شتاب رشد ارزی فروش و سود صنعت لبنیات کاهشی شد
سکون دلاری لبنی‌‌‌ها
در سال 1402 رشدهای شگفت‌‌‌انگیز سال قبل تکرار نشد؛ اما فروش و سود لبنی‌‌‌ها نسبت به متوسط تاریخی با افزایش نسبی همراه بود. بر این اساس فروش دلاری سال 1402 این صنعت 13درصد نسبت به متوسط سالانه و سود دلاری پاییز 1402 با رشد 26درصدی نسبت به میانگین فصلی همراه بود. از لحاظ حاشیه سود وضعیت متعادلی در لبنی‌‌‌ها رقم خورده است. بر این اساس متوسط سه‌حاشیه سود ناخالص، عملیاتی و خالص این صنعت در پاییز 1402 به میزان 9درصد به ثبت رسید که همچون متوسط فصلی بود. با توجه به مقادیر ذکرشده، در مجموع می‌‌‌توان وضعیت صنعت لبنیات را طی 1402 خوب قلمداد کرد. البته باید در نظر داشت که وضعیت متغیرهای این صنعت در سال 1401 بسیار درخشان‌‌‌تر بود و این عملکرد در دهه گذشته نوعی رکورد محسوب می‌شود.
شتاب رشد مقادیر تولید و فروش
در 13سال گذشته هر سال به‌طور میانگین 538هزار تن انواع لبنیات تولید شده و هر سال به‌طور متوسط 6درصد افزایش را تجربه کرده است. به‌رغم کاهش تولیدی که طی سال 1401 در لبنی‌‌‌ها به دلیل وجود نوسانات ارزی و قیمت دستوری رقم خورد، سال 1402 به‌عنوان سالی بسیار خوب برای محصولات لبنی به ثبت رسید. بر این اساس در 1402 به میزان 647هزار تن انواع محصولات لبنی تولید شد که رشدی بالغ بر 30درصد نسبت به سال گذشته و 20درصد نسبت به متوسط سالانه را تجربه کرد. در مقیاس سالانه بهترین عملکرد به شرکت «غپاک» تعلق دارد که طی 1402 با جهش 24درصدی تولید خود بهترین عملکرد را نسبت به لبنی‌‌‌های دیگر به ثبت رساند. در مقیاس فصلی طی زمستان 1402 مجموع تولید لبنی‌‌‌ها 159هزار و 860تن انواع محصولات بود که این میزان تولید نسبت به زمستان 1401 رشد 43درصدی را به ثبت رساند. در مقیاس نقطه به نقطه طی فروردین امسال مجموع تولید محصولات لبنی شرکت‌های بورسی، 55هزار و 699تن به ثبت رسید که در مقایسه با فروردین 1402 رشد 8درصدی را تجربه کرد. در ماه آغازین 1403 «غفارس» با رشد 62درصدی، تولید خود را به 10هزار تن رساند و در این ماه نسبت به رقبای خود خوش درخشید. با توجه به اینکه محصولات لبنی عمدتا قابل دپوپذیری برای مدت طولانی نیستند، عمدتا مقادیر تولید و فروش در دوره‌‌‌های مختلف به یکدیگر نزدیک هستند. بر این اساس در بازه سالانه طی سال 1402 مجموعا مقادیر فروش لبنی‌‌‌ها 29درصد نسبت به سال گذشته و 18درصد نسبت به متوسط سالانه رشد داشت. در مقیاس فصلی و ماهانه طی زمستان 1402 و فروردین امسال به‌‌‌ترتیب مقادیر 157هزار و 53هزار تن به ثبت رسید که به میزان تولید زمان‌‌‌های مذکور نزدیک بود. در مجموع لبنی‌‌‌ها به لحاظ رشد مقادیر تولید و فروش در بازه سالانه، فصلی و ماهانه عملکرد خوبی از خود به نمایش گذاشتند.
افت شتاب رشد درآمد لبنی‌‌‌ها
متوسط رشد درآمد فروش محصولات لبنی در 11شرکت بورسی این صنعت طی 13سال اخیر 40درصد بوده است. این روند در سال‌های گذشته افت و خیر بالایی را تجربه کرده است. طی سال 1402 مجموع درآمد لبنی‌‌‌ها با 38درصد افزایش نسبت به سال ماقبل 24هزار و 778میلیارد تومان به ثبت رسید. در این مقیاس «غپاک» که به لحاظ مقادیر تولید و فروش عملکرد خوبی داشت، با رشد 46درصدی فروش بهترین عملکرد را نسبت به دیگر لبنی‌‌‌ها در سال 1402 به نمایش گذاشت. در بازه فصلی طی زمستان 1402 مجموع درآمد شرکت‌های لبنی بورسی 6هزار و 374میلیارد تومان به ثبت رسید که این عدد در مقایسه با فصل مشابه سال قبل از آن با رشد 23درصدی همراه بود. در فروردین‌ماه امسال مجموع فروش این صنعت 2هزار و 107میلیارد تومان به ثبت رسیده؛ اما در این ماه عمده صنایع با کاهش مقادیر فروش همراه بوده‌اند و لبنی‌‌‌ها نیز از این قاعده مستثنی نبودند و در ماه آغازین سال‌جاری تنها رشد 14درصدی را در فروش تجربه کردند.
سبقت سودآوری «عالیس»
متوسط سه متغیر اصلی سودآوری یعنی حاشیه سود ناخالص، عملیاتی و خالص در صنعت لبنیات طی 12سال گذشته به‌‌‌ترتیب 13، 6 و 4درصد به ثبت رسیده است. این روند همواره افزایشی بوده، به‌‌‌طوری که طی سال 1401 میانگین سه‌حاشیه سود این صنعت 11درصد به ثبت رسیده و در مقایسه با میانگین سالانه 4درصد رشد داشته است. از آنجا که هنوز گزارش سالانه شرکت‌های لبنی راهی کدال نشده است، به‌ناچار وضعیت سودآوری را باید با توجه به گزارش‌های فصلی این صنعت ارزیابی کنیم. در مقیاس فصلی متوسط سه‌حاشیه سود صنعت لبنیات طی 13فصل گذشته 9درصد بوده است. در تابستان و پاییز 1402 به‌‌‌ترتیب میانگین حاشیه سود لبنی‌‌‌ها 10 و 9درصد بود که در همان محدوده متوسط فصلی خود ثبت شده است. در میان 11نماد لبنی بازار سرمایه، شرکت «عالیس» چه در بازه سالانه و چه در بازه فصلی سردمدار رشد سودآوری بوده است. بر این اساس متوسط سه متغیر سودآوری این شرکت در سال 1401 و پاییز 1402 به‌‌‌ترتیب 38 و 29درصد به ثبت رسید و با این میزان سود بهترین عملکرد را نسبت به لبنی‌‌‌های دیگر از خود به نمایش گذاشت.
رشد ملایم درآمد و سود دلاری
با توجه به وجود تورم مصرف‌کننده در سطح جامعه، رشد ریالی درآمد و سود صنایع نمی‌‌‌تواند برآورد درستی از وضعیت یک صنعت ارائه دهد. به همین خاطر درآمد و سودآوری لبنی‌‌‌ها بر مبنای دلار نیما بررسی شده است. بر این اساس در بازه سالانه میانگین فروش دلاری این صنعت در حدود 366میلیون دلار بوده و هر سال به‌طور متوسط 3درصد افزایش را تجربه کرده است. با وجود اینکه افزایش 38درصدی فروش ریالی این صنعت طی سال گذشته نسبت به 1401 رقم خورده، اما بررسی دلاری از عملکرد ضعیف طی سال قبل حکایت دارد. بر این اساس مجموع فروش دلاری محصولات لبنی در 1402 به میزان 413میلیون دلار بود که نسبت به سال ماقبل کاهش 18درصدی داشته است. تقلیل دلاری فروش لبنی‌‌‌ها بازه فصلی نیز تکرار شده است. بر این اساس طی زمستان 1402 مجموع فروش دلاری این صنعت 103میلیون دلار به ثبت رسید که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل کاهش 31درصدی داشته است. طی سال 1402 بهترین عملکرد به لحاظ رشد فروش دلاری به شرکت «غپاک» تعلق داشت که توانست با افزایش 5درصدی، فروش خود را به 136میلیون دلار برساند. در بازه ماهانه طی ماه آغازین سال‌جاری فروش شرکت‌های لبنی 32میلیون و 533هزار دلار به ثبت رسید که در مقایسه با فروردین سال قبل افزایش 4درصدی را تجربه کرده است. در این ماه «غفارس» با درخشش خود توانست فروش دلاری را 28درصد رشد دهد و به 6میلیون و 814هزار دلار برساند.
در سال 1401 عملکرد لبنی‌‌‌ها به لحاظ رشد درآمد و سود دلاری در نوع خود بی‌نظیر بود. در این سال افزایش 53درصدی در فروش دلاری این صنعت و جهش 161درصدی در متوسط سه سود ناخالص، عملیاتی و خالص شرکت‌های لبنی رقم خورد. با این حال در سال 1402 با وجود عملکرد خوب لبنی‌‌‌ها به لحاظ رشد مقادیر تولید و فروش، جهش درآمدی و سود دلاری در این صنعت تکرار نشد. هنوز گزارش‌های سالانه لبنی‌‌‌ها منتشر نشده است؛ اما گزارش‌های فصلی نشان می‌دهد که عملکرد دلاری سود این صنعت وضعیت درخشانی مثل سال 1401 نخواهد داشت. بر مبنای گزارش پاییز 1402 متوسط سود دلاری لبنی‌‌‌ها 10میلیون و 894هزار دلار بود که در قیاس با مدت مشابه سال 1401 کاهش 18درصدی را تجربه کرده است. با وجود این، مقایسه عملکرد این فصل لبنی‌‌‌ها با متوسط 13فصل اخیر نشان می‌دهد که در سومین فصل از سال 1402 افزایش 26درصدی در متوسط سود دلاری این صنعت رقم خورده است.
