مالیات بر گردشگری خارجی به نفع بازار عمل می‌‌‌کند یا به ضرر؟
تیغ دو لبه در توریسم ژاپن
گردشگری توانست خود را به یک اولویت در استراتژی رشد اقتصادی ژاپن تبدیل کند. اگرچه همه‌‌‌گیری این تلاش را کمرنگ کرد، اما زمانی که کابینه کیشیدا محدودیت‌‌‌های خود را برای ورود خارجی‌‌‌ها به ژاپن در سال ۲۰۲۲ لغو کرد، بازدیدکنندگان خارجی به ژاپن هجوم آوردند. طبق گزارش وزارت زمین، زیرساخت، حمل‌ونقل و گردشگری ژاپن (MLIT)، بیش از ۲۵میلیون بازدیدکننده تا پایان سال ۲۰۲۳ وارد این کشور شدند. آمارها حاکی از آن است که امسال حتی گردشگران بیشتری به ژاپن سفر کرده‌‌‌اند. در ماه ژوئن، ژاپن بیش از۳میلیون بازدیدکننده داشت که یک رکورد ماهانه طی تمام دوران محسوب می‌شود و تا اواسط سال، ۱۸میلیون بازدیدکننده به این کشور آمده بودند. ین ارزان مطمئنا به این حجم از هجوم گردشگران خارجی کمک کرده است. اگرچه دولت ملی ممکن است از موفقیت سیاست‌‌‌های خود در جهت جذب هرچه بیشتر گردشگران خارجی پس از همه‌‌‌گیری خرسند باشد، اما بسیاری از کسانی که در مقاصد توریستی محبوب زندگی می‌‌‌کنند از این وضعیت رضایت چندانی ندارند. تعداد بالای گردشگران، زیرساخت‌‌‌های محلی را تحت تاثیر قرار می‌‌‌دهد و همه این مهمانان خارج از کشور در سفرهای خود به ژاپن محترمانه رفتار نکرده‌‌‌اند. این رفتارهای غیرمسوولانه برخی از گردشگران مقامات محلی را مجبور کرد تا اقداماتی را به‌‌‌منظور مهار اختلالات گردشگری انجام دهند.
کیوتو، پارک موضوعی نیست
کیوتو یکی از جاذبه‌‌‌های گردشگری ژاپن است. منطقه گردشگری گیون (Gion) با زیست شبانه جذابیت بسیار بالایی برای گردشگران بین‌‌‌المللی در کیوتو دارد، زیرا بیش از ۳۰۰سال مرکز فرهنگ گیشا بوده است. با این حال، گردشگران همیشه به حریم خصوصی گیشا احترام نمی‌‌‌گذارند یا فاصله مورد نیاز خود را حفظ نمی‌‌‌کنند. حوادث آزار و اذیت فردی، از جمله مواردی که کیمونوی آنها پاره شده و خراب شده است، و همچنین سر و صدای دسته‌‌‌هایی از گردشگران هنگام عکاسی، منجر به شکایت درباره تأثیر منفی گردشگری بر تجارت در گیون شده است. این موضوع باعث شد، تا محدودیت‌‌‌هایی برای گردشگران در این منطقه همانند محدودیت‌‌‌هایی برای شهر فوجی و کوهنوردی در کوه فوجی اعمال شود، تا به این طریق از هجمه بیش از حد گردشگران و رفتار غیرمسوولانه برخی از آنها جلوگیری کند. در این راستا، ممنوعیت عکاسی از گیشاها در جاده‌‌‌های خصوصی (شیدو) که به چای‌‌‌خانه‌‌‌ها و اوکیا یا محل زندگی آنها دسترسی دارند، در سال ۲۰۱۹ اعمال شد. در آوریل امسال، شورای محلی منطقه گیون حتی از این امر فراتر رفت و دسترسی به آن مناطق را به‌‌‌طور کل ممنوع اعلام کرد که آن را با علائمی به زبان‌‌‌های انگلیسی و ژاپنی به مسافران نشان داده است. همچنین جریمه ۱۰هزار ینی معادل ۷۰دلار نیز برای متخلفان در نظر گرفته است. در کنار جریمه، شورای محلی گیون در وب‌سایت رسمی دیدنی‌‌‌های کیوتو، به گردشگران هشدار داد؛ «کیوتو یک پارک موضوعی نیست.»در واقع، رویکرد دولت محلی گیون این است که گردشگران را از برهم زدن سنت‌‌‌های دیرینه جامعه گیشا باز دارد. این جریمه‌‌‌ها از نظر قانونی الزام‌‌‌آور نیستند، اما گزارش رسانه‌‌‌ها نشان می‌‌‌دهد که بازدارندگی ممکن است کارساز باشد. حفظ فرهنگ گیون برای کیوتو به اندازه استقبال از بازدیدکنندگان خارجی مهم است.
تهدید شبکه‌‌‌های اجتماعی بر جاذبه‌‌‌های ژاپن
یک مشکل کاملا متفاوت در یک شهر تفریحی کوچک در استان یاماناشی در غرب توکیو وجود دارد و آن تهدیدی است که گرفتن عکس سلفی برای انتشار در شبکه‌‌‌های اجتماعی بر این مقصد تفریحی ژاپن ایجاد کرده است. فوجیکاواگوچیکو بسیار نزدیک به کوه فوجی و در مجاورت دریاچه کاواگوچی است که ۲۷ هزار نفر جمعیت دارد.
به گفته ساکنان، گردشگری در پاییز ۲۰۲۲ پس از سلفی گرفتن در مقابل یک فروشگاه لوسون با نمادی از کوه فوجی در پشت آن به طور ناگهانی رشد کرد و در شبکه‌‌‌های اجتماعی وایرال شد. این موضوع باعث شد تا گردشگران خارجی درست در همان نقطه، شروع به جمع شدن در آنجا برای سلفی‌‌‌های خود کنند، این امر منجر به ایجاد ترافیک و مسدود شدن مسیرها شد و ساکنان را مضطرب کرد.
در ۲۱ مه ۲۰۲۴، شهردار فوجیکاواگوچیکو، واتانابه هیدیوکی، تصمیم گرفت با اقدامی بازدارنده، مشکلی که برای ساکنان این شهر به‌‌‌وجود آمده را برطرف کند. این باعث شد یک «توری سیاه» در شهر برافراشته شود تا با مسدود کردن دید گردشگران، عکس‌‌‌های سلفی را حذف کند. در همان زمان، در شهر علائمی به زبان انگلیسی نصب شد که به گردشگران هشدار می‌‌‌داد از وسط جاده عبور نکنند. واتانابه امیدوار بود که این امر حریم خصوصی گردشگران و ساکنان را تضمین کند، اما در واقع، در عرض یک هفته، آن را ربودند و در نتیجه شبکه‌‌‌های شهر اکنون سوراخ‌‌‌هایی دارد که بار دیگر امکان دید بدون مانع از کوه فوجی را فراهم کرده است.
«رسانه‌‌‌های اجتماعی»، این شهر کوچک را به یک کانون ملی گردشگری تبدیل کرد، اما این به آن معنا نیست که فوجیکاواگوچیکو بازدیدکنندگان خارجی را نمی‌خواهد. در واقع، شهردار امیدوار است که درآمد خود را از طریق مالیات مسکن جدید برای نوسازی و بهبود زیرساخت‌‌‌ها افزایش دهد تا شهر به مقصدی جذاب‌‌‌تر تبدیل شود. پیشنهاد شده است که تا سال ۲۰۲۶، بازدیدکنندگان ۱۰۰ تا ۲۰۰ ین اضافی برای اقامت در هر شب بپردازند تا ضمن کمک به توسعه شهری باعث شود، دولت محلی، محبوبیت افزایش یافته خود را مدیریت کند.
هزینه پذیرش در اوزاکا
فرماندار اوزاکا، یوشیمورا هیروفومی، می‌‌‌خواهد برای گردشگران خارجی هزینه‌‌‌ای وضع کند. بر اساس گزارش وزارت زمین، زیرساخت، حمل‌ونقل و گردشگری ژاپن، در سال ۲۰۲۳، استان اوزاکا با بیش از ۱۸ میلیون بازدیدکننده خارجی، در رتبه دوم از میان ۴۷ استان قرار گرفت که ۴.۶درصد افزایش را نسبت به دوره قبل از کووید-۱۹ نشان می‌‌‌دهد. تنها در ماه مه ۲۰۲۴، اوزاکا ۲.۱ میلیون بازدیدکننده خارجی را به خود جذب کرد. این افزایش ورود گردشگران خارجی باعث شد، فرماندار، ایده دریافت هزینه برای پذیرش مسافران به اوزاکا را در ۶ مارس ۲۰۲۴ طی یک کنفرانس مطبوعاتی مطرح کند، اما هنوز توضیحی در مورد نحوه اجرای آن نداده است. بازدیدکنندگان اوزاکا در حال حاضر مالیاتی با مبلغ ۱۰۰ تا ۳۰۰ ین با هزینه اتاق ۷هزار ین یا بیشتر در هر شب را برای اقامتگاه خود می‌‌‌پردازند و یوشیمورا پیشنهاد کرد که مبلغ مشابهی برای خارجی‌‌‌هایی که به اوزاکا می‌‌‌آیند، اضافه شود. ایده یوشیمورا بدیع است، اما مشکلاتی دارد. اولا، آیا استان اوزاکا فقط از خارجی‌‌‌ها می‌‌‌خواهد که هزینه ورودی بپردازند؟ در حال حاضر مالیات اقامتی بر اقامتگاه‌‌‌های اوزاکا اعمال می‌شود، اما بین بازدیدکنندگان ژاپنی و خارجی، تبعیض قائل نمی‌شود. علاوه بر این، آژانس مالیات ملی وزارت دارایی، از همه کسانی که ژاپن را ترک می‌‌‌کنند، بدون در نظر گرفتن ملیت، ۱۰۰۰ ین مالیات گردشگری بین‌‌‌المللی دریافت می‌‌‌کند. سوال اینجاست که آیا اوزاکا فقط باید از بازدیدکنندگان خارجی مالیات جمع‌آوری کند؟ و مهم‌تر از آن، آیا این قانونی خواهد بود؟ دوم، اوزاکا میزبان نمایشگاه جهانی در سال ۲۰۲۵ خواهد بود. نمایشگاه جهانی ۲۰۲۵، که توسط دفتر بین‌‌‌المللی نمایشگاه‌‌‌ها (BIE) سازماندهی شده است، برآورد می‌‌‌کند که پذیرای بیش از ۲۸ میلیون بازدیدکننده از سراسر جهان باشد. یوشیمورا می‌‌‌خواهد که هزینه ورودی قبل از نمایشگاه تعیین شود. با این حال، دیمیتری کرکنتز، مدیر کل BIE، در ۱۰ آوریل با یوشیمورا ملاقات کرد تا از او بخواهد که این هزینه را به تعویق بیندازد، زیرا باعث می‌شود بازدیدکنندگان احساس ناخوشایندی در سفر به اوزاکا داشته باشند.
یوشیمورا سپس یک هیات متخصص شامل دانشگاهیان و رهبران تجاری را برای بررسی نحوه اجرای این مالیات توریستی منصوب کرد. مالیات گردشگری مورد استفاده در بالی، اندونزی، مرجع یوشیمورا بود که در آن، خارجی‌‌‌ها ۱۵۰هزار روپیه (تقریبا ۹.۵۰ دلار) برای ورود به جزیره بالی می‌‌‌پردازند. به گفته سانکی شیمبون، برخی از اعضای هیات کارشناسی از پیشنهاد فرماندار استقبال نکردند. از آنجا که این طرح، تا پیش از این، هرگز در ژاپن انجام نشده بود، اعمال مالیات فقط برای بازدیدکنندگان خارجی غیرعملی به نظر می‌‌‌رسید. اما همچنین، نگرانی‌‌‌هایی وجود داشت که این مالیات ورودی می‌‌‌تواند معاهدات مالیاتی را نقض کند و حتی طبق قانون اساسی ژاپن به عنوان رفتار «نابرابر یا تبعیض‌‌‌آمیز» با خارجی‌‌‌ها تلقی شود. فرماندار هنوز تصمیم خود را نگرفته است. با وجود تمام مشکلات پیش روی ژاپن ناشی از ورود مسافران خارجی، گردشگری جزء لاینفک رشد اقتصادی ژاپن بوده است و مردم ژاپن از بازدیدکنندگان خارجی استقبال می‌‌‌کنند. با این حال، برخی از جوامع ضربه بزرگی از موفقیت عظیم ژاپن در جذب بازدیدکنندگان از خارج را احساس می‌‌‌کنند. هر محلی با چالش، یافتن تعادل صحیح بین ترویج گردشگری و حفظ شیوه زندگی جامعه خود دست و پنجه نرم می‌‌‌کند. گاهی اوقات، دولت‌‌‌های محلی باید راه‌‌‌های خلاقانه‌‌‌ای برای مدیریت پیامدهای محبوبیت روزافزون ژاپن پیدا کنند.
