زیان 7/ 2 میلیارد دلاری توریسم آمریکا

دنیای اقتصاد، امیر شاملویی: پس از روی کار آمدن دونالد ترامپ به‌عنوان رئیس‌جمهوری ایالات متحده آمریکا نشریات بسیاری دست به انتشار مقالاتی در مورد زیان‌های احتمالی وی برای صنایع مختلف آمریکا از جمله توریسم زدند. پیش از این، گزارش‌های ضد و نقیضی در مورد عملکرد ترامپ در گردشگری آمریکا منتشر شده بود و برخی معتقد بودند که ممکن است وی و سیاست‌هایش برای گردشگری این کشور چندان هم نامناسب نباشد؛ اما انتشار آخرین گزارش‌ها و به‌خصوص گزارش وزارت بازرگانی این کشور پیش‌بینی‌های اولیه در مورد نگرانی از وضعیت گردشگری این کشور را دامن زدند. به گزارش «یواس‌ای‌تودی» و براساس گزارش وزارت بازرگانی ایالات متحده، گردشگران بین‌المللی وارد شده به این کشور در طول سه ماه نخست سال‌جاری در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، ۷۰۰ هزار نفر کمتر شده‌اند. این افت پیش‌تر از سوی صنعت سفر این کشور پیش‌بینی می‌شد و ترس از آن وجود داشت.

براساس آمارهای اعلام شده از سوی دپارتمان ملی سفر و دفتر توریسم این کشور، بیشترین میزان کاهش گردشگران مربوط به منطقه خاورمیانه و آفریقا بوده است که میزان گردشگری که به ایالات متحده فرستاده‌اند، تا سه‌چهارم دو سال قبل کاهش یافته است. طبق این گزارش، درحالی‌که این مناطق تعداد توریست نسبتا کمی به ایالات متحده می‌فرستادند، ورود گردشگران اروپایی به این کشور نیز با ۱۰ درصد کاهش به ۶/ ۲ میلیون بازدیدکننده رسیده است که در طول ماه ژانویه، فوریه و مارس کاهش ۳۰۰ هزار نفری را نشان می‌دهد. ورود گردشگران از مکزیک نیز با ۷ درصد کاهش به ۹/ ۳ میلیون نفر رسیده و در طول این مدت سه ماهه کاهش ۳۰۰ هزار نفری داشته است. روی‌هم‌رفته، تعداد گردشگران خارجی در طول فصل نخست سال ۲۰۱۷ کاهش ۴ درصدی یافته‌اند که همان‌طور که اشاره شد معادل از دست رفتن ۶۹۷ هزار و ۷۹۱ گردشگر است. براساس برآوردهای موسسه «توریسم اکونومیکس وین» که اطلاعات مربوط به سفر را به‌طور گسترده‌ای مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌دهد، این کاهش بیانگر افت تقریبا ۷/ ۲میلیارد دلار در هزینه‌کرد توریست‌ها است. آدام زکس، رئیس این موسسه معتقد است: «این به معنی آن است که شاهد کاهش چشمگیری در سفرهای خارجی‌ها خواهیم بود و دغدغه‌های ما به تحقق پیوسته‌اند.»

تعهد دولت نسبت به گردشگری!

وزارت بازرگانی آمریکا در گزارشی که منتشر کرده از قول ویلبر راس، مسوول این وزارتخانه یادآور شده است که نسبت به بخش سفر و مزایای اقتصادی آن توجه خواهد شد. وی در مورد راه‌هایی برای حمایت از این صنعت با مشاورانش گفت‌وگو و تبادل نظر کرده است. وی متذکر شده: «دولت ترامپ اطمینان می‌دهد که ایالات متحده نسبت به تجربه کیفی بازدیدکنندگان و رقابت‌پذیری جهانی این صنعت و در عین حال نسبت به ایمنی ساکنان و میهمانان در این کشور متعهد است.» صنعت سفر نسبت به کاهش پیش‌بینی‌شده در گردشگران ورودی پس از سخنان ترامپ در نطق آغاز به کارش، اشاره به ساخت دیوار با مکزیک و نیز پیشنهادش برای ممنوعیت موقتی سفر شهروندان ۶ کشور با اکثریت مسلمان، هشدارهایی دریافت کرده بود. ترامپ و سایر مقامات دولتی معتقد بودند دیوار و ممنوعیت سفر معیارهای مهمی برای امنیت هستند. دادگاه‌های فدرال ممنوعیت سفر شهروندانی از ایران، لیبی، سومالی، سوریه و یمن را متوقف کردند اما در حال حاضر باید منتظر تصمیم دیوان عالی این کشور باشند. با این حال مقامات این صنعت معتقدند که انتخاب مقصد سفر به اندازه کافی انعطاف‌پذیر است تا سیاست‌ها برای منطقه‌ای خاص بتوانند در سراسر جهان تحت تاثیر قرار بگیرند.

نگرانی‌ها برای بازماندن از رقابت

راجر داو، مدیر انجمن سفر آمریکا که نماینده گروه‌هایی از جمله هتل‌ها، رستوران‌ها و جاذبه‌ها است، می‌گوید: «بازار جهانی سفر فرارقابتی است و آمریکا در حال عقب افتادن است.» برای مثال، براساس گزارش رقابت‌پذیری سفر و توریسم مجمع جهانی اقتصاد آمریکا در ماه آوریل، از نظر رتبه‌بندی مقاصد مطلوب گردشگری حتی پیش از سیاست‌های سفر این دولت، ۲ پله سقوط کرده بود و ژاپن و بریتانیا از آمریکا که رتبه ششم را در میان مقاصد مطلوب گردشگر داشت، جلو افتادند. پاتریشیا روخاس اونگار، معاون ارتباطات دولتی در انجمن سفر آمریکا نیز می‌گوید: «ما در حال جا ماندن هستیم. این کیک به رشد کردن ادامه می‌دهد و اگر به آن توجه نکنیم، تکه‌ای که متعلق به ما است کوچک‌تر می‌شود.» برای مبارزه با افت پیش‌بینی‌شده در توریسم، سازمان‌های شهری و دولتی تبلیغات سفر مربوط به خود را از اوایل امسال آغاز کرده‌اند. لس‌آنجلس میلیون‌ها دلار مخارج تبلیغاتی را در ماه آوریل در مکزیک، کانادا، چین، استرالیا و بریتانیا آغاز کرد.

شرکت «نیویورک اند کو» نیز ۳ میلیون دلار صرف استقبال از گردشگران بریتانیایی، مکزیکی، آلمانی و اسپانیایی کرد. برآورد هزینه ناشی از کاهش گردشگران خارجی البته با احتیاط صورت می‌گیرد. براساس تحلیل دفتر اقتصادی وزارت بازرگانی، هزینه‌کرد بین‌المللی سفر در ایالات متحده ۷/ ۰ درصد بالا رفته و به حدود ۷۸ میلیارد دلار در طول ۶ ماه نخست امسال رسیده است. براساس گزارش فوق، هزینه‌کرد بیشتر در مورد بلیت‌های هواپیما و اقامت از جمله عوامل موثر در این زمینه بوده‌اند. با این حال، موسسه «توریسم اکونومیکس» پیش‌بینی کرده است که زیانی ۷/ ۲ میلیارد دلاری در نتیجه کاهش حدود ۷۰۰ هزار گردشگر در هزینه‌کرد روی دهد که عمدتا به‌دلیل افت شدید در هزینه‌کرد اروپایی‌ها و مکزیکی‌ها است. این کاهش‌ها تا اندازه کمی با سودی که از بازدیدکنندگان کانادایی، پس از دو سال کاهش تعداد آنها به دست آمده، جبران شده‌اند.

موسسه توریسم اکونومیکس پیش‌تر پیش‌بینی کرده بود که توریسم ایالات متحده می‌تواند در سال جاری و آینده به‌دلیل کاهش هزینه‌کردها، ۱۸ میلیارد دلار ضرر کند. در کنار ممنوعیت سفر و سیاست‌های مهاجرت که بر کشورهای دیگر تاثیر گذاشته است، پیمایش‌های انجام شده بین اروپایی‌ها حاکی از این است که عصبانیت و خشمی در نتیجه پاپس کشیدن آمریکا از توافق آب و هوایی پاریس و مخالفت با اتحادیه اروپا و سازمان ناتو (پیمان آتلانتیک شمالی) ایجاد شده است. زکس ادامه می‌دهد: «موارد بسیاری وجود دارد که می‌تواند بر دیدگاه اروپایی‌ها نسبت به آمریکا و تمایل آنان به سفر به این کشور اثر منفی بگذارد. اروپایی‌ها می‌توانند به جاهای دیگر سفر کنند یا سفر خود را به راحتی
به تعویق بیندازند.»

راجر داو نیز معتقد است دولت ترامپ قصد ارتقای گردشگری را با استفاده از برنامه‌هایی نظیر «برند یواس‌ای» دارد که منابع مالی آن از طریق حق‌‌الزحمه ویزاها و بازارهایی که به آمریکا گردشگر می‌فرستند، یا از طریق «برنامه اخذ ویزا» تامین می‌شود. با این حال، دولت ترامپ در بودجه خود پیشنهاد کرده «برند یواس‌ای» را حذف کند و منابع مالی آن را به سازمان «حمایت از مرزها و گمرک» انتقال دهد. پنل‌های کنگره که در مورد هزینه‌کردها تصمیم می‌گیرند، تاکنون از این موضوع چشم‌پوشی کرده‌اند. به گزارش یواس‌ای‌تودی، دشوارتر کردن امنیت ویزا در بطن پیشنهادهای مربوط به ممنوعیت سفر ترامپ قرار دارد تا کار را برای دسترسی تروریست‌ها به آمریکا دشوارتر کند، اما «برنامه اخذ ویزا» به شهروندان 38 کشور از جمله بیشتر کشورهای اروپایی اجازه می‌دهد بدون ویزا و پس از فراهم آوردن اطلاعات بیشتر در مورد مسافران و به اشتراک گذاشتن تهدیدهای امنیتی در مورد آنها، از آمریکا بازدید کنند. درحالی‌که دولت آمریکا در حال بازبینی سیاست‌های مربوط به ویزا است، انجمن سفر ایالات متحده، اساس «برنامه اخذ ویزا» را بیش از دشوارتر کردن، به به‌دست آوردن ویزا تشویق می‌کند. روخاس اونگار در این باره می‌گوید: «آنچه ما در موردش نگران هستیم این است که رویکردی وجود دارد که ویزاها را محدودتر کرده و کشورهایی را که استانداردهای ما را برآورده نکنند، تنبیه می‌کند. فکر می‌کنیم این رویکرد شیوه درستی نیست.»

ابرهای توفانی در آسمان صنعت سفر

در این میان «اکونومیست» نیز تضادها در مورد آینده گردشگری با ترامپ را بررسی کرده و با تجمیع گزارش‌های چندماه اخیر، ریاست جمهوری ترامپ را به زیان گردشگری آمریکا می‌داند. اکونومیست نیز در گزارش خود اشاره کرده که از وقتی دونالد‌ترامپ در ماه ژانویه آغاز به‌کار کرد، زمانی را برای تلاش در جهت ممنوع کردن کشورهای با اکثریت مسلمان از وارد شدن به ایالات‌متحده تلف نکرده است. وی همچنین قول داده تا به وعده‌اش در مورد ساختن دیوار در مرز مکزیک عمل کند. اکنون صنعت سفر این کشور به لرزه درآمده است. این نشریه معتبر اقتصادی معتقد است «افت ترامپی» که پیش‌تر پیش‌بینی می‌شد، به سرعت به تحقق پیوسته است. در طول چند ماه، چند شرکت سفر آنلاین شامل «کایاک» و «هوپر» گزارش کرده‌اند که افراد کمتری پرواز به آمریکا را جست‌وجو کرده‌اند. این موضوع محتمل به نظر می‌رسد. این کشور تحت فشار وحشتناکی از خارج و از سوی شرکت‌هایی که بلیت پرواز آنلاین می‌فروشند بوده است که به نظر می‌رسد بیش از سایرین تحت تاثیر تقاضای سفر قرار می‌گیرند.

به هر صورت، در ماه ژوئیه، انجمن سفر ایالات متحده اعلام کرد که همه چیز بسیار خوب است. به جای «افت ترامپی» این کشور در حقیقت از رونق ترامپی سود می‌برد. «شاخص روندهای سفر» این سازمان که پروازها، رزروهای هتل‌ها و برخی اطلاعات دیگر را مورد بررسی قرار می‌دهد، نشان داد که تعداد گردشگران بین‌المللی وارد شده برای سیزدهمین ماه متوالی در ماه مه رشد کرده بود. مفسران ناامید قبلی از اینکه مرتکب چنین اشتباهی شده بودند، تعجب کردند. در حقیقت، آنها اشتباه نکرده بودند. در 5سپتامبر، انجمن سفر آمریکا ارقام مربوط به ماه ژوئیه خود را به دنبال وارد کردن منابع اطلاعاتی جدید، اصلاح کرد. نتایج حاصل با آرای ناظران بیشتر همسو هستند. این انجمن اکنون به جای استفاده از لفظ «انعطاف‌پذیری شگفت‌انگیز» بازار سفر آمریکا، به استفاده از عبارت «ابرهای توفانی بزرگ» برای توصیف وضعیت توریسم این کشور روی آورده است.

اکنون بیش از رشد نامتعادل گفته می‌شود که تعداد گردشگران در چهار ماه از 7 ماه نخست سال 2017 در مقایسه با مدت مشابه سال قبل افت کرده است. شاخص آن در ماه فوریه و مارس بیشتر سقوط کرد و علت آن هم اوج‌گیری تلاش‌های ترامپ برای ممنوعیت سفر به این کشور بود. اخبار در ماه آوریل بهتر و افزایش بازدیدکنندگان ثبت شده بود؛ اما این افزایش بیشتر به‌دلیل این بود که تعطیلات عید پاک در آن ماه قرار داشت. ارقام این انجمن اکنون بیشتر با اطلاعات رسمی همسو است که در ماه گذشته منتشر شد و فصل نخست سال 2017 را تحت پوشش قرار می‌داد. این اطلاعات حاکی از کاهش 2/ 4 درصدی در میزان گردشگران نسبت به مدت مشابه سال قبل و علت اصلی آن نیز کاهش تعداد گردشگران اروپایی آمریکا بود. انجمن سفر ایالات متحده معتقد است هنوز اهرم‌هایی مانند «برند یواس‌ای» که سازمان بازاریابی توریسم این کشور است در کنار توافق‌های آسمان آزاد و «برنامه اخذ ویزا» که به اتباع کشورهای مختلف اجازه ورود به این کشور بدون گرفتن ویزا را می‌دهد، وجود دارند که رئیس جمهوری این کشور می‌تواند برای جذب خارجی‌ها از آنها استفاده کند. این موضوعات بدون شک کمک خواهند کرد؛ اما تاکنون اقدامات دولتی بیشتر متمایل به عقب انداختن بوده‌اند تا کمک کردن. ممنوعیت لپ‌تاپ مثال خوبی از این دست است.

صرف‌نظر از موارد امنیتی، اجرای آن به‌طور ناشیانه‌ای صورت گرفت. نه تنها روزانه صحبت‌هایی در مورد اینکه آیا این موضوع به پروازهای اروپا و شاید جهان گسترش یابد یا خیر، وجود داشت بلکه یک منبع اطلاعاتی اخیرا مدعی شده که حتی مجموعه مسوول الزامی کردن امنیت نیز در مورد طرح‌های مورد بحث تا آخرین دقایق ناآگاه است. چنین مواردی افراد را به سفر به آمریکا تشویق نمی‌کنند. از دید اکونومیست، با توجه به اینکه بازدیدکنندگان خارجی 212 میلیارد دلار در اقتصاد این کشور در سال 2016 مشارکت داشتند و در واقع 5/ 9 درصد از کل صادرات آن را تشکیل می‌دادند، این موضوع باید مایه نگرانی باشد.