استراتژی هتل‌سازان جهانی برای ورود به بازار ایران

گروه اقتصاد‌بین‌الملل: «بعد از رفع تحریم‌ها علیه ایران و برداشته شدن محدودیت‌های اقتصادی، رونق به صنعت گردشگری ایران بازگشته است تا جایی‌که هتل‌های بین‌المللی تصمیم دارند در سواحل این کشور شعبه‌های جدید خود را تاسیس کنند.» وال‌استریت‌ژورنال، در گزارش اخیر خود با اعلام این خبر، نوشته است گروه اسپانیایی هتل‌های بین‌المللی ملیا تصمیم دارد در سال آینده هتلی ۳۱۹ اتاقه در حاشیه دریای خزر افتتاح کند. گروه فرانسوی آکور نیز که پاییز گذشته دو هتل در نزدیکی فرودگاه امام خمینی(ره) افتتاح کرد، در حال تاسیس یک شرکت سهامی مشترک در ایران است که به واسطه آن با گروه‌های محلی برای مدیریت هتل‌ها همکاری کند. شرکت مدیریت هتل روتانا در ابوظبی نیز فعالیت‌هایی را در این زمینه در ایران آغاز کرده است. این گزارش یادآور شده گروه‌های هتلداری مانند هایت و هیلتون سال‌ها بود که از ایران خارج شده‌ بودند و با تحریم‌های متعدد آمریکا و بعد از آن سازمان ملل متحد، شرکت‌های خارجی در تجارت با تهران با مشکلاتی مواجه بودند. اما بعد از توافق میان ایران و دولت‌های جهانی که در ماه ژانویه به مرحله اجرا رسید، راه برای شروع تجارت جهان با ایران باز شده است.

هنوز زود است؟!

در این باره، فیصل دورانی، رئیس یک مرکز پژوهشی املاک و مستغلات می‌گوید: «اکنون، آغاز یک دوره جدید است؛ زیرا بزرگ‌ترین کشور خاورمیانه درهایش را برای شروع تجارت باز کرده‌است.» با این همه روسای هتل‌‌ها و مشاوران حقوقی می‌گویند هنوز موانع اصلی در ایران از لحاظ تامین مالی محدود بانکی به خاطر تداوم برخی تحریم‌ها باقی مانده‌است. در واقع اتحادیه اروپا اکثر تحریم‌های خود را علیه مشارکت حقوقی و حقیقی با ایرانیان برداشته است؛ اما بیشتر تحریم‌های آمریکا همچنان پابرجا است. پیتر نورمن، معاون ارشد بخش توسعه گروه هایت در اروپا، خاورمیانه و آفریقا می‌گوید: «ما واقعا مشتاق رفتن به این کشور هستیم؛ اما باید صبر کرد.» هایت و مجموعه هتل‌های کمپینسکی در آلمان نیز با اینکه در حال بررسی فرصت‌ها در ایران هستند اما معتقدند هنوز موانع زیادی برای عبور وجود دارد. از سوی دیگر، دولت ایران پیش‌بینی کرده است شمار گردشگران خارجی از پنج میلیون به ۲۰ میلیون نفر در سال ۲۰۲۵ افزایش یابد. گابریل اسکارر، مدیر اجرایی گروه هتل‌های ملیا که بیش از ۳۵۰ هتل در ۳۵ کشور جهان را در اختیار دارد، در این باره می‌گوید: «ما معتقدیم پتانسیل‌های بالایی در ایران وجود دارد. هتل ملیا همواره در تلاش برای جذب مشتری است و ما فکر می‌کنیم ایران همان‌جایی است که می‌تواند مسافران بین‌المللی را جذب کند.»

هتلداری که جزو اصول اولیه مهمان‌نوازی محسوب می‌شود، می‌تواند از اولین بخش‌هایی باشد که سود زیادی از هجوم کسب‌وکارها و سفرهای تفریحی به ایران ببرد. کریستف لندایس، مدیر ارشد اجرایی هتل‌های خاورمیانه در گروه آکور، ماه گذشته در یک کنفرانس در شهر دبی گفت: «ایران با کمبود هتل مواجه است و باید کیفیت و کمیت را در این بخش تقویت کند. ما نیز در تلاش برای توسعه یک شبکه گسترده دارایی برای پوشش تمام بخش‌های بازار، از اقتصاد تا تجارت هستیم.» در پاییز گذشته، شرکت هتلداری پاریسی آکور، دو هتل به نام‌های نووتل و ابیس در نزدیکی فرودگاه امام خمینی افتتاح کرده‌است. قرار است در اواخرسال ۲۰۱۷، هتل پنج ستاره گران ملیا قو در سواحل دریای خزر افتتاح شود؛ مکانی که یک مقصد محبوب تفریحی برای ایرانیان، روس‌ها و مردم ترکیه است. این هتل شامل هفت رستوران و کافه و دو استخر شنا و آبگرم است. ملیا اگرچه سرمایه‌گذار این پروژه نبوده‌است، اما مدیریت این هتل را بر عهده دارد. سرمایه‌گذار این پروژه یک تاجر ایرانی است که برای توسعه این منطقه و همچنین ساخت آپارتمان و مرکز خرید در این منطقه سرمایه‌گذاری کرده است. به گفته نیکلاس گیلانی، مدیر ارشد سرمایه‌گذاری در شرکت «کمدیت ایج» که یک شرکت مشاوره سرمایه‌گذاری در دبی است، بودجه بزرگ‌ترین مساله برای شرکت‌هایی است که در حال حاضر به دنبال توسعه هتل در ایران هستند. این شرکت که با چند شرکت خصوصی ایرانی در ارتباط است، به تازگی با شرکت سرمایه‌گذاری ایرانگردی و جهانگردی ایران که دارای ۶۵ هتل در مناطقی مانند شیراز، مشهد و در ساحل دریای خزر است، قرارداد امضا کرده است. براساس این قرارداد، طرفین با کمک سرمایه‌گذاران خارجی املاکی را که نیاز به توسعه یا نوسازی دارند، شناسایی خواهند کرد. به گفته اسکارر، ظرفیت بالای ایران اجازه نمی‌دهد که موانع باعث دلسردی شوند و ما می‌خواهیم در ایران نیز مانند کوبا پیشگام باشیم.

الگوی کوبایی گردشگری ایران

براساس این گزارش، پرونده ایران در بسیاری از جهت‌ها مانند کوبا است که پس از آب شدن یخ روابطش با آمریکا اکنون با ابراز تمایل شرکت‌های هتلداری غربی مواجه شده است. هر دو شرکت هتلداری و اقامتگاه تفریحی «استار وود» و «ماریوت» به دنبال استفاده از فرصت‌های تجاری در حال رشد در کوبا هستند. با قطع شدن روابط کوبا و آمریکا در سال ۱۹۶۲، کوبا ۹۰درصد گردشگرانش را از دست داد و گردشگری جهانی کوبا سقوط کرد. کوبا در دهه‌های ۷۰ و ۸۰ میلادی تلاش کرد خلأ گردشگری بین‌المللی خود را با گردشگرانی از سایر کشورهای جهان جبران کند. این کشور پس از سال ۱۹۹۰ برای حل مشکلات اقتصادی و فقر چاره‌ای جز توسعه بازار بین‌المللی گردشگری‌اش نداشت. کوبا برای ورود و فتح بازار بین‌المللی گردشگری نیاز به برنامه‌ریزی و ایجاد زیرساخت‌هایی در این زمینه داشت. در حال حاضر علاوه بر ۵ گروه هتل‌های زنجیره‌ای داخلی، ۱۶ گروه هتل و اقامتگاه خارجی در کوبا فعال هستند و با جذب سرمایه خارجی به ساخت و راه‌اندازی سایر مراکز گردشگری نظیر زمین‌های گلف، پارک‌های آبی، کشتیرانی و ساخت اسکله تفریحی در این کشور اقدام کرده‌اند. کوبا پیشرفت شگرفی در صنعت گردشگری داشته است که در شرایط کنونی می‌تواند الگوی مناسبی برای گردشگری ایران باشد. ایران در مقایسه با کوبا در برخی زمینه‌های صنعت گردشگری دارای زیرساخت‌هایی نسبتا خوبی است که نیاز به احداث آنها از نقطه صفر نیست. حالا در حالی که اقتصاد ایران به دلیل سال‌ها در تحریم بودن هنوز به وضعیت خوبی نرسیده، صندوق بین‌المللی پول انتظار دارد رشد اقتصادی ایران درپی لغو تحریم‌ها و افزایش سرمایه‌گذاری خارجی، امسال حدود ۴ درصد افزایش پیدا‌ کند.