فرشید کریمی
کارشناس ارشد گردشگری و هتلداری

صنعت هتلداری از زیرشاخه‌های اصلی صنعت گردشگری است. یک اصل مهم در این صنعت ارائه خدمات پذیرایی به میهمانان متناسب با نیاز آنان است تا علاوه بر شرایط مناسب اقامت، تجربه‌ای متفاوت از حضور در یک مکان اقامتی خاص نیز برای آنان حاصل شود. در این صنعت، رضایت مشتری مهم‌ترین سلاح رقابتی به منظور سودآوری است و در این راستا بسیاری از صاحبان هتل‌ها با به‌کارگیری شیوه‌های متفاوت طراحی داخلی و طراحی خدمات سعی می‌کنند زمینه تجربه حضوری متفاوت را برای مشتریان خود فراهم کنند؛ این رویکرد منجر به پدیدآمدن هتل‌هایی متفاوت با نام «بوتیک‌هتل»‌ در سراسر جهان شده است. بوتیک‌‌هتل‌ها خود به انواع هتل‌های تاریخی- فرهنگی، هتل‌های طبیعی و هتل‌های لوکس تقسیم می‌شوند. کشورمان ایران از قطب‌های گردشگری فرهنگی به شمار می‌رود و گردشگری آن نیز در درجه اول رویکرد فرهنگی دارد؛ به عبارتی گردشگران با هدف بهره‌مندی از خدمات لوکس به ایران سفر نمی‌کنند، بلکه می‌آیند تا با تاریخ و فرهنگ کشورمان آشنا شوند. اما از آنجا که بخش عمده بازدیدها به بازدید از اماکن شاخص معماری ایران مربوط می‌شوند، فرصت چندانی برای آشنایی با ظرفیت‌های مرتبط با فرهنگ مردم کشورمان میسر نخواهد بود؛ موضوعی که می‌تواند برای برخی گردشگران به اندازه بازدید از آثار معماری، جذابیت داشته باشد و بخواهند این دو را در کنار هم تجربه کنند. از این‌رو شاید راه‌اندازی انواع بوتیک‌هتل‌‌ها با رویکرد تاریخی - فرهنگی در بناهای بازمانده از چند سده اخیر همچون خانه‌ها و کاروانسراها و البته با نگاه به فرهنگ مردم کشورمان، راهکار مناسبی برای پاسخگویی به این نیاز گردشگران باشد.

تبدیل خانه‌های تاریخی به بوتیک‌هتل

بسیاری از شهرهای کشورمان از ظرفیت مناسبی برای راه‌اندازی بوتیک‌هتل‌‌هایی با رویکرد تاریخی- فرهنگی برخوردارند؛ برای نمونه تهران به عنوان پایتخت دوره قاجار می‌تواند مکان مناسبی برای اجرایی‌کردن این الگو و راه‌اندازی « بوتیک‌هتل قاجاری» باشد؛ چراکه خانه‌های تاریخی به جا مانده از این دوره در تهران، از ظرفیت تبدیل به اقامتگاه‌های کوچک اما بهره‌مند از تمامی عناصر معماری و فرهنگی زندگی مردمان دوره قاجار برخوردارند. این عناصر فرهنگی می‌توانند در معماری و تزئینات بنا، آرایش و چیدمان اتاق‌ها، نوع پوشش کارکنان هتل، تهیه خوراک‌های آن دوره با استناد به آشپزی‌نامه‌های بازمانده، سرو غذا به شیوه مرسوم در میان مردمان آن دوره و حتی آداب غذا خوردن آنان تجلی پیدا کنند.

همچنین نمونه مشابه این هتل‌ها را می‌توان در دیگر شهرها و متناسب با دوره‌های پررنگ تاریخی هر شهر ایجاد کرد؛ برای مثال «بوتیک‌‌‌هتل زندیه» در شیراز یا «بوتیک‌هتل صفویه» در اصفهان. حتی بسیاری از شهرهای کشورمان نیز از ظرفیت راه‌اندازی بوتیک‌‌هتل‌‌های باستانی برخوردارند که تجربه زندگی انسان‌های عصر باستان‌ را می‌توان با شیوه‌ای مدرن‌تر و در مکان‌هایی خارج از حریم و محوطه سایت‌های باستانی برای گردشگران علاقه‌مند فراهم آورد و امکان تجربه حضور در محیطی متفاوت و توام با آموزش و فراگیری را برای آنان ممکن ساخت. موسیقی، پوشاک سنتی ایرانی، سبک زندگی ایلات و عشایر، همه و همه سوژه‌های مناسبی برای طراحی یک بوتیک‌هتل به شمار می‌روند که می‌توانند با خارج کردن یک هتل از کارکرد صرفا اقامتی، رویکردی تاریخی - فرهنگی به آن ببخشند و میزبان علاقه‌مندان خود باشند.