، به‌منظور توسعه روستایی اعتباراتی در حوزه گردشگری را برای استان‌ها مشخص کرده است.

طی سالیان اخیر پروژه روستاگردی مورداستقبال بسیاری از سوی گردشگران داخلی و خارجی به‌ویژه در استان‌های سیستان و بلوچستان، مازندران و اصفهان قرار گرفته است که گردشگران بسیاری را از نقاط مختلف جهان به خود جذب کرده و درآمد قابل‌توجهی را برای روستاها و روستاییان به‌وجود آورده و منجر به ایجاد اشتغال در بخش گردشگری به‌ویژه در روستاهایی که بسیار مورد‌توجه قرار گرفته‌اند، شده است. در روستای ابیانه که هرساله پذیرای گردشگران خارجی بسیاری است، هزینه اقامت در هر شب تا سقف ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومان منجر به درآمدزایی بسیاری برای بومیان آن منطقه شده است که بنابر اظهارات منابع محلی این روستا، طی سه سال اخیر ابیانه چندهزار گردشگر خارجی داشته که سالانه درآمدی بالغ بر ۲میلیارد تومان برای این روستا به‌همراه داشته است.

همه‌گیری کرونا و بحران‌های ناشی از آن منجر به کاهش و محدودیت سفر به روستاها شده و از میزان استقبال آن نیز همانند دیگر بخش‌ها در سراسر جهان کاسته شده است. اما با توجه به اهمیت و نقشی که گردشگری در میزان درآمد و اشتغال روستاها در مقایسه با بخش صنعت و کشاورزی دارد، نیازمند ایجاد سرمایه‌گذاری‌های گسترده و برنامه‌ریزی شده‌ای در این عرصه است زیرا دامنه فعالیت و درآمدزایی بخش‌های صنعت و کشاورزی محدود است و گنجایش آن سقف و حدود خاصی دارد و بیش از آن امکان جذب وجود ندارد. اما در بحث گردشگری به شکل نامحدودی رخ می‌دهد و سفر کردن در همه زمان‌ها برای همه افراد وجود دارد و اگر کسی تمام عمر خود را صرف سفر و روستاگردی کند، احتمال آنکه کلیه روستاهای کشور را بازدید کند وجود ندارد و گردشگری به‌عنوان یک بخش پایدار در همه زمان‌ها امکان جذب سرمایه، درآمد و ایجاد اشتغال را برای روستاها فراهم می‌کند. با توجه به اینکه ایجاد شرایط و آمادگی پذیرش گردشگر برای روستاها نیازمند سرمایه هنگفتی نیست، بومیان و محلی‌ها می‌توانند با حداقل سرمایه به ارائه خدمات به مسافران بپردازند.

قربانی طی اظهارات خود به اقدامات حمایتی و عملیاتی دولت در جهت توسعه گردشگری مناطق روستایی اشاره کرده است که باتوجه به پتانسیل‌های روستایی در اکوتوریسم، گردشگری کشاورزی و آثار تاریخی و فرهنگی گسترده، آینده روشنی در روند توسعه روستایی کشور و دستیابی به توسعه پایدار وجود دارد که در صورت مهار و کنترل شیوع کرونا و فراهم شدن و عادی‌شدن شرایط سفر برای مردم این طرح با سرعت و به‌شکل جدی پی‌ریزی و عملی خواهد شد. در این زمینه وزارت کشور (سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور) اقداماتی به دو شکل در جهت توسعه گردشگری در روستاها انجام داده است؛ ابتدا به شکل تخصصی با ارتباط مستقیم با دهیاری‌ها صورت‌گرفته و دیگر به شکل عمومی و همکاری و همیاری با دستگاه‌های ذی‌ربط همچون بنیاد‌مسکن، وزارت گردشگری و ... تحقق می‌یابد.

در بعد عملیاتی و تخصصی، دولت هم‌اکنون به آموزش و معرفی مناطقی که امکان جذب گردشگر دارند، پرداخته است که براین اساس، طی جلسات برگزار شده طرح آموزش گردشگری و توسعه روستایی برای بیش از ۳۷ هزار دهیاری صورت گرفته و امکان سرمایه‌گذاری در این بخش‌ها را ایجاد خواهند کرد. با توجه به انبوه جاذبه‌های گردشگری در کشور همچون میراث تاریخی، فرهنگی، طبیعی و کشاورزی که ایران را در زمره ۱۰ کشور برتر میراث تاریخی،‌فرهنگی و طبیعی جهان قرار داده است و بخش عظیمی از این میراث در روستاها وجود دارند، اینک فرصت مناسبی برای توسعه گردشگری در مناطق روستایی و رونق این بخش فراهم شده است که برای رسیدن به این امر نیاز به ایجاد تغییراتی در ذائقه، نگرش، دیدگاه و نوع آموزش بین فعالان گردشگری و گردشگران است. همچنین باید تبلیغاتی متفاوت از گذشته به‌منظور جذب گردشگر و توسعه روستایی صورت پذیرد.

مهم‌ترین اقدامات حمایتی دولت و سازمان‌های دهیاری در این زمینه، ارائه تسهیلاتی است که برای طرح‌های درآمدزا در همه حوزه‌های اقتصادی روستاها در نظر گرفته شده است که باتوجه به نوع و میزان طرح وام‌هایی با سود ۸ درصد با بازپرداخت ۵ ساله با تنفس یکساله ارائه می‌دهند. همچنین برخی از شهرداری‌ها و تعاونی‌های روستایی امکان پرداخت وام‌های بلاعوض را نیز به‌وجود آورده‌اند. تفاهم‌نامه‌ها و همکاری‌های گسترده‌ای بین نهادها و سازمان‌های مختلف مرتبط با امور گردشگری و روستایی صورت گرفته است که براساس آن، تفاهم‌نامه‌ای بین سازمان دهیاری‌ها و وزارت میراث‌فرهنگی و گردشگری در زمینه توسعه گردشگری در مناطق روستایی صورت گرفته است. همچنین ارتباطات گسترده و پروژه‌های مشترکی بین وزارت کشور با سازمان‌های مختلف همچون سازمان جنگل‌ها، وزارت جهادکشاورزی، مراکز تعاونی راه و رفاه برای اشتغالزایی و سرمایه‌گذاری انجام گرفته است. به گزارش «دنیای‌اقتصاد» به نقل از معاون امور دهیاری‌های سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور، این طرح‌های عملیاتی و حمایتی توسعه گردشگری روستاها، براساس ظرفیت‌ها، پتانسیل‌ها به‌لحاظ جغرافیایی، اجتماعی و اقتصادی روستاها مورد بررسی قرار می‌گیرند و هر منطقه براساس درآمدزا بودن و جذابیت‌های گردشگری جهت ورود گردشگران داخلی انتخاب می‌شوند و براساس آن به دهیاری‌ها اعتبار تعلق می‌گیرد.