دنیای اقتصاد، امیر شاملویی: نگاهی به آمار گردشگری گرجستان نشان می‌دهد این کشور به مقصدی مهم برای گردشگران ایرانی تبدیل شده است. بنا بر گزارش‌های سازمان گردشگری این کشور، ایران در رتبه پنجم کشورهایی قرار داشته که در ماه مه سال جاری میلادی به گرجستان گردشگر فرستاده بودند. تعداد گردشگران ایرانی بازدیدکننده از گرجستان تنها در ماه مه سال ۲۰۱۷ مصادف با یازدهم اردیبهشت تا دهم خرداد سال جاری به ۱۶ هزار و ۹۴۳ نفر رسیده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته با افزایش ۱۱ هزار و ۵۱۵ نفری یعنی بیش از ۲۱۲ درصد رشد همراه بوده است. با توجه به اینکه افزایش تعداد گردشگران ورودی به گرجستان در ماه مه ۲۰۱۷ نسبت به مه ۲۰۱۶ در مجموع حدود ۳۰ هزار نفر بوده است، این میزان افزایش گردشگران ایرانی قابل توجه محسوب می‌شود. گردشگران ایرانی ۱/ ۳ درصد از بازار گردشگران خارجی گرجستان را تشکیل می‌دهند، درحالی‌که کشورهای آذربایجان با ۲۲ درصد، ارمنستان با ۸/ ۲۱ درصد، ترکیه با ۴/ ۱۸ درصد و روسیه با ۹/ ۱۷ درصد در رده‌های پیش از ایران قرار دارند. این کشورها به ترتیب ۱۲۱ هزار، ۱۲۰ هزار، ۱۰۲ هزار و ۹۹ هزار نفر را تشکیل می‌دهند. ۹/ ۱۶ درصد باقی مانده گردشگران بازدیدکننده از گرجستان را نیز اتباع سایر کشورهای جهان از جمله اوکراین، رژیم اشغالگر قدس، لهستان، هند، آلمان و برخی کشورهای دیگر تشکیل داده‌اند.

یک موفقیت تمام عیار

اما داستان گردشگری گرجستان را می‌توان موفقیتی تمام عیار برای این کشور به حساب آورد. در سال ۲۰۱۰ این کشور تنها پذیرای کمی بیش از ۲ میلیون گردشگر در سال بود، اما در اندک زمانی توانست به رشدی خارق‌العاده دست یابد و در سال ۲۰۱۶ تعداد گردشگران خارجی ورودی خود را به ۶ میلیون و ۳۶۰ هزار نفر برساند. علاوه‌بر این، عواید حاصل از گردشگری در این کشور نیز به‌طور مداوم رو به افزایش گذاشته است. در سال ۲۰۰۷ این کشور ۳۸۴ میلیون دلار از محل گردشگری درآمدزایی می‌کرد؛ درحالی‌که در سال ۲۰۰۸ این مقدار با رشد ۱۶ درصدی به ۴۴۷ میلیون دلار رسید. با این حال، بیشترین رشد مربوط به دهه دوم قرن بیست و یکم میلادی است. در سال ۲۰۱۰ عواید گردشگری با رشد ۳۹ درصدی به ۶۵۹میلیون دلار رسید و پس از آن نیز با با رشد ۴۵ درصدی در سال ۲۰۱۱ قله ۹۵۵ میلیون دلار را فتح کرد.

سال ۲۰۱۲ نیز با رشدی قابل توجه همراه بود و عواید گردشگری این کشور از مرز یک میلیارد و ۴۱۰ میلیون دلار گذشت. در سال‌های بعد نیز به‌رغم کاسته شدن از این میزان رشد، درآمدهای زیادی نصیب گردشگری گرجستان شد. برای مثال در سال ۲۰۱۳، درآمدها به یک میلیارد و ۷۲۰ میلیون دلار رسید و در سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۶ نیز به ترتیب این عواید برابر با یک میلیارد و ۷۸۷ میلیون، یک میلیارد و ۹۳۶میلیون و در نهایت ۲ میلیارد و ۱۶۶ میلیون دلار اعلام شد.

نقشه گردشگری گرجستان

از آماری که توسط سازمان‌های رسمی این کشور ارائه شده است، چنین برمی‌َآید که اروپا بیشترین متقاضیان بازدید از آن را داشته است؛ به گونه‌ای که ۷/ ۹۲ درصد از گردشگران خارجی گرجستان در ماه مه از این قاره بوده‌اند. ورود ۵۱۲ هزار و ۵۸۹ گردشگر از قاره سبز که نسبت به ماه مشابه سال گذشته افزایشی ۱۳ هزار و ۴۰۵ نفری داشته، یکی از دلایلی بوده که این کشور موفق به جذب ۵۵۲ هزار و ۹۵۸ گردشگر از سراسر جهان تنها در ماه مه شده است. اروپای مرکزی و شرقی از این میان سهمی در حدود ۳۷۹ هزار نفر داشته است که نسبت به ماه مه سال قبل افزایشی ۴۰ هزار نفری داشته و ۵/ ۶۸ درصد از کل گردشگران خارجی وارد شده به گرجستان را در بر می‌گرفته است. در این منطقه بیشترین رشد مربوط به تاجیکستان و ازبکستان به ترتیب با ۲۴۵ و ۲۰۶ درصد رشد بوده است؛ هرچند این رشد بیشتر به‌دلیل تعداد کم گردشگران این کشورها بوده و با افزایشی اندک، رشد قابل توجهی را شاهد بوده‌اند. ارمنستان و آذربایجان که مهمترین کشورهای این منطقه در بازدید از گرجستان هستند نیز به ترتیب شاهد رشد ۹ و ۸ درصدی در بازدید از گرجستان در این ماه نسبت به ماه مشابه سال قبل بوده‌اند.

گردشگران اروپای شمالی بازدیدکننده از این کشور هرچند کمتر از یک درصد از گردشگران خارجی گرجستان را تشکیل می‌دهند، با افزایش ۶۲۶ نفری و رسیدن به ۴هزار و ۱۶۶ نفر در ماه مه سال ۲۰۱۷، رشدی ۷/ ۱۷ درصدی را نسبت به مه سال ۲۰۱۶ ثبت کرده‌اند. در مورد گردشگران اروپای جنوبی نیز وضع تا حدودی مشابه گردشگران اروپای شمالی بوده است. این گردشگران خارجی که در مه سال ۲۰۱۶ حدود ۳هزار و ۸۴۶ نفر بودند، با ۷۹۰ نفر افزایش در ماه مه سال ۲۰۱۷ به ۴هزار و ۶۳۶ نفر رسیدند که نشان از رشد ۵/ ۲۰ درصدی گردشگران خارجی اهل این منطقه از گرجستان دارد. گردشگران اهل اروپای غربی نیز در این مدت از ۸هزار و ۳۹۰نفر به ۹هزار و ۶۷۴ نفر ارتقا پیدا کرده‌ و با رشدی ۳/ ۱۵ درصدی به سهم ۷/ ۱درصدی از بازار مسافران خارجی گرجستان دست یافته‌‌اند.

با این حال ترکیه و شهروندانش نقش مهمی در عدم افزایش بیشتر گردشگران خارجی داشته‌اند. ترکیه که یکی از مهمترین مبادی سفر به گرجستان محسوب می‌شود، در ماه مه سال ۲۰۱۷ نسبت به ماه مشابه سال ۲۰۱۶، حدود ۳۳ هزار نفر از گردشگران خارجی خود به این کشور کاسته است. در ماه مه سال ۲۰۱۶ حدود ۱۳۵ هزار نفر از اتباع ترکیه از گرجستان بازدید کرده بودند که این میزان در سال ۲۰۱۷ به حدود ۱۰۲ هزار نفر رسیده است. این رقم حاکی از افت ۲۴ درصدی در ورود این گردشگران به گرجستان است. با این حال، همچنان ترکیه به عنوان یکی از مهم‌ترین بازارهای مبدا فرستنده گردشگر به گرجستان محسوب می‌شود.

در عین حال، گرجستان برای قاره آمریکا مقصد چندان محبوبی محسوب نمی‌‌شود و در کل این قاره تنها ۴هزار و ۸۷۳ نفر در ماه مه سال ۲۰۱۷ به این کشور سفر کرده‌اند که نسبت به ماه مه سال ۲۰۱۶ افزایشی ۲۸۰ نفری را نشان می‌دهد. در این قاره تنها ایالات متحده است که مبدا مهمی برای گردشگری گرجستان است. این کشور در مه سال ۲۰۱۶، ۳هزار و ۷۲۶ نفر و در مه سال ۲۰۱۷، ۳هزار و ۸۴۴ گردشگر به گرجستان فرستاده است. منطقه شرق آسیا و اقیانوسیه از مبادی مهم گردشگری گرجستان بوده که رشد آن قابل توجه است. در ماه مه ۲۰۱۶ این منطقه حدود ۱۳ هزار گردشگر به گرجستان فرستاده که در ماه مشابه سال ۲۰۱۷ به ۲۸ هزار نفر یعنی بیش از دو برابر رسیده است.

این منطقه ۱/ ۵ درصد از گردشگران خارجی ورودی به گرجستان را شامل می‌شود. آسیای جنوبی نیز برای گردشگری گرجستان اهمیت زیادی دارد و ۱/ ۴ درصد از گردشگران خارجی گرجستان را در برمی‌گیرد. در این منطقه که ایران و هند از مبادی مهم آن محسوب می‌شوند، در ماه مه سال ۲۰۱۶بالغ‌بر ۸هزار و ۵۲۹ نفر گردشگر به گرجستان آمده بودند؛ درحالی‌که در ماه مه سال ۲۰۱۷ این تعداد با افزایش قابل توجه ۷/ ۱۶۳درصدی به ۲۲ هزار و ۴۸۷ نفر رسید. ایران یکی از بیشترین رشدها را در ماه مه در میان کشورهایی که گردشگرانشان از گرجستان دیدن کرده‌اند، داشته و علاوه‌بر این از نظر تعداد افزایش گردشگران نیز پس از روسیه که ۱۴ هزار نفر افزایش گردشگر داشته، رتبه دوم را در دست داشته است. پس از روسیه و ایران نیز ارمنستان و آذربایجان به ترتیب با جذب ۱۰ هزار و ۹ هزار نفر، بیشترین افزایش را در فرستادن اتباعشان به گرجستان ثبت کرده‌اند.

مرور آمار 5 ماهه گردشگری

اطلاعات سازمان‌های گرجستان نشان می‌دهد در ۵ ماه نخست سال ۲۰۱۷، گردشگری این کشور با افزایش ۲۰۷ هزار نفری در ورود گردشگران خارجی نسبت به مدت مشابه سال قبل روبه‌رو بوده و تعداد آنها از ۲ میلیون و ۱۲۳ هزار نفر در ۵ ماه نخست سال ۲۰۱۶ به ۲ میلیون و ۳۳۰ هزار نفر در همین مدت در سال ۲۰۱۷ افزایش یافته است. این افزایش نسبت به سال گذشته تقریبا ۱۰درصد است. مروری بر مبادی مهمی که اتباع آنها برای سفر به گرجستان وارد می‌شوند نشان می‌دهد جمهوری آذربایجان در ۵ ماه نخست سال ۲۰۱۷ با افزایش ۳۲ هزار نفری نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۱۶، در فرستادن گردشگران به این کشور رتبه اول را در اختیار داشته است. آمار حاکی از آن است که ۶۰۳ هزار نفر از اتباع جمهوری آذربایجان در ۵ ماه نخست سال ۲۰۱۷ از گرجستان دیدن کرده‌اند. ارمنستان با افزایش ۵۹ هزار نفری در فرستادن اتباعش به گرجستان و دستیابی به رقم ۵۰۴هزار گردشگر، دومین مبدا مهم برای این کشور محسوب می‌شود. در رده سوم نیز ترکیه قرار گرفته است که به‌رغم اهمیتش، کاهشی بیش از ۹۳ هزار نفر در ۵ ماه نخست سال ۲۰۱۷ نسبت به مدت مشابه سال قبل داشته و در این ۵ ماه ۴۳۲ هزار گردشگر به گرجستان فرستاده است. در رده چهارم هم روسیه قرار دارد که تعداد گردشگرانش در این ۵ ماه نسبت به مدت مشابه سال قبل ۶۷ هزار نفر افزایش یافته و به بیش از ۳۷۱ هزار نفر رسیده است.

ایران نیز که در جایگاه پنجم مبادی مهم گردشگری گرجستان در ۵ ماه نخست سال ۲۰۱۷ قرار گرفته است، تاکنون قریب به ۸۳هزار گردشگر در سال ۲۰۱۷ به گرجستان فرستاده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد خیره‌کننده ۲۲۴ درصدی را نشان می‌دهد. تعداد گردشگران ایرانی نسبت به همین مدت در سال ۲۰۱۶ بیش از ۵۷ هزار نفر افزایش یافته است. سایر کشورها نیز به جز این ۵ مبدا، در سال گذشته در همین مدت ۲۵۲ هزار گردشگر به گرجستان فرستاده بودند که این میزان در سال ۲۰۱۷ به ۳۳۷ هزار نفر رسیده است. جالب است که ۷۹ درصد از این سفرها در سال ۲۰۱۷ از طریق زمینی انجام شده و تنها ۲۰ درصد با استفاده از حمل و نقل هوایی انجام شده است. بخش ریلی و حمل و نقل دریایی نیز مجموعا مقدار باقی‌مانده را در بر می‌گیرند.

ایران، مشتری نوروزی گرجی‌ها

بررسی اطلاعات مربوط به گردشگران خارجی وارد شده به گرجستان در ماه مارس نیز نشان از رشد چشمگیر تعداد این گردشگران به‌خصوص از سوی اتباع کشورهای ایران و جمهوری آذربایجان دارد. عمده دلیل افزایش تعداد گردشگران خارجی این دو کشور را نیز می‌توان نوروز دانست. نگاهی به آمار نشان می‌دهد بیش از ۴۰ هزار نفر از ایرانیان در طول ماه مارس از این کشور دیدن کرده‌اند و این آمار در مورد جمهوری آذربایجان ۱۴۶ هزار نفر بوده. به این ترتیب ایران اگرچه در ماه مارس پس از کشورهای آذربایجان، ارمنستان، ترکیه و روسیه در رده پنجم ورود اتباعش به گرجستان قرار داشته، حدود ۸ درصد از گردشگران ورودی به این کشور در ماه مارس را تشکیل می‌داده است.

گردشگران ایرانی در «تور» گرجی‌ها

گردشگران ایرانی در «تور» گرجی‌ها