نظارت بر سیاست‌های دولت در حوزه توریسم تقویت می‌شود؟
درخواست تشکیل کمیسیون گردشگری در مجلس
بیش از یکسال از وزارتخانه شدن سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری می‌گذرد و اکنون برخی از فعالان بخش‌خصوصی عنوان میکنند که نیازی به گسترده شدن بیشتر دولت و وزارتخانه شدن سازمان میراث فرهنگی نبود چون تا الان، تحولی در بازار گردشگری تحت‌تاثیر این تغییر ساختاری رخ نداده است. از همین رو پس از یکسال با این تغییر، اقدام لازم برای سهولت کارها در بازارگردشگری تاکنون انجام نشده است. از سوی دیگر برخی از فعالان بخش‌خصوصی در این بازار معتقدند که با شکل‌گیری وزارتخانه در این حوزه شرایط برای گام‌های مثبت تا حدودی بهتر شد.
حرمت‌الله رفیعی رئیس هیات‌مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران به «دنیای‌اقتصاد» گفت: «پیش از تغییر شکل سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری به وزارتخانه مخالفت خود را اعلام کرده بودم زیرا با افزودن به تعداد وزارتخانه‌ها در کشور مطابق تجربه‌های قبلی، کیفیت تصمیمات تنزل پیدا می‌کند و معمولا در چنین شرایطی فعالان بازار امتیاز خاصی از چنین امری دریافت نمی‌کنند. با تشکیل وزارت میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری بودجه‌ای برای آن در نظر گرفته شد که قرار بود به شکل تسهیلات در اختیار فعالان این حوزه قرار گیرد که تا کنون این امر اجرایی نشده است.»
وی افزود: «با توجه به اینکه اساسا باید دولت‌ها کوچک‌تر شوند، اگر وزارتخانه‌ای در کشور تشکیل می‌شود باید در دوران سازمان بودن و قبل از وزارتخانه شدن در حیطه کاری خود دارای سابقه عملکردی قابل‌توجهی باشد. این درحالی است که در حوزه گردشگری، صنایع‌دستی و میراث فرهنگی بیشتر فعالیت‌های مربوطه را بخش‌خصوصی به عهده داشته و در گذشته فعالیت‌های بخش‌خصوصی بیشتر به چشم می‌خورد زیرا مجری و اجرا‌کننده اغلب طرح‌ها در بازار گردشگری بخش‌خصوصی است. با این حال تاکنون سازمان میراث فرهنگی با وزارتخانه شدن نتوانسته است کمک‌های قابل‌قبولی به بخش‌خصوصی فعال در حوزه‌های مختلف این بازار ارائه کند و این در صورتی است که در دوران فعالیت به عنوان سازمان، عملکرد رضایت بخش‌تری داشت. تاکنون که یکسال از این امر می‌گذرد در امور مربوط به بازار گردشگری نظمی ایجاد نشده و تصمیمات سلیقه‌ای بعضا به جای تصمیمات کاملا کارشناسی دیده شده است. به‌طور مثال دولت به‌جای اینکه درحال‌حاضر که در پیک دوم موج اول شیوع ویروس کرونا قرار داریم به‌دنبال راهکاری برای رونق بخشیدن به بازار گردشگری باشد به موضوع جذب گردشگر خارجی پرداخته است. در دنیا، توریستی فعلا وجود ندارد که ما بخواهیم سهمی از آن داشته باشیم! درحال‌حاضر شرایط اقتصادی بخش‌خصوصی فعال در بازار گردشگری به علت نبود درآمد، بسیار وخیم است و از عایدی قبلی خود زیان وارد شده به کسب‌وکار خود را پرداخت میکنند و در واقع فعالان این حوزه ورشکسته شده‌اند. همچنین به علت اینکه دولت راهکاری برای برطرف کردن این امر در نظر نگرفته است پرسنل تعدیلی از دفاتر خدمات مسافرتی نیز سربار دولت شده‌اند.» با این حال جمشید حمزه زاده رئیس جامعه هتلداران ایران به «دنیای‌اقتصاد» گفت: «وزارتخانه شدن سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری از دو منظر «ارتقای ساختاری و تفویض اختیارات» برای کشور مفید بوده است. در گذشته بخش‌خصوصی برای برطرف کردن مشکلات خود به نمایندگان مجلس شورای اسلامی مراجعه می‌کردند که با وزارتخانه شدن آن سازمان، بخش‌خصوصی توانسته به‌طور مستقیم با وزارتخانه ارتباط برقرار کرده و مشکلات حیطه کاری خود را برطرف کنند. »
علی‌اکبر عبدالملکی رئیس کمیسیون گردشگری اتاق ایران هم در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» عنوان کرد: قبل از شیوع ویروس کرونا و با وزارتخانه شدن سازمان میراث فرهنگی این ارگان درخصوص بازار گردشگری گام‌های موثر قابل‌توجهی برداشت زیرا اختیارات این نهاد در دوران سازمان بودن کمتر از یک وزارتخانه بوده است. اما با شیوع ویروس
کووید-19 صنعت گردشگری در جهان آسیب دید که بازارهای مرتبط با گردشگری در ایران نیز شامل آسیب شدند. درحال‌حاضر نیز خواستار تشکیل کمیسیون گردشگری در مجلس هستیم تا به بازار گردشگری در دولت نیز جایگاه ویژه‌ای دهیم. شکل‌گیری چنین کمیسیونی در مجلس شورای اسلامی می‌تواند موجب شود تا فعالیت‌های بهتر و با قدرت بیشتری در این حوزه داشته باشیم. همچنین می‌توانیم از اعتباراتی که برای بازار گردشگری در مجلس در نظر می‌گیرند دفاع کنیم و بودجه گردشگری را 5 تا 6 برابر افزایش دهیم.»
نورآقایی نایب‌رئیس انجمن‌های صنفی راهنمایان گردشگری نیز به «دنیای‌اقتصاد» گفت: «به‌عنوان یکی از فعالان بخش‌خصوصی با گسترش دولت و تبدیل سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری به وزارتخانه از ابتدا مخالف بودم. درحال‌حاضر که یکسال از وزارتخانه شدن این سازمان می‌گذرد در روند کاری و حمایتی از فعالان بخش‌خصوصی این حوزه تغییری ایجاد نشده است. به‌نظر می‌رسد وزارتخانه شدن این سازمان بیشتر به علت مسائلی خارج از حوزه تخصصی بازار گردشگری بوده و به همین دلیل است که این کار گام‌های موثری در راستای بهبود عملکرد بازار گردشگری تاکنون نداشته است.»
