شکست دولت قبل در «ساماندهی تعطیلات» با تدارک جدید مجلس جبران میشود؟
ویکند ۲ روزه با سه طرح
اضافه شدن یک روز به تعطیلات آخر هفته و داشتن ویکند ۲ روزه، سالهاست از سوی مقامات و نمایندگان مجلس مطرح میشود، اما هیچگاه به نتیجهای نرسید، زیرا هربار با مخالفت یک سازمان، نهاد دولتی یا مجلس مواجه میشود. این در حالی است که تمامی مقامات دولتی، نمایندگان مجلس و فعالان صنعت گردشگری متفقالقول هستند که با افزایش تعطیلات آخر هفته، بازار گردشگری داخلی ایران ساماندهی شده و نظم جدیدی خواهد گرفت که میتواند از هجوم ناگهانی مسافران در تعطیلات مناسبتی، ترافیکهای طولانی، کمبود امکانات و خدمات گردشگری و گرانتر شدن محصولات در ایام مسافرپذیر جلوگیری کند و سفرها بهطور منظم در طول سال پخش شود و علاوه بر این، سفرها تنها محدود به چند مقصد خاص نباشد و گردشگران فرصت بازدید و شناختن دیگر نقاط گردشگری که تاکنون بهدلیل نداشتن تعطیلات کافی و مناسب از آن محروم بودند را داشته باشند.
اضافه شدن پنجشنبهها به تعطیلی آخر هفته به «گرهی» تبدیل شده که بازشدن آن تنها با همکاری و همراهی دولت و مجلس امکانپذیر است. جبار کوچکینژاد، نماینده مردم رشت در مجلس براین عقیده است که تصمیمگیری درباره تعطیلات دو روزه برعهده دولت است. چرا که در حال حاضر نصف کشور در روزهای پنجشنبه تعطیل است و نصف دیگر تعطیل نیستند. در نتیجه تعطیلی کامل پنجشنبهها اصلا نیاز به قانونگذاری در مجلس ندارد و توپ در زمین دولت است. در تهران بیشتر ادارات پنجشنبهها تعطیل است و این امر منجر به سردرگمی و بلاتکلیفی هرچه بیشتر با پنجشنبهها شده است و در واقع تعطیلی کامل پنجشنبهها به تصمیم دولت بستگی دارد
علی یزدیخواه دیگر نماینده مجلس و عضو کمیسیون فرهنگی مجلس نیز اضافه شدن پنجشنبه به تعطیلات آخر هفته را یکی از اهداف کمیسیون فرهنگی میداند که در حال حاضر «سه طرح» مختلف در آن در حد پیشنهاد در حال بررسی است. باتوجه به اینکه اکنون بخشی از ادارات پنجشنبهها تعطیل است، اما باید یکپارچه شدن تعطیلی پنجشنبهها در سراسر کشور را دنبال کرد. در حال حاضر فقط بخشهای دیپلماسی و اقتصادی که با خارج از کشور در ارتباط هستند را باید هماهنگ کرد و لزومی ندارد همه کشور را در پنجشنبه و جمعه به سرکار آورد. از دیدگاه این نماینده مجلس به عنوان عضو کمیسیون فرهنگی مجلس باید پنجشنبهها کاملا تعطیل باشد.
از سوی دیگر، باید به بررسی دلایل و چرایی عدم تحقق این طرح در دولت پیشین پرداخت که به «شکست در ساماندهی تعطیلات» منجر شد. از همینرو، ولی تیموری، معاون سابق وزارت میراث فرهنگی و گردشگری در حمایت از موضوع افزایش تعطیلی آخر هفته گفت: از مهمترین اهداف متولی گردشگری از همان شروع بهکار وزارتخانه جدید، افزایش تعطیلات آخر هفته بود و این به عنوان یکی از نخستین اقدامات وزیر در زمان معرفی خود به مجلس مطرح شده بود.
در این زمینه گفتوگوهای گسترده با مقامات مهم حکومتی، نمایندگان مجلس و بسیاری از فعالان و تاثیرگذاران صنعت گردشگری و کشوری صورت گرفت، اما با مخالفت مواجه شد. زیرا دو وزارتخانه آموزشوپرورش و علوم افزایش تعطیلات آخر هفته را برخلاف اهداف و سیاستهای خود میدانستند و معتقد بودند آسیبهای بسیاری در ابعاد مالی، سیاستگذاری و عملکردی این دو وزارتخانه وارد خواهد آمد و این مخالفتها مانع پیشبرد اهداف در افزودن پنجشنبهها به تعطیلی آخر هفتهها شده بود. در واقع متولی گردشگری به این نتیجه رسیده بود که برای رشد، ارتقا و دستیابی به توسعه پایدار در بخش گردشگری، این صنعت نیازمند به سیاستگذاریهای کلان در «ساماندهی تعطیلات» و «امکان سفر در تمام ایام سال» است تا ضمن جلوگیری از سفرهای تهاجمی صرفا در ایام خاصی از سال، منجر به پخش شدن منظم سفرها در طول سال شود. در این شرایط ضمن جلوگیری از هجوم مسافران، ترافیکهای طولانی، نبود امکانات کافی و گرانتر شدن محصولات گردشگری در تعطیلات مناسبتی به ارزانتر شدن خدمات بهواسطه رقابتی شدن بازار گردشگری داخلی منجر شود.
در حال حاضر، بهویژه پس از ضربه سهمگینی که همهگیری کووید-۱۹ بر بازار گردشگری وارد کرده، افزایش تعطیلات آخر هفته دو روزه یکی از ضروریات بازیابی و بهبود صنعت گردشگری ایران بهشمار میرود که دولت کنونی نیز باید این هدف را بهشکل کاملا جدیتر دنبال کند و تحقق این امر در کوتاهترین زمان ممکن را در پیش بگیرد. در حالیکه ایران درگیر اضافه کردن پنجشنبه به تعطیلات آخر هفته و تبدیل آن به ویکند دو روزه است، جهان همچنان یک گام جلوتر رفته و در زمان همهگیری به این نتیجه رسیده که باید تعطیلات آخر هفته را به سه روز رساند و ساعت کاری کارکنان را کاهش داد تا علاوه بر افزایش بازدهی و کارآمدی کارکنان، به بهبود سفر و گردشگری نیز کمک کنند. زیرا سفر و گردشگری در یک دهه اخیر تا پیش از همهگیری به یکی از منابع مهم درآمدی کشورها تبدیل شده بود که افزایش تعطیلات و بهبود سفرها در توسعه اقتصادی کشورها و رونق شرکتها تاثیرات گستردهای خواهد گذاشت.
پایگاه خبری والاستریت ژورنال در گزارش اخیر خود به کاهش ساعات کار در کشورهای اروپایی پرداخته است. در این گزارش آمده که کارگران اروپایی برای چندین دهه ساعت کاری کمتری نسبت به آمریکاییها دارند. این در حالی است که اکنون، طبق دادههای پنج اقتصاد بزرگ اتحادیه اروپا، آنها حتی کمتر از قبل از همهگیری تقریبا یک روز در هفته کمتر از آمریکاییها در سال ۲۰۲۱ کار کردهاند. بر اساس دادههای سازمان همکاری و توسعه اقتصادی در مورد پنج اقتصاد بزرگ اتحادیه اروپا، از زمان شروع همهگیری، آمریکاییها بهطور میانگین ساعت کاری خود را حدود یک درصد افزایش دادهاند، در حالی که اروپاییها حدود ۲ درصد ساعات کاری خود را کاهش دادهاند.
این امر تا حدی به این دلیل است که بسیاری از شرکتهای اروپایی سعی کردند با کاهش ساعات کاری از اخراج کارکنان ناشی از بیماری همهگیر جلوگیری کنند. نزدیک به دو میلیون اروپایی هنوز در برنامههای مرخصی کووید-۱۹ هستند و دولتها در حال حاضر بخشی از دستمزد از دست رفته آنها را پرداخت میکنند. اروپاییها مدتهاست که به دلیل ساعات کاری کمتر و شیوههای سخاوتمندانهتر در تعطیلات شهرت دارند. در این گزارش نشان داده شده که آلمانیها در سال ۲۰۲۱ ساعات کاری را به ۹/ ۲۵ ساعت در هفته کاهش دادند این در حالی است که این رقم در سال ۲۰۱۹ بیش از ۲۹ ساعت در هفته بوده است. همچنین ساعت کاری هلند به کمتر از ۲۷ساعت در هفته کاهش یافت و فرانسه نیز این رقم را به کمتر از ۳۰ ساعت در هفته رسانده است. این کاهش ساعات کاری منجر به اضافه شدن یک روز دیگر به تعطیلات آخر هفته در این کشورها شده است. در حالیکه، ساعات کاری در ایران ۴۴ ساعت در هفته و براساس ۶ روز کاری است و سهم ایران از تعطیلات آخر هفته در حال حاضر تنها یک روز است و اگر پنجشنبهها به عنوان یک روز تعطیلی دیگر بر ویکند افزوده شود، ساعت کاری به دیگر روزهای هفته انتقال داده میشود.