رشد هزینه خدمات گردشگری و اقامتی باعث افت درآمد هتلها شد
مهمان مزاحم هتلداران
چندی پیش در نشستی که وزیر گردشگری با روسای جوامع هتلداران کشور داشت متولی توریسم کشور با اشاره به اینکه هتلداری کاری عاشقانه است، تاکید کرده بود که این کار کاسبی و دلالی نیست و باید در آن منطق حاکم باشد. او با تایید گفته هتلداران درباره افزایش هزینههای فعالان این حوزه، از نرخهای خودسرانه انتقاد کرده و گفته بود در زمانهای پیک سفر نباید قیمتها به گونهای شود که گویا نظارتی بر این حوزه وجود ندارد. در این نشست همچنین جمشید حمزهزاده رئیس جامعه هتلداران بر پیگیری در نظر گرفتن ۵۰درصد نرخ مالیاتی صاحبان کسب و کار در این حوزه در برنامه هفتم تاکید کرده و گفته بود: «مالیات ارزش افزوده هتلهای ۱ تا ۳ ستاره معاف صددرصد شدند اما هتلهای ۴ و ۵ ستاره از این معافیت نمیتوانند استفاده کنند.
در حوزه حاملهای انرژی به خصوص انشعاب آب با مشکل روبهرو هستیم و قبضهای سنگین اختصاص مییابد و حتی برابر با آن هزینه فاضلاب برای هتل نیز اعمال میشود که سبب افزایش هزینهها میشود. هزینه برق نیز سه زمانه شده و محاسبه آن برای هتلها نادرست است چراکه بیشترین مصرف هتلها در شب است.» کریم بیگی رئیس جامعه حرفهای هتلداران استان اصفهان نیز در این نشست درخصوص سرمایهگذاری در حال ساخت عنوان کرده بود: «سرمایهگذاری در حوزه هتل به صرفه نیست و اگر مقایسهای با سایر بخشها داشته باشیم شاهد آن هستیم که فقط ۵درصد از سرمایهگذاری به حوزه هتل تزریق میشود. حتی بسیاری از درخواستها به عملیاتی شدن نمیرسد چراکه سرمایهگذاری در این بخش به صرفه نیست.
۶۵درصد ساختوساز گران شده و الان ما از سال ۸۴ بیش از ۳۵درصد کمتر درآمد داریم.» حالا سیادتان نیز در گفتوگو با «دنیایاقتصاد» نیز بر همان چالشها انگشت میگذارد و میگوید: هتلدار برای آنکه بتواند مجموعهاش را نگه دارد باید از سود خالص و درآمدش هزینه کند تا بتواند افزایش هزینهها در سایر بخشها را بپردازد. به گفته رئیس جامعه حرفهای هتلداران استان فارس در دو دولت قبل قرار بود حاملهای انرژی به عنوان بستههای حمایتی برای هتلداران در نظر گرفته شود منتها این امر تاکنون اجرایی نشده است. این در حالی است که ما معتقدیم انجام آن باعث تشویق سرمایهگذاران در این صنعت میشود. او از جمله کسانی است که با نرخ ارزی هتلها موافق و معتقد است که چنین کاری میتواند به رونق این صنعت در ایران منجر شود. استدلال سیادتان هم بر این امر استوار است که نرخ ارزی هتلها باید با استانداردهای جهانی سازگار باشد، زیرا در این صورت هتلدار با کسب درآمد از بخشی از مسافران میتواند تخفیفهایی را برای توریستهای داخلی در نظر بگیرد. به گفته او نرخ هتل پنج ستاره در ایران بین ۲۵ تا ۳۰ دلار به ازای هر شب است، در حالی که همین نرخ در کشورهای اروپایی ۱۰ برابر افزایش یافته و عددی بین ۲۵۰ تا ۳۰۰ دلار است.
این گفته البته موافقان و مخالفان خاص خود را دارد، در حالی که هتلداران از این ایده استقبال میکنند راهنمایان گردشگری و آژانسداران با آن مخالفند. همچنان که مدیرکل نظارت و ارزیابی خدمات گردشگری در اینباره در گفتوگویی گفته است: «موضوع دو نرخی شدن هزینه اتاق در هتلها بارها از سوی جوامع و تشکلها مطرح شده است. این موضوع میتواند ابعاد مختلفی داشته باشد مثلا اینکه آژانسهای مسافرتی از آن استقبالی نمیکنند، چون اعتقاد دارند قیمت پایین هتلها مزیتی برای ورود گردشگر خارجی است. بنابراین باید به فکر هتلدار و آژانس دار بود تا هیچکدام سود مناسب را از دست ندهند. این موضوع هم باید در نظر گرفته شود که با اجرای این طرح ورود گردشگران خارجی کم نشود و از طرفی تاسیسات گردشگری ما هم از این وضعیت آسیب نبینند.»
چالش صبحانه در هتلهای ۵ ستاره
سیادتان در بخش دیگری از سخنان خود به موضوع صبحانه به عنوان یکی از چالشها اشاره و اضافه میکند: در برخی هتلهای ۵ ستاره هزینه یک وعده صبحانه به ازای یک نفر ۲۰۰ تا ۴۰۰هزار تومان میشود که فشاری به دوش هتلدار میاندازد و یکی از راهکارها برای آن جدا کردن هزینه اتاق از صبحانه است. همچنان که در برخی کشورهای اروپایی یا امارات این کار انجام میشود. او در ادامه درباره توزیع زمانی و مکانی سفر میگوید: از آنجا که خرداد تا شهریور پیک سفر به شیراز نیست طبیعی است که ضریب اشغال هتلها در این شهر هم به همان نسبت کاهش داشته باشد. با این حال ایران کشوری چهار فصل است و باید برای آن برنامهریزی شود تا توریسم در تمام استانهای آن رواج یابد. بسیاری از استانهای ما با وجود داشتن میراث فرهنگی غنی و ابنیه تاریخی از مسیر گردشگری عقب ماندهاند.
متولیان توریسم در کشور باید برنامهریزی داشته باشند تا رونق گردشگری را در تمام استانها و شهرها شاهد باشیم. اینکه شهروندان هر ساله یا چند سال یک بار سفری به شیراز، اصفهان یا یزد داشته باشند گرچه خوب است اما توزیع مکانی سفر کمک میکند تا شاهد توسعه در تمام مناطق کشورمان باشیم.گفتههای این فعال حوزه هتلداری نشان میدهد، این روزها هزینههای بالا، مهمان ناخوانده هتلها به جای گردشگران شدهاند. از این رو به نظر میرسد برای برونرفت از این شرایط باید متولیان مشوقهایی را برای فعالان این صنعت در نظر بگیرند. هتلداری یکی از صنایع اصلی در گردشگری است که به واسطه کرونا مصائب زیادی را متحمل و همین امر باعث شده است برخی افراد حرفهای از این کسب و کار خارج شوند. آنها در صورتی میتوانند بار دیگر به این صنعت بازگشته یا شاهد نیروهای حرفهای در این حوزه باشیم که بتوانند هزینهها را متقبل شوند و این امر بدون رونق صنعت هتلداری امکانپذیر نیست.