آغاز «فجر» صنایع‌دستی

دنیای اقتصاد- شیما رئیسی: نخستین جشنواره فجر صنایع‌دستی و هنرهای سنتی عصر سه‌شنبه درحالی در خانه هنرمندان فعالیت خود را آغاز کرد که انتظار می‌رود این جشنواره به توجه بیشتر به صنایع‌دستی بینجامد. به گزارش «دنیای اقتصاد»، این جشنواره ۵ روزه، با هدف توجه هرچه بیشتر به صنایع‌دستی داخلی به عنوان یکی از گنجینه‌های غنی فرهنگی کشور راه‌اندازی شده و همانطور که معاون صنایع‌دستی سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری می‌گوید برگزارکنندگان به دنبال تقویت و تحکیم هرچه بیشتر پیوند میان صنایع‌دستی و انقلاب هستند. بهمن نامورمطلق در گفت‌وگو با خبرنگار ما، اضافه می‌کند: «برگزاری هر سال این جشنواره با کمک به محاسبه معدلی از عملکرد صنایع‌دستی در کشور، کارنامه‌ یک‌ساله این حوزه را در اختیار فعالان این هنر صنعت قرار می‌دهد.» او ادامه می‌دهد: «برای نیل به این هدف، هنرمندان علاقه‌مند، آثار خود را در اختیار ادارات کل سازمان در استان‌ها قرار می‌دهند؛ سپس از میان آثار ارسالی از استان‌ها، داوری نهایی برای حضور در جشنواره صورت می‌گیرد و به این ترتیب آثار برگزیده به نمایش عمومی درخواهند آمد.» به گفته نامور، در جشنواره نخست، ۱۵۰ اثر به جشنواره راه‌یافته و در معرض دید علاقه‌مندان قرار گرفته است.

معیار چیست؟

معاون صنایع‌دستی در ادامه به معیارهای انتخاب آثار نیز اشاره می‌کند و می‌گوید: «متناسب بودن آثار با نیازها و سلیقه تمامی اقشار و مصرفی بودن و قابل‌خرید بودن برای اقشار کم‌درآمدتر، ازجمله مهم‌ترین ملاک‌های راه‌یابی آثار به جشنواره است.» نامور با ابراز امیدواری نسبت به برگزاری باشکوه‌تر این جشنواره در سال‌های آتی، خاطرنشان می‌کند: «جشنواره امسال به عنوان اولین دوره برگزاری، صرفا به نمایش محصولات بسنده کرده و به عبارتی محصول محور است؛ هرچند که در این میان و به صورت غیرمستقیم به بخش تجارت نیز کمک خواهد شد. با این حال برنامه ما برای سال‌های بعد، اضافه کردن دیگر بخش‌ها از جمله تقویت حوزه تجاری صنایع‌دستی و نیز مشارکت کارگاه‌های تولیدی است.» به گفته او، گرچه در جشنواره امسال محصولی به فروش نمی‌رسد اما فرصتی نیکو برای نمایش دستاوردهای هنری فراهم شده که با ایجاد زمینه گفتمان میان اقشار گوناگون حاضر در جشنواره، به تجارت نیز کمک خواهد شد. این مقام مسوول همچنین از شکل‌گیری دبیرخانه دائمی این جشنواره خبر می‌دهد و البته تاکید می‌کند که این تشکیلات بسیار ساده و با اختصاص کمترین بودجه راه‌اندازی می‌شود و هدف آن رصد فعالیت‌های صنایع‌دستی خواهد بود.

جزئیات جشنواره

در همین‌باره، مدیرکل دفتر توسعه و ترویج صنایع‌دستی نیز با بیان اینکه این نمایشگاه با دو محور کلی نمایشگاه و تجلیل از هنرمندان برگزار می‌شود، می‌گوید: «جشنواره با برگزاری نمایشگاهی از ۱۵۰ اثر شاخص صنایع‌دستی و هنرهای سنتی در دو بخش کلاسیک و نگاه نو به نمایش آثار هنرمندان صنایع‌دستی می‌پردازد.» علی حاجی‌شیزری، اضافه می‌کند: «در بخش کلاسیک آثاری فاخر از هنرمندان برجسته حال‌حاضر در حوزه صنایع‌دستی و هنرهای سنتی و در بخش نگاه نو آثار صنایع‌دستی با رویکرد معاصر و متناسب‌سازی‌شده با سبک زندگی امروزی نمایش داده خواهد شد و در ادامه طی مراسمی ویژه از ۱۰ هنرمند و برگزیده این جشنواره تقدیر به‌عمل خواهد آمد.» وی با بیان اینکه صنایع‌دستی برای اولین‌بار مانند صنعت سینما صاحب فرصتی به‌نام فجر شده، اهداف برگزاری این جشنواره را این‌چنین برمی‌شمرد: «تبیین اهمیت جایگاه صنایع‌دستی به‌عنوان نمودی از فرهنگ ایرانی‌اسلامی، نمایش تخصصی آثار هنرمندان شاخص و جریان‌های نوین در حوزه طراحی و تولید آثار صنایع‌دستی، گردهمایی هنرمندان نخبه کشور در حوزه صنایع‌دستی و هنرهای سنتی و زمینه‌سازی به‌منظور تعامل و تبادل از مهم‌ترین اهداف برگزاری این جشنواره است.»

به‌گفته شیزری، از دیگر اهداف این جشنواره می‌توان به انتقال تجربیات هنرمندان، معرفی آخرین تلاش‌ها و دستاوردهای هنرمندان در حوزه‌های مختلف طراحی، تکنیک، مواد اولیه، کاربری، ابزار و فناوری‌های نوین و توسعه و ارتقای سطح کیفی آثار صنایع‌دستی اشاره کرد. دبیر این جشنواره همچنین درخصوص چرایی انتخاب خانه هنرمندان به عنوان محل برگزاری این جشنواره اظهار می‌کند: «در واقع همان‌گونه که از نام این مکان برمی‌آید، این محل خانه‌ای برای هنرمندان است و ما برای جشنواره نخست صنایع‌دستی این مکان را از هر حیث مناسب ارزیابی کردیم.» او در ادامه یادآور می‌شود: «خانه‌هنرمندان در کنار اینکه محل رفت و آمد هنرمندان است، دسترسی خوبی هم برای عموم مردم دارد و ازاین‌رو در همین روزهای نخستین شاهد استقبال خوب مردم بوده‌ایم؛ ضمن آنکه شکل‌گیری گفت‌وگو و تبادل نظر میان هنرمندان دیگر رشته‌ها با هنرمندان صنایع‌دستی و هنرهای سنتی، فرصتی بی‌بدیل برای خلق ایده و به تبع آن آثار تلفیقی و نوین و همچنین شکل‌گیری زنجیره‌های تجاری فراهم خواهد کرد.»

شیزری اما در پاسخ به برنامه معاونت متبوعش برای حفظ هنرهای در معرض فراموشی و نیز انتقال هنر و تکنیک هنرمندان نسل قبل به صنعتگران جوان تصریح می‌کند: «معاونت صنایع‌دستی، بانکی جامع از هنرمندان فعال در کشور تهیه کرده و با شناسایی سرمایه‌های انسانی این هنر-صنعت، تکریم و تمکین این افراد را در دستور کار خود قرار داده است.» او همچنین اضافه می‌کند: «با ثبت نشانه‌های جغرافیایی نیز در تلاش هستیم، هنرهای بومی در حال منسوخ شدن را احیا کنیم؛ البته آموزش نیز رکن دیگری از فعالیت‌های ماست که با انتقال دانش هنروران باسابقه به فعالان صنایع‌دستی جوان، تلاشی دیگر برای احیا و حفظ هنرهای کهن و محلی است.» نخستین جشنواره فجر صنایع‌دستی تا روز جمعه ۱۵بهمن‌ماه جاری در گالری پاییز و میرمیران خانه هنرمندان تهران برقرار است.