اتصال ۱۰ شهر گلستان به شبکه شتابنگاری برخط کشور
ملک با اشاره به اینکه گلستان در گستره پهن زمینساختی خاوری و کپهداغ از نظر لرزهخیزی مستعد بوده و این مناطق دارای زمینلرزههای مخرب و بزرگ با دوره بازگشت بلندمدت هستند، اظهار کرد: شهرهای گرگان، بندرگز، کردکوی، علیآبادکتول، آققلا، آزادشهر و گنبدکاووس، مینودشت و مراوهتپه از لحاظ لرزهخیزی جزو مناطق با خطر نسبی بسیار زیاد استان است که با افزایش ایستگاههای شتابنگاری زلزله به صورت برخط مورد بررسی بیشتر قرار میگیرد. ملک ادامه داد: در سال ۱۳۹۸ در فاز اول، هشت ایستگاه شتابنگار در شهرهای گرگان، آققلا، مراوهتپه، کلاله، بندر ترکمن، علیآباد، فارسیان و اینچهبرون، نصب و راهاندازی شد و اکنون با همکاری و هماهنگی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی کشور، اقدامات لازم برای توسعه شبکه شتابنگاری استان و نصب و بهروزرسانی ایستگاههای شتابنگار نسل جدید صورت گرفته است و با راهاندازی شبکههای شتابنگاری برخط در استان، وضعیت لرزهخیزی مناطق مورد پایش دقیقتر و وسیعتر قرار خواهد گرفت. وی افزود: مهمترین گسلهای لرزهزای گستره استان را گسلهای خزر یا مازندران، شمال البرز، مراوهتپه، آشخانه، شاه کوه، بالکور، کرند، تکلکوه و داشلی برون تشکیل میدهند.
این مقام مسوول با اشاره به مصوبات جلسه ستاد فرماندهی مدیریت بحران در دولت سیزدهم اظهار کرد: برنامهریزی برای تکمیل و توسعه شبکه شتابنگاری و لرزهنگاری با مدیریت بحران استانداری گلستان برای راهاندازی سامانههای پاسخ سریع در دستور کار این اداره کل قرار گرفته است. سرپرست اداره کل راه و شهرسازی استان گلستان ادامه داد: زیرنظر مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، اداره کل راه و شهرسازی استان گلستان با همکاری و هماهنگی مدیریت بحران استانداری گلستان مکان نصب شتابنگارهای جدید در استان شناسایی و آمادهسازی زیرساخت ۱۰ ایستگاه شتابنگار در مناطق گنبدکاووس، رامیان، مینودشت، آزادشهر، انبارلوم، بندرگز، قزلر، چهارباغ، آقبند و کردکوی در دستور کار این اداره کل قرار گرفته است. ملک افزود: این مناطق براساس ضوابط و مطالعات لرزه زمانساختی و زمینشناسی، زمینشناسی منطقه، تراکم جمعیت، توپوگرافی، سازههای مهم و تراکم کم دستگاهها تعیین شدهاند.
وی شبکههای شتابنگاری و لرزهنگاری را مهمترین ابزار ثبت و مطالعه زمینلرزهها دانست و گفت: مجموعهای از دستگاههای شتابنگاری در یک شهر یا در یک ناحیه همزمان با وقوع زلزله بزرگ قادرند تشخیص دهند که کدام بخش از شهر یا ناحیه بر اثر این زمینلرزه بیشترین شتاب را تحمل کرده یا خسارت داشته است و بر اساس اطلاعات ثبت شده توسط ایستگاههای شتابنگار، گروههای ارزیاب و نیروهای امدادی به مناطقی اعزام خواهند شد که بیشترین شتاب یا خسارت به آن وارد شده است. ملک با اشاره به اینکه ضرورت رعایت ایمنی شهری در مقابل مخاطرات و به ویژه زلزله بیش از پیش اهمیت پیدا کرده است، اظهار کرد: از آنجا که امتداد گسلهای لرزهزا به عنوان چشمههای لرزهای محدودهای بسیار پرخطر تلقی میشوند، براین اساس در مبحث گسل آییننامه ۲۸۰۰ ایران (آییننامه ساخت وساز مقاوم در برابر زلزله) تاکید شده که از احداث ساختمانهای با درجه اهمیت بسیار بالا مانند بیمارستانها، ایستگاههای آتشنشانی، مخازن سوخت و منابع آب و مستحدثاتی مانند آن، در پهنههای گسلی خودداری شود.
سرپرست اداره کل راه و شهرسازی استان گلستان با اشاره به اینکه دستگاههای جدید دارای امکانات و حساسیت بیشتری نسبت به دستگاههای نسل قبل هستند، ادامه داد: دستگاههای نسل جدید قابلیتهای نرمافزاری و سختافزاری پیشرفتهای دارند که میتواند در تشخیص میزان خسارت و همچنین مدیریت بحران پس از وقوع زلزله کمک کند. دادههای مخابره شده توسط دستگاههای مزبور میتواند اطلاعات مناسبی درباره میزان و محل خسارات وارد شده پس از زمینلرزه در اختیار مدیریت بحران قرار دهد.
ملک گفت: دستگاههای جدید قابلیت اتصال به سامانههای جدید مبتنی بر اینترنت را دارند، برای این منظور میتوان برای دستگاه شتابنگار IP تعریف کرد و از این طریق دیگر نیازی نیست تا اپراتور در کنار دستگاه باشد و با آن ارتباط برقرار کند، بلکه میتوان با وارد کردن IP، دستگاه را کنترل و دادههای آن را تخلیه کرد. علاوه بر آن ظرفیت حافظه دستگاههای جدید افزایش یافته است و قابل مقایسه با دستگاههای شتابنگار قدیمی نیست. سرپرست اداره کل راه و شهرسازی استان اظهار کرد: با توجه بهشدت یافتن روند گسترش زندگی شهری و تمرکز جمعیت، اهمیت توجه به خطر زلزله احتمالی در شهرها افزایش یافته است، اما مقابله با پیامدهای مرگبار و مخرب زمینلرزه تا حد زیادی میتواند از تلفات جانی و خسارات ناشی از آن کم کند. رئیس شورای هماهنگی راه و شهرسازی استان با بیان اینکه ۱۶ شهر گلستان دارای بافت فرسوده هستند، اضافه کرد: ۱۸ درصد از مساحت شهرهای بالای ۲۵ هزار نفر در بافت فرسوده بوده و ۳۰ درصد جمعیت در این بافتها سکونت دارند. سرپرست اداره کل راه و شهرسازی گلستان گفت: در شهر گرگان ۳۵ درصد جمعیت شهری در ۲۴ درصد بافت ناکارآمد و در شهر گنبدکاووس ۴۸ درصد جمعیت در ۳۱ درصد مساحت شهری بافت ناکارآمد ساکن هستند و این زنگ خطری برای این مناطق است.