فرمول ژرمنی مدیریت تعطیلات کلیسای جامع شهر کلن آلمان

دنیای اقتصاد، امیر شاملویی: ساماندهی تعطیلات و مدیریت روزهایی که در تقویم سالانه به شکلی با روزهای غیرتعطیل تلاقی می‌کنند که تنها یک روز کاری در میان تعطیلات باقی می‌ماند، یکی از موارد مورد برنامه‌ریزی و مد نظر کشورهای مختلف در یکی، دو دهه اخیر بوده است. در واقع، از سال‌ها پیش کشورهای مختلف برای برنامه‌ریزی صحیح تعطیلات و مواردی همچون کنترل بار ترافیک، توزیع مکانی و زمانی سفر یا افزایش بهره‌وری و رفاه حال کارکنان دست به‌کار شده‌ و روزهایی را که با اختلاف یک روز به تعطیلاتی چندروزه می‌رسند تعطیل اعلام کرده‌اند. این کار برای بخش گردشگری هر کشور آثاری را به همراه دارد و می‌تواند منجر به گسترش تقاضای سفر و توزیع آن در فصول غیر اوج سفر شود. علاوه‌بر این می‌تواند سایر صنایع مرتبط را نیز متاثر کند. این موضوع تنها مربوط به کشورهای در حال توسعه‌ نیست؛ بلکه کشورهای پیشرفته اروپایی را نیز در بر می‌گیرد. ازجمله این کشورهای صنعتی و مقتدر اقتصادی که برنامه‌ای برای ساماندهی چنین روزهای تعطیلی را در برنامه خود منظور کرده‌اند، می‌توان به آلمان اشاره کرد. در آلمان جمعه‌ای که روز کاری باشد و روز قبل از آن یعنی پنج‌شنبه نیز تعطیل باشد، به تعطیلات اضافه می‌شود؛ یعنی پنج‌شنبه تا یکشنبه به‌عنوان تعطیلات اعلام می‌شود. این تعطیلات برای آلمانی‌ها یکی از مهم‌ترین تعطیلات است و آنها یکی از مللی هستند که بیشترین اهمیت را برای سفر قائل هستند. البته از آنجا که آلمان فدرالی است، این قوانین می‌تواند با توجه به اهمیت اعیاد مذهبی یا کارناوال‌های ایالات مختلف آلمان تا حدودی متغیر باشد.

اهمیت اقتصادی و جامعه‌شناختی

چنان که اشاره شد، در آلمان وقتی یک روز کاری بین یک روز تعطیل مناسبتی و یک روز تعطیل هفتگی (شنبه یا یکشنبه) واقع شود، آن روز کاری به روزی تعطیل تبدیل می‌شود. در آلمان این تعطیلات هم از نظر اقتصادی و هم از نظر جامعه‌شناسی مهم تلقی می‌شوند. بسیاری از مردم از این فرصت به دست آمده استفاده می‌کنند تا خود را از کارهای روزانه برهانند و با ایجاد تعطیلاتی چند روزه از فرصت پیش آمده در راستای گذران تعطیلات و سفر یا فعالیت‌های فراغتی بهره‌گیرند. به‌طور عمومی در این کشور، چنین تعطیلاتی در خلال روزهای میان کریسمس و سال نوی میلادی، جمعه پس از روز عروج عیسی مسیح، در برخی مناطق روز جمعه مربوط به مراسم Corpus Christi(که در روز پنج‌شنبه است و روز جمعه نیز به تعطیلی تبدیل می‌شود) و نیز کارناوال جمعه بعد از «پنج‌شنبه‌چاق» (آخرین پنج‌شنبه قبل از چهل روز روزه‌داری کاتولیک‌ها) صورت می‌گیرد.

تعطیلات و کارخانه‌ها

از آنجا که چنین تعطیلاتی سابقه طولانی در آلمان دارند، اغلب در طرح‌های تجاری و کارهای مربوط به کسب‌وکار در این کشور نیز در نظر گرفته می‌شوند. بسیاری از شرکت‌های تولیدی سطح تولید طبیعی خود را در این روزها کاهش داده یا حتی متوقف می‌کنند و از این روزهای تعطیل برای کارهای تعمیر و نگهداری تاسیسات کارخانه‌ها و ماشین‌آلات خود بهره می‌برند. با وجود این، در کارخانه‌هایی که مجتمع‌های تولیدی پیچیده‌ای را تشکیل می‌دهند، اغلب ارزش آن را ندارد که تولید خود را در یک روز تعطیل قطع کرده یا کاهش دهند و به همین دلیل است که آنها اغلب به‌طور اتوماتیک برای بخشی از کارکنان خود تعطیلات این چنینی را لحاظ می‌کنند و بخشی از کارکنان را مشغول کار نگه می‌دارند. از سوی دیگر، آن دسته از افرادی که به‌راحتی می‌توانند از این تعطیلات استفاده کنند، اغلب به فعالیت‌هایی نظیر خرید کردن می‌پردازند. به همین دلیل در این روزها خرید و فروش و جذب چنین مشتریانی افزایش می‌یابد.

حل اثر آکاردئونی ترافیک

در چنین روزهایی، جریان ترافیک اغلب متفاوت است. درحالی‌که در مسیرهای کاری مردم اغلب ترافیک کمتری وجود دارد، مسیرهایی که به مقاصد خرید یا سایر فعالیت‌های تفریحی، فراغتی و سفر منتهی می‌شوند، با حجم ترافیک بیشتری روبه‌رو هستند. این ترافیک به‌ویژه در مناطق مرزی آلمان و مناطقی که به مرز سوئیس منتهی می‌شوند، همچنین شهرهایی که در همسایگی ایالت‌های آلمان قرار دارند، مهم‌تر و بیشتر است. از این رو، تدابیری برای مقابله با این پدیده صورت گرفته است. یکی از این تدابیر، دادن اختیار به مدارس برای مدیریت برخی تعطیلات در چارچوب برنامه «تعطیلات متحرک» است. مورد دیگر، تمرکز بر گسترش سایر وسایل نقلیه مانند قطار و حمل‌ونقل ریلی یا هوایی بوده است. در بسیاری مواردی که ترافیک جاده‌ای بالا بوده، شرکت‌های ریلی قطارها را برای دسترسی به مناطق توریستی با کیفیت خوبی فراهم آورده‌اند. در این حوزه، تلاش‌هایی صورت گرفته تا بزرگراه‌ها بتوانند برای کاهش ترافیک و ازدحام «عوارض متغیر» وضع کنند.

این عوارض وابسته به اینکه آیا خودروها در زمان اوج ترافیک و روزهای با ترافیک بالا در بزرگراه‌ تردد می‌کنند، گرفته می‌شود تا به نوعی با یک سیگنال قیمتی سفر در زمان‌های مختلف روز توزیع صورت گیرد. استفاده از این عوارض متغیر در بسیاری کشورهای پیشرفته دیگر نیز رواج دارد. علاوه‌بر این استفاده از تکنولوژی مانند خدمات گوگل برای بهبود وضعیت حمل‌ونقل و کاهش ترافیک در تمام روزها از جمله اهدافی است که شرکت‌های تولیدکننده خودرو و مسوولان بزرگراه‌ها مورد توجه قرار می‌دهند. از سوی دیگر، همانند بسیاری از کشورها، در آلمان نیز برخی مسوولان سعی می‌کنند محدودیت‌های مشخصی بر جریان حمل‌ونقل وسایل نقلیه تجاری به‌خصوص در تعطیلات تابستانی و تعطیلات چند روزه قائل شوند. یکی از مثال‌هایی که آنان را به چنین کاری معتقد کرده تجربه بازی‌های المپیک سال ۱۹۸۴ در لس‌آنجلس است که برای پرهیز از ترافیک در جاده‌های ایالات متحده از ساعت ۶ صبح تا ۶بعدازظهر حمل‌ونقل انواع کامیون در جاده‌های مواصلاتی پرتردد ممنوع شده بود.

با این حال، این معیار می‌تواند به مشکلاتی به‌ویژه در مورد انتقال مناسب کالاها منجر شود و برای اجرای صحیح نیازمند همکاری مناسب شرکت‌های حمل‌ونقل و دریافت‌کنندگان کالاها است. تمرکز آلمانی‌ها بر حل «اثر آکاردئونی» ترافیک به این علت است که کامیون‌ها فضایی سه برابر خودروهای عادی اشغال می‌کنند و سرعت، شتاب و جابه‌جایی آنها نیز برای جاده‌ها محدودکننده است. اثر آکاردئونی وقتی رخ می‌دهد که نوسانات حرکتی یک جسم متحرک موجب اختلالاتی در جریان حرکتی عناصری شود که آن را دنبال می‌کنند. این پدیده فیزیکی عموما در ترافیک جاده‌ای، رژه رفتن، مسابقات موتورسیکلت و به‌طور کلی در خطوط لوله رخ می‌دهد و بازده سیستمی را که در آن رخ می‌دهد با اختلال مواجه می‌کند.

کمک مدارس به تعطیلات و گردشگری

از سوی دیگر، مدارس غالبا به نوعی با تعطیلاتی که در آلمان وجود دارد وفق پیدا کرده‌اند و می‌توانند به‌طور مستقل مدرسه را تعطیل اعلام کنند. مدارس برای پوشش دادن به این تعطیلی از «تعطیلات متحرک» استفاده می‌کنند که مدارس این کشور را قادر می‌کند تعداد ثابتی از روزهای تعطیل را در چارچوب تعطیلات مربوط به مدرسه سازماندهی کنند. با استفاده از این ویژگی، مدارس این فرصت را به دست می‌آورند تا زمان تدریس خود را به‌طور مستقل در اختیار داشته باشند و بتوانند بعدا روزهایی را که چنین تعطیلاتی در آن واقع می‌شود، جبران کنند. خانواده‌ها نیز از این ویژگی مدارس سود می‌برند و این امکان برای آنها فراهم می‌شود که با توجه به فرصت مناسبی که به دست آورده‌اند، ترتیبی برای سفر کردن فراهم آورند. مقرراتی که برای روزهای تعطیل و انتقال آنها در نظر گرفته شده است معادل ۷۵ روز است و در برخی مدارس باید در روزهای غیردرسی به جای روزهای تعطیل‌شده روی موضوعات درسی کار کرد.