داماش؛ چلچراغی بر سقف سبز گیلان

داماش، روستایی ییلاقی و از توابع شهرستان رودبار است که حدفاصل جاده رشت به تهران، بین لوشان و منجیل قرار گرفته ‌است. این روستا با وجود تمام زیبایی‌هایش که خاص مناطق شمالی کشور است، بیش از هر چیز دیگری به واسطه گل منحصربه‌فردی با نام سوسن چلچراغ شهره شده است. این گل به‌عنوان نخستین گیاهی که در میراث ملی ایران به ثبت رسیده، شکوفه‌‌هایی سفید رنگ دارد که به‌صورت واژگون باز می‌‌شوند و در واقع وجه تسمیه چلچراغ نیز همین است. سوسن چلچراغ از جمله گل‌های نادر و کمیابی است که تاکنون فقط در دو نقطه جهان شناسایی شده است؛ یکی در روستای داماش و دیگری در منطقه لنکرن جمهوری آذربایجان. از این‌رو رویشگاه سوسن چلچراغ در روستای داماش به مساحت ۴ هکتار تحت حفاظت قرار دارد.

اما علاوه‌بر این گل زیبا، داماش به‌دلیل وجود چشمه‌های آب معدنی بسیاری که در آن قرار گرفته و به نوعی دلیل شکل‌گیری این روستا به‌عنوان یک سکونتگاه به‌شمار می‌روند نیز معروف است؛ چشمه‌هایی با خواص درمانی بسیار و غنی از مواد معدنی. برای رسیدن به این روستا دو مسیر وجود دارد که یکی از آنها از شهر لوشان منشعب شده و پس از طی مسافت ۳۵ کیلومتر و گذشتن از شهر جیرنده به روستا ختم می‌شود. به عبارتی در مسیر جاده اصلی رشت - تهران در میانه شهر لوشان در سمت راست و به سمت کوهستان، باید وارد جاده جیرنده شد و در دامنه‌هایی تقریبا خشک و کم‌پوشش راه را حدود ۳۵ کیلومتر ادامه داد. بعد از عبور از سربالایی‌ها و شیب‌های تند، شهر جیرنده پدیدار می‌شود؛ به مجرد خروج از روستای جیرنده راه فرعی سمت چپ جاده به سمت داماش می‌رود، از اینجا به بعد جاده ناهموارتر شده و اکثر مسیر خاکی است و عموما مه‌آلود است. اما مسیر دوم از نزدیکی‌های رستم‌آباد منشعب می‌شود و پس از گذشتن از شهر «بره‌سر» به روستای داماش می‌رسد. به عبارت دیگر، از بزرگراه قزوین که به سمت شهر رشت می‌رویم، در ابتدای شهر رستم‌آباد به سمت بخش خورگام و پس از گذشتن از روستاهای انار کول، سندس، دشتویل، چره، دره‌دشت، چلکاسر، حشمت‌آباد و روستای چهارمحل، به تابلوی شهر بره‌سر برخورد می‌کنیم که پس از آن و برای رسیدن به داماش باید یک جاده خاکی ۶ کیلومتری پیموده شود.