چرخه چهار مرحله‌ای صنایع‌دستی در رقابت با نفت

دنیای اقتصاد- شیما رئیسی: نخستین جشن تولید ملی صنایع‌دستی صبح دیروز، در محل موزه ملی ایران و با حضور رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری، معاون وزیر صنعت، معاون توسعه روستایی و مناطق محروم ریاست‌جمهوری و نیز مدیرعامل صندوق کارآفرین امید برگزار شد.

به گزارش «دنیای اقتصاد» معاون رئیس‌جمهوری و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری در این نشست با تاکید بر نقش مهم صنایع‌دستی در اقتصاد مقاومتی گفت: «آموزش رشته‌های صنایع‌دستی در حال فراموشی، تامین نیاز صنعتگران و هنرمندان این عرصه، همچنین روزآمد کردن این صنایع و توجه به بازاریابی و فروش صنایع‌دستی چرخه‌ای است که با تکمیل آن صنایع‌دستی به‌عنوان رقیب جدی نفت مطرح خواهد شد.» زهرا احمدی‌پور با بیان اینکه صنایع‌دستی گنجینه عظیم فرهنگی و اقتصادی است و اگر زنجیره تولید و فروش صنایع‌دستی تکمیل شود، اقتصاد کشور از حالت تک‌محصولی متکی به نفت خارج خواهد شد، رونق دوباره صنایع‌دستی در کشور را زمینه‌ساز ایجاد درآمد پایدار در شهرهای کوچک، روستاها و مناطق کمتر برخوردار عنوان کرد. معاون رئیس‌جمهوری افزود: «با صنعتی شدن جهان و ایجاد زیرساخت‌های این تحول، سکونتگاه‌های شهری حجیم‌تر شدند و روستاها و شهرهای کوچک جمعیت فعال و مولد خود را از دست دادند؛ به این ترتیب صنایع تولیدی موجود در این مناطق از دست رفتند و کشاورزی به‌عنوان تنها منبع درآمد به حیات خود ادامه داد.» این مقام مسوول خاطرنشان کرد: «در چنین شرایطی، یکی از راه‌های کنترل مسائل و معضلاتی که در نتیجه رشد جمعیت شهری به وجود آمده، جلوگیری از ادامه روند مهاجرت به واسطه ایجاد منابع درآمدی پایدار و اشتغال در شهرهای کوچک و روستاها است و صنایع‌دستی یکی از بهترین راه‌حل‌ها برای تحقق این اهداف است.»

او با بیان اینکه صنایع‌دستی عرصه‌ای است که می‌توان با سرمایه‌ای اندک از آن بهره‌برداری کرد، گفت: «در این راستا باید فرصت‌های جدید صنایع‌دستی را شناسایی و با روزآمدن کردن این فرصت‌ها آنها را در اختیار صنعتگران قرار داد.» احمدی‌پور همچنین بر سهم بالای زنان در مشاغل مربوط به صنایع‌دستی تاکید و تصریح کرد: «با توجه به اینکه زنان فعالیت بیشتری در حوزه صنایع‌دستی دارند، می‌توان خانواده‌ها را از بحران اشتغالی که برای مردان پیش آمده و آنها را مجبور به مهاجرت به شهرهای صنعتی کرده، رهاند.» رئیس سازمان میراث فرهنگی، توسعه صنایع‌دستی را منطبق با رویکرد دولت در راستای اجرای مصوبات اقتصاد مقاومتی از مسیر تمرکز بر صنایع کوچک دانست و تاکید کرد آنچه باید مورد توجه قرار گیرد ایجاد زنجیره صنایع‌دستی برای دستیابی به درآمد پایدار است. احمدی‌پور خاطرنشان کرد: «با ترکیب آموزه‌های جدید هنری باید ذائقه جوانان را به سمت استفاده از صنایع‌دستی سوق داد، راه را برای ورود صنایع‌دستی به سبد اقتصادی خانواده‌ها هموار کرد و برای رسیدن به این اهداف کیفیت آموزش را در بخش صنایع‌دستی ارتقا بخشید.»

اپلیکیشن زبردستان چیست؟

در این مراسم همچنین اپلیکیشن تخصصی فروش و عرضه صنایع‌دستی با عنوان «زبردستان» که برای حمایت از هنرمندان و نیز معرفی بیشتر صنایع‌دستی راه‌اندازی شده معرفی شد؛ پروژه‌هایی که امکان معرفی محصولات صنایع‌دستی را برای بازدیدکنندگان داخلی و خارجی فراهم می‌آورد و سرعت رشد و معرفی کالاهای هنری صنایع‌دستی را افزایش خواهد داد. سید محمد مدنی، مدیرعامل شرکت طراح این نرم‌افزار با تاکید بر اینکه در خلق این ابزار زنجیره اتصال گردشگری و صنایع‌دستی ایجاد شده،‌ به ویژگی‌های این اپلیکیشن اشاره کرد و گفت: ‌«ارائه یک منوی آنلاین برای ثبت اطلاعات و محصولات، امکان بازاریابی محصولات، امکان پیمایش روند رشد و توسعه صنایع‌دستی در هر لحظه، پردازش و تحلیل داده‌ها به منظور جهت‌گیری‌های مدیریتی و نیز فراهم کردن امکان گفت‌وگوی فنی با بازارهای مجازی دنیا از جمله امکاناتی است که این ابزار در اختیار کاربران قرار می‌دهد.» پیشتر نیز مدیرکل حمایت از تولید صنایع‌دستی در خصوص نحوه عملکرد این نرم‌افزار گفته بود: «هنرمندان و صاحبان هنر و صنایع‌دستی می‌توانند با ثبت مشخصات خود و ایجاد کارگاه و ارسال اولین بخش معرفی خود شامل موقعیت جغرافیایی، عکس سردر کارگاه، فیلم از محیط کارگاه، با این تایید اطلاعات توسط کارشناسان، امکان بارگزاری عکس محصولات را دریافت کنند و سپس هنرمند به‌صورت فعال وارد سیستم زبردستان و از سایر امکانات این نرم افزار بهره‌مند شود.» فریدون میرزالو در ادامه معرفی این نرم‌افزار تاکید کرده بود: «این نرم‌افزار برای معرفی و شناساندن تولیدکنندگان صنایع‌دستی استفاده می‌شود و ثبت آن از طریق محل جغرافیایی تولیدکننده‌ها اتفاق می‌افتد. در حقیقت هنرمندان از این طریق می‌توانند هم رشته هنری و زمینه فعالیت خود را معرفی کنند و هم با معاونت صنایع‌دستی و هنرهای سنتی کشور در ارتباط باشند.» وی همچنین خاطرنشان کرده بود: «دفتر حمایت از تولید معاونت نیز به عنوان ادمین، ضمن دسترسی به اطلاعات درج‌شده هنرمندان و نیز شرح محصولات تولیدکنندگان، ارتباط نزدیک‌تری با هنرمندان برقرار می‌کند و در جریان نیازها و شرایط آنها قرار می‌گیرد که در نتیجه آن امکان حمایت از تولیدکنندگان و هنرمندان بیشتر می‌شود.» به گفته این مقام مسوول در ادامه گردشگران خارجی و داخلی می‌توانند با استفاده از این نرم‌افزار از موقعیت و جایگاه تولیدکنندگان مطلع شده و از این طریق برای خرید صنایع‌دستی اقدام کنند.

حمایت سازمان صنایع کوچک از صنایع‌دستی

معاون وزیر صنعت و مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران نیز در ادامه این مراسم با اعلام آمادگی سازمان متبوعش نسبت به انعقاد هرگونه تفاهم‌نامه‌ای با سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در حمایت از رشد بنگاه‌های خرد و کوچک، اظهار کرد: «بالغ بر ۹۵۲ شهرک و ناحیه ویژه اقتصادی در مجموعه ما مدیریت می‌شود که در صورت تقاضای سازمان صنایع دستی، زمینه حضور کارگاه‌ها و شرکت‌های صنایع دستی در هر یک از این شهرک‌ها و نواحی فراهم خواهد شد.» علی یزدانی همچنین خاطرنشان کرد: «علاوه‌بر این، سازمان ما می‌تواند در قالب کنسرسیوم‌های صادراتی که شکل داده است، همکاری‌های لازم را با معاونت صنایع‌دستی به‌منظور کاهش هزینه، افزایش بهره‌برداری و حمایت از صنعتگران صنایع دستی به عمل آورد.» معاون توسعه روستایی و مناطق محروم ریاست جمهوری نیز در بخش دیگری از این مراسم، با تاکید بر اینکه اقتصاد ایران تا پیش از اکتشاف نفت متکی بر صنایع کوچکی چون صنایع دستی بود، گفت: «همکاری معاونت توسعه روستایی و نیز سازمان میراث فرهنگی، می‌تواند منجر به شکل‌گیری اتفاقات خوب برای اقتصاد کشور شود.» ابوالفضل رضوی همچنین به تبیین نقش جمعیت روستایی در توسعه گردشگری پرداخت و یادآور شد: «در حال حاضر ۱۳ میلیون نفر در روستاهای کشور زندگی می‌کنند که اگر آموزش‌های لازم را در زمینه پذیرایی از گردشگران ببینند، بخشی از مشکل اشتغال این جمعیت برطرف و از سوی دیگر صنعت گردشگری کشور نیز از این اتفاق منتفع خواهد شد.»

توافق صندوق کارآفرینی و بانک مرکزی

مدیرعامل صندوق کارآفرینی امید نیز به‌عنوان یکی دیگر از شرکت‌کنندگان در جشن تولید ملی صنایع‌دستی، از توافقات شکل‌گرفته میان این صندوق و بانک مرکزی برای حمایت اختصاصی از صنایع‌دستی خبر داد و گفت: «با هدف ایجاد یک نهاد که بتواند به صورت مستقل به صاحبان صنایع‌دستی در تامین مالی کسب‌وکارهایشان کمک کند، این رایزنی‌ها و توافقات انجام شده است.» اصغر نورالله‌زاده علاوه‌بر این اعلام کرد در صورتی‌که فعالان این صنعت شبکه‌ای برای تامین مالی فعالیت‌های خود شکل دهند، صندوق کارآفرینی امید نیز در حد توان به ارتقای منابع مالی آنها کمک خواهد کرد. او در ادامه با بیان اینکه ایران به‌رغم قرار گرفتن در رتبه هشتم از نظر میزان تولیدات صنایع‌دستی، رتبه سی و یکم را در صادرات این محصولات دارد، گفت: «با وجود ارزش افزوده بالای این صنایع و همچنین کوچکی سرانه تولید اشتغال از این محل، سهم اندکی از رشد اقتصادی را به خود اختصاص داده است.» نورالله‌زاده همچنین بر حمایت صندوق کارآفرینی امید از بنگاه‌های کوچک‌تر و کمتر رسمی که امکان دریافت حمایت‌های بانکی برای آنها دشوارتر است، تاکید کرد. مدیرعامل صندوق کارآفرینی امید همچنین اظهار کرد: «زنجیره‌سازی میان کسب‌وکارهای صنایع‌دستی، کمک به حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی و بازاریابی از دیگر حوزه‌هایی است که ما در دستور کار خود قرار داده‌ایم.» در پایان این جشن، از هنرمندان صنایع‌دستی در ۱۱ رشته ملیله‌سازی، گیوه‌دوزی، خاتم‌کاری، فیروزه‌کوبی، گلیم‌بافی، سوزن‌دوزی بلوچ، سفال و سرامیک، مرواربافی، کریستال، چاپ قلمکار، احرامی‌بافی و مینا‌سازی با اهدای طاووس طلاکوب تقدیر شد.