تجدید ارزیابی داراییها؛ مسیری برای افزایش ظرفیت انتشار اوراق
قاسم محسنی، در گفتوگو با پایگاه خبری بازار سرمایه ایران (سنا)، در خصوص ابلاغ دستورالعمل جدید انتشار اوراق بهادار بدهی با استفاده از رتبه اعتباری، اظهار کرد: در سال ۱۴۰۱ ضوابط انتشار اوراق بهادار با استفاده از رتبه اعتباری به تصویب هیاتمدیره سازمان بورس رسیده بود، در حال حاضر تقریبا بیش از یکسال از ضوابط گذشته و در تاریخ ۱۶مرداد امسال مقررات جدیدی جایگزین موارد قبلی شد تا انتشار اوراق بهادار از طریق رتبهبندی تسهیل شود.
او افزود: در مقررات قبلی اگر اوراق رتبه BBB به بالا کسب میکرد و شرکت در بورس یا فرابورس پذیرفته شده بود، میتوانست بدون ضامن و وثیقه اوراق منتشر کند. در مقررات جدید، این رتبه، یک ریزرتبه (notch) پایینتر آمده و شرکتهای پذیرفتهشده با اوراق دارای رتبه BBB- به بالا میتوانند اوراق بهادار خود را بدون ضامن و وثیقه منتشر کنند. محسنی گفت: طبق مقررات جدید اگر شرکتی قصد انتشار اوراق بدون ضامن را داشته باشد، بهرغم دارا بودن وثیقه، باید رتبهبندی شود. او تصریح کرد: رتبهبندی، چشمانداز اعتباری اوراق بهادار در آینده را روشن میکند و اطلاعاتی ضروری برای تصمیمگیری سرمایهگذاران است. بنابراین، امید میرود در مقررات بعدی، رتبهبندی برای انتشار اوراق حتی با وجود ضامن الزامی شود.
مدیرعامل شرکت رتبهبندی اعتباری برهان گفت: درصورتی که رتبه اوراق BBB- به بالا باشد اما شرکت در بورس یا فرابورس پذیرفته شده نباشد، از میزان وثیقههای لازم برای انتشار اوراق متناسب با رتبه اعتباری، کاسته میشود؛ اما اگر رتبه اوراق BB+ به پایین باشد، وثایقش کاهش نمییابد. وی افزود: در مقررات قبل ظرفیت انتشار اوراق براساس میانگین سود دو سال گذشته تعیین میشد، ولی اکنون براساس نسبت بدهی شرکت (یعنی نسبت مجموع بدهیها به کل داراییها) تعیین میشود؛ به این ترتیب که اگر شرکت در گروه BBB قرار گیرد، با لحاظ اصل بدهی ناشی از انتشار اوراق بدون ضامن، نسبت بدهیهایش نمیتواند بیش از ۷۵درصد باشد. برای رتبههای گروه A این نسبت تا ۸۰درصد، گروه AA تا ۸۵درصد و رتبه AAA تا ۹۰درصد افزایش مییابد. محسنی ادامه داد: در صورت رتبهبندی اوراق، شرکتها همچنین میتوانند برای فراتر رفتن از نسبتهای یادشده، ضامن یا وثیقه ارائه دهند. مثلا چنانچه یک ورقه بهادار، رتبه BBB داشته و شرکت بانی جزو شرکتهای پذیرفتهشده باشد، آنگاه اگر مبلغ اوراق به گونهای باشد که نسبت بدهیِ بانی را بیش از ۷۵درصد کند، شرکت بانی میتواند تا رسیدن به نسبت بدهی ۷۵ درصد، اوراق بدون ضامن و وثیقه و مازاد بر آن را با ضامن یا وثیقه منتشر کند. مدیرعامل شرکت رتبهبندی اعتباری برهان در پایان گفت: شرکتهایی که ارزش دفتری داراییهای آنها به نسبت ارزش روز آنها پایین است، به منظور ایجاد ظرفیت بیشتر برای انتشار اوراق بهادارِ بدون ضامن و وثیقه، میتوانند داراییهای خود را تجدید ارزیابی کنند.