مهدی نوابی
عضو جامعه گردشگری الکترونیکی ایران

زمان بسیار گرانبهاست و این جمله به معنای این است که باید آن را در مسیر ارزنده‌ای هزینه کرد. این موضوع زمانی که داریم در مورد سفر و گردشگری صحبت می‌کنیم، اهمیت و جلوه بیشتری پیدا می‌کند. در تحقیقی که از تعدادی از مسافران و گردشگران انجام شده آنها مورد این سوال قرار گرفته‌اند که چه مقدار زمان را صرف می‌کنید برای اینکه یک مقصد جدید را برای سفر پیدا و در مورد آن اطلاعات کسب کنید؟ نتایج این سوال به صورت زیر بود؛

- 1 تا 3 ساعت تحقیق و جست‌وجو: 46 درصد

- 4 تا 6 ساعت تحقیق و جست‌وجو: 30 درصد

- بیش از 7 ساعت تحقیق و جست‌وجو: 24 درصد

این اعداد با تقریب بسیار خوبی در مورد زمان صرف‌شده در اینترنت برای جمع‌آوری اطلاعات قابل دفاع هستند و یک تصویر واضح را در ذهن می‌سازند و آن تصویر این است که زمانی که مسافر یک بلیت برای پرواز از نقطه‌ای به نقطه دیگر می‌خرد، در حقیقت به دنبال فرش جادویی نیست تا بر فراز آن دنیا را ببیند، بلکه به دنبال خرید یک تجربه جدید در مقصد مورد نظر است.

شانس دومی‌ ندارید!

اولین برانگیختگی شدن احساسات یک گردشگر در مورد سفر و یک مقصد به‌خصوص از طریق محتوای پیش روی او به وجود می‌آید. تجربه مسافران در مقصد بسیار به این موضوع وابسته است که چه میزان و به چه نحوی آن گردشگران انگیزه پیدا کرده‌اند و احساسات آنها برانگیخته شده که به این مقصد سفر کنند و چه انتظاراتی از مقصد در ذهن آنها شکل گرفته است. خطوط هواپیمایی مدت زمانی است به این درک رسیده‌اند که باید مقاصد گردشگری را در وب‌سایت‌های خود معرفی کنند و به‌طور معمول با یکی از دو روش معرفی مقاصد خود را وفق داده‌اند یا از بستر وایت لیبل (white label) یکی از تولیدکنندگان اطلاعات در زمینه گردشگری و مقاصد استفاده کنند تا بتوانند از آن طریق اطلاعات را به مخاطب برسانند یا با استفاده از لینک، مخاطب سایت را به سایت‌های اطلاع‌رسانی مقاصد گردشگری متصل کنند، البته این روش‌ها عموما در حدی نیستند که بتوانند انگیزه را ایجاد کنند و این عدم توانایی به‌دلیل کمبود بستر لازم برای تعامل بیشتر مخاطب و وجود محتوای عادی است، اما به هر حال برای خطوط هواپیمایی بسیار مهم است که بتوانند دست‌کم از یکی از این دو روش به مخاطب اطلاعات اولیه در مورد مقصد را منتقل کنند.

تحقیقات نشان می‌دهد خطوط هواپیمایی که به مخاطب اطلاعات خوب و الهام بخشی در زمینه مقصد مورد نظر و سفر می‌دهند با درصد بسیار بالایی موفق به جذب مخاطب و تبدیل او به یک مخاطب و مشتری وفادار خواهند شد. درگیر شدن و تعامل با مخاطب در مرحله انگیزش بسیار تاثیر مهمی ‌در این موضوع دارد که مخاطب تمام مراحل سفر را در کنار ما بماند. اینترنت همزمان با حل مشکل در ارتباطات و در دسترس ساختن اطلاعات به صورت یکسان در اختیار همگان، همزمان با خدمتی که به تمام جامعه جهانی کرد، پدیده جدیدی را به وجود آورد به نام «جنگ برای تعامل بیشتر با مخاطب». برای تعامل بیشتر با مخاطب، خطوط هواپیمایی باید از هوشمندی بالاتری در استفاده از اطلاعات انگیزشی در سایت خود برخوردار باشند. محتوای هوشمند در سفر به این معنا است که خطوط هواپیمایی به نحوی اطلاعات را به مخاطبان منتقل ‌کنند که این اطلاعات منتقل شده متناسب با سبک زندگی و علایق مخاطب و به عبارت دیگر بهینه‌سازی شده باشد. سبک زندگی و سن و سال مخاطب دو فاکتور طبقه‌بندی مخاطب در دنیای مجازی هستند.

گزینش و انتخاب؛ کمک به شخصی‌سازی

صنعت گردشگری بسیار بزرگ و پیچیده است و بازاریابی در این صنعت اصلا مساله ساده‌ای نیست، اما بخشی از این مشکلات به موضوعی وابسته است که ما به آن بومی‌یا Local می‌گوییم. یکی از سوالاتی که از گردشگران در تحقیقات اخیر پرسیده شد این بود که چه مقدار تجربه‌های بومی‌ و محلی در بازدید از یک مقصد گردشگری اهمیت دارد؟ در پاسخ به این سوال 63درصد گفته‌اند خیلی اهمیت دارد. 35 درصد گفته‌اند تقریبا مهم است و 2 درصد گفته‌اند اصلا اهمیت ندارد. در اینجا سوال بعدی این است که بومی‌یا محلی واقعا به چه معناست؟ 80 درصد از سوال شوندگان پاسخ داده‌اند که بومی ‌به معنای تجربه‌ای است که صرفا و تنها در این مقصد خاص وجود دارد و 20 درصد باقیمانده به صورت حدودی نزدیک به این پاسخ را داده‌اند.

مساله اصلی اینجاست که هر شهری موارد محلی خاص خودش را دارد و گردشگران مدرن در حال حاضر به‌دلیل علاقه خود در شهرها مسیر سفر خود را پیدا می‌کنند و می‌سازند. سوالی که باید از خود بپرسیم این است که یک مسافر به چه دلیل باید به یک مقصد سفر کند؟ باید اطلاعاتی به او ارائه بدهیم که پاسخگوی این سوال باشد. از سوی دیگر، در پاسخ دادن، این تعریف مهم را نیز باید در نظر داشت که بوم یک ترکیب از مردم و محل است که در کنار هم جاذبه مورد نظر را می‌سازند. باید تمام دست‌اندرکاران وب‌سایت‌های صنایع گردشگری و خطوط هواپیمایی به این موضوع توجه کنند که اطلاعات مناسب سفر را با رویکرد انگیزشی در اختیار مخاطب قرار دهند تا نتیجه دلخواه خود را در افزایش مخاطبان به همراه داشته باشد.