در بازدید رئیس سازمان بورس از شرکت ملی صنایع مس ایران مطرح شد
نقش پررنگ بازار سرمایه در تامین مالی ۱۴۰۲
عشقی: سازمان بورس را به استانها و شهر‌‌‌ها می‌‌‌بریم
علی رستمی، مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس ایران در یک‌نشست خبری به ارائه مجموعه فعالیت‌‌‌های این شرکت پرداخت و عنوان کرد: معدن از ظرفیت زیادی برخوردار است که همچنان بخش بزرگی از اقدامات در راستای بهره‌‌‌برداری از معادن انجام نشده است. در سال ۱۴۰۰ این شرکت ۲۸۵هزار تن مس کاتد تولید کرد.
این در حالی است که افزایش سطح تولید تا سال ۱۴۰۶ به یک‌میلیون تن کاتد در دستور کار قرار گرفته است. افزایش صادرات از ۶/ ۱میلیارد دلار به بیش از ۱۰میلیارد دلار از دیگر اهداف خواهد بود.
وی افزود: از طرفی سود خالص ملی مس از ۵/ ۱میلیارد دلار به ۵میلیارد دلار افزایش پیدا می‌کند. برای تحقق‌بخشی به برنامه ۱۵میلیارد دلار، سرمایه‌گذاری در افق پنج‌ساله پیش‌رو باید در شرکت ملی مس صورت پذیرد. به گفته رستمی، تاکنون ۷درصد اکتشاف انجام شده است که با احتساب چنین رقمی از رتبه پنجم در جهان (به‌ترتیب؛ شیلی، استرالیا، پرو، روسیه و ایران) برخوردار هستیم. مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس ایران تصریح کرد: تا ابتدای سال ۱۴۰۱ ایران دارای رتبه ۷ و آمریکا دارای رتبه ۵ بود؛ اما با توجه به توسعه اکتشافاتی که در این شرکت و به‌خصوص در معدن مس سونگون صورت گرفت، ۲میلیارد تن به اکتشافات اضافه شد. در حقیقت این گزارش، گزارش سازمان زمین‌شناسی آمریکاست که ایران توانست رتبه ۵ جهان را از آن خود کند.
رستمی اضافه کرد: این شرکت در تولید کنسانتره در رتبه ۱۴ جهان و در تولید کاتد در رتبه ۱۸ جهان قرار دارد. حرکت به سمت رتبه ۵ جهانی در حوزه تولید کاتد از جمله راهبردهای اصلی شرکت ملی صنایع مس در نظر گرفته می‌شود.
به گفته وی، «فملی» مشکلی در تامین آب برای طرح‌‌‌های توسعه‌ای خود ندارد و بیش از ۲۰۰هزار متر عملیات حفاری در سال ۱۴۰۱ در این شرکت انجام شده است.
عرضه عمومی شرکت‌های سهامی‌عام پروژه
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار با بیان اینکه سازمان بورس را به استانها و شهر‌‌‌ها می‌‌‌بریم، گفت: شرکت ملی صنایع مس ایران در گروه شرکت‌های بزرگ بازار سرمایه قرار گرفته است و در رشد و توسعه بازار سرمایه نیز نقش ویژه‌‌‌ای ایفا می‌کند. این شرکت از سال گذشته با توجه به فعالیت‌‌‌هایی که داشت، توانست وارد حوزه خدمات مالی شود. امیدواریم که نقش چنین مجتمعی را در بازار سرمایه به‌طور مستمر پررنگ‌‌‌تر از گذشته مشاهده کنیم.
مجید عشقی خاطرنشان کرد: آن‌طور که به نظر می‌رسد، شرکت ملی مس پس از سال‌ها به طور جدی وارد عملیات توسعه شده است. حال با توجه به برنامه پنج‌ساله که از سوی مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس ایران ارائه شد، انتظار می‌رود موارد پیش‌بینی‌شده از سوی شرکت تحقق پیدا کند.
وی با اشاره به تمام طرح‌‌‌هایی که از سوی شرکت تهیه شده است، افزود: بازار سرمایه از ظرفیت بالایی در حوزه‌‌‌هایی نظیر ابزارهای بدهی و ابزارهای سرمایه‌‌‌ای برخوردار است که میتواند در مجتمع مس نقش‌‌‌آفرینی مطلوبی داشته باشد.
عشقی گفت: شرکت ملی صنایع مس ایران در گروه صنایعی قرار گرفته که از اکنون می‌‌‌توان در خصوص چشم‌‌‌انداز ۴۰ تا ۵۰سال آتی آن صحبت کرد و مطمئنا در آینده سودآوری مطلوبی را تجربه خواهد کرد.با توجه به شرایط منابع و مواد اولیه طبعا امکان توسعه صنایع پایین‌دستی نیز فراهم است. به عبارتی سرمایه‌گذاری در صنعت مس (بالادست و پایین‌دست) میتواند بازدهی زیادی به همراه داشته باشد؛ چرا که پتانسیل رشد و توسعه مطلوبی در آن وجود دارد. در این میان صنایعی هستند که با کمبود مواد اولیه مواجه‌‌‌اند یا صنایع پایین‌دست آنها به دلیل تکنولوژی‌‌‌ها و موارد متعدد با محدودیت همراه می‌‌‌شوند.
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار تاکید کرد: بازار سرمایه در سال ۱۴۰۲ با توجه به شرایط فعلی و اعتمادی که به طور مجدد به آن بازگشت، میتواند نقش پررنگی در حوزه تامین مالی ایفا کند. همچنین عرضه عمومی شرکت‌های سهامی‌عام پروژه در دستور کار سازمان بورس قرار دارد تا بتوان از این محل منابع را جمع‌‌‌آوری کند. در حال حاضر منابع مطلوبی در بازار سرمایه وجود دارد که بخشی از آن از طریق سهام و بخش دیگر از طریق اوراق بدهی است که اتفاقا شرکت ملی مس در حوزه تامین سرمایه بازوی مالی قدرتمند است و میتواند به انتشار انواع اوراق اقدام کند.
ضرورت انتشار اوراق از سوی ملی مس
عشقی تاکید کرد: شرکت ملی مس نباید به این مهم بسنده کند؛ به دلیل اینکه جریان نقدی شرکت قوی است، بنابراین انتشار اوراق ضرورتی ندارد. حتما نیاز است که انتشار اوراق (به‌ویژه بدهی) در این شرکت صورت پذیرد؛ زیرا سرعت اجرای پروژه‌‌‌ها نیز تشدید خواهد شد. در صورتی که پروژه‌‌‌ای حتی شش‌ماه یا یک‌سال با بهره‌‌‌برداری از ابزارهای بدهی راه‌‌‌اندازی شود به‌طور قطع منفعت مجموعه ملی مس را به همراه خواهد داشت. بنابراین انتظار می‌رود که انتشار اوراق در دستور کار این شرکت قرار گیرد.
وی افزود: شرکت ملی صنایع مس ایران به‌واسطه قرار گرفتن در بین شرکت‌های سهام عدالت، متعلق به ۵۰میلیون سهامدار و شرکتی مردمی است. این شرکت نقش ویژه‌‌‌ای در رشد و توسعه بازار سرمایه دارد.
عشقی با بیان اینکه سرمایه‌گذاری در صنعت مس بازدهی بسیار خوبی خواهد داشت، گفت: موضع سازمان بورس این است که از رانت کور و بی‌‌‌هدف جلوگیری شود. رانتی که در زنجیره اول تولید و توزیع می‌شود، در بازارهای غیررسمی فروخته شده و سود آن به جیب دلال می‌رود، بنابراین به دنبال مقابله با آن هستیم.
تحولی عظیم در بازار سرمایه
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در نشستی دیگر با فعالان صنعتی در اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی کرمان عنوان کرد: یکی از راهبردهای اصلی سازمان بورس، افزایش سهم تامین مالی بازار سرمایه از اقتصاد کشور است. در صورتی که صنایع سراغ ما نیایند ما به سراغ آنها می‌‌‌رویم. در حقیقت با برقراری ارتباط رو در رو فرآیندهای اعطای مجوز و هرگونه نیاز تامین مالی صنایع در بازار سرمایه تسهیل و از سوی دیگر موانع پیش‌روی شرکت‌ها در این مسیر برطرف خواهد شد.
وی با اشاره به نکات حائز اهمیت در تامین مالی از چنین بستری اذعان کرد: تامین مالی از بازار سرمایه نیازمند ضمانت بانکی نیست. در ادامه نیز شرکت‌هایی که رتبه‌‌‌بندی شوند، بدون نیاز به ضامن می‌‌‌توانند در بازار سرمایه اوراق منتشر کرده و تامین مالی کنند. در واقع این فرآیند در سازمان بورس کمتر از ۱۰روز انجام می‌شود و مختص شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس است. در این میان به شرکت‌هایی که در بازار سرمایه پذیرفته می‌‌‌شوند، معافیت مالیاتی ۲۰درصدی نیز تعلق خواهد گرفت. این مقام مسوول گفت: بخش خصوصی در پنج‌سال گذشته از بخش دولتی در بازار سرمایه سبقت گرفته است. در حالی که بخش عمده معاملات در بازار سرمایه نیز توسط بخش خصوصی انجام می‌شود. وی به فعالان صنعتی وعده داد، در صورتی که مدارک تکمیل باشد سازمان بورس با کار شبانه‌‌‌روزی برای شرکت‌های سهامی‌عام پروژه مجوز صادر می‌کند.
عشقی با اشاره به موضوع توقف پذیرش شرکت‌های پیمانکاری افزود: به هیچ عنوان چنین موضوعی مطرح نیست. اگر شرایطی که بورس و فرابورس در خصوص استمرار فعالیت و سودآوری دارند محقق شود، مشکلی بابت پذیرش ندارند؛ اما تجربه شرکت‌های پیمانکاری نشان می‌دهد نوسانات زیادی به دلیل شرایط اقتصادی یا واگذاری پروژه‌‌‌ها و قراردادها دارند.
وی با اشاره به راهبردی دیگر گفت: می‌‌‌توان هلدینگ شرکت‌های پیمانکاری را برای کنترل نوسانات و کاهش ریسک پذیرش کرد. در خصوص پروژه‌‌‌های کوچک هم می‌‌‌توان از تامین مالی جمعی استفاده کرد. اساسا این آمادگی وجود دارد که موارد خاص مشکلات برطرف شود. رئیس سازمان بورس عنوان کرد: با راه‌‌‌اندازی بورس بین‌الملل نخستین اوراق ارزی در یک‌سال آینده منتشر خواهد شد. در سال ۱۴۰۲ برای صندوق‌های املاک و مستغلات برنامه‌‌‌ای تدوین شده است. از طرفی، برای تشکیل صندوق زمین و ساختمان مشکلاتی در ارکان صندوق وجود دارد که منجر به پیچیدگی آن شده است. هرچند بنا به دستورالعمل موجود می‌‌‌توان صندوق زمین و ساختمان را تشکیل داد؛ اما اگر ایده‌‌‌ای برای رونق صندوق‌های زمین و ساختمان وجود داشته باشد، طبعا اصلاحات صورت خواهد گرفت. وی خاطرنشان کرد: با توجه به وعده‌‌‌ای که به وزیر اقتصاد داده‌‌‌ام، اتاق مانیتورینگ تامین مالی راه‌‌‌اندازی و از صفر تا صد مجوزهای تامین مالی در سازمان را شخصا نظارت خواهم کرد تا هیچ طرح تامین مالی در سازمان بورس روی زمین نماند. امسال باید به صورت ویژه طرح‌‌‌های مهم کشور از بازار سرمایه تامین مالی شوند.
شکل‌‌‌گیری ارتباط با فعالان اقتصادی
در نشستی دیگر رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار به بررسی شیوه‌‌‌های تامین مالی صنایع از طریق بازار سرمایه پرداخت و گفت: عمده مردم با سرمایه‌گذاری در بورس به‌واسطه سهام عدالت آشنا هستند و بیش از ۵۰میلیون نفر از مردم در بورس به این واسطه حضور دارند. یکی از موانع حضور شرکت‌ها در بورس این است که ارتباط درست با فعالان اقتصادی برقرار نشده است. شرکت‌های اقتصادی، به‌ویژه بنگاه‌‌‌های کوچک و متوسط، اطلاعات ضعیفی در خصوص بورس و موضوعاتی همچون انواع روش‌های تامین مالی از بورس دارند. در برنامه‌‌‌ریزی که انجام شده، قرار بر این است، سالی یک‌بار مجموعه بازار سرمایه را به استانها ببریم و ارتباطات با شرکت‌های نیازمند سرمایه ایجاد شود و این حضور در استانها برای مقررات‌‌‌گذاری و ایجاد ابزارهای مالی به سازمان بورس کمک‌کننده است.
عشقی افزود: با توجه به نشاط بازار سرمایه و ورود روزانه تقریبا یک‌هزار میلیارد تومان سرمایه خرد به بازار، باید این سرمایه‌‌‌ها را به بخش تولید هدایت کنیم. هنر ما این است که منابع را به سمت سرمایه‌گذاری مولد سوق دهیم. مهم‌ترین مساله جلب اطمینان است. بخش خصوصی باید بازیگر اصلی حوزه اقتصادی باشد. اگر قرار است اقتصاد کشور بزرگ شود باید بخش خصوصی ورود پیدا کند.
رئیس سازمان بورس تصریح کرد: ابزارهای متنوعی مثل صندوق‌ها، تاسیس شرکت‌های سهام‌پروژه و افزایش سرمایه از محل سلب حق‌تقدم، همگی ابزارهای جدید و متنوعی هستند که باید به فعالان اقتصادی در همه استان‌‌‌های کشور معرفی شوند. ما با این سفرها قصد داریم ساختار کل بورس را به استانها بیاوریم تا از نزدیک نیازها را دریافت کنیم، بسنجیم و ضمن ارائه راهکار تا حصول نتیجه موضوعات را پیگیری کنیم. به گفته عشقی، در اتاق بازرگانی مذاکراتی انجام شد که هلدینگی در قالب چند شرکت پروژه آماده و پذیره‌‌‌نویسی عمومی شود. وی با اشاره به ابزارهای تامین مالی جمعی عنوان کرد: از سوی دیگر در حوزه شرکت‌های کوچک ابزارهایی مثل تامین مالی جمعی برای تامین مالی وجود دارد. فرآیندی برای شرکت‌های کوچک و متوسط در تامین مالی اوراق بدهی در حال تدوین است. در این فرآیند، مدیریت ریسک نیز مورد توجه و دقت قرار گرفته است. وی افزود: بازار توافقی فرابورس هم بازنگری شده و با این تغییرات حجم معاملات شرکت‌های کوچک و متوسط افزایش یافته است، سرمایه‌گذاران حرفه‌‌‌ای تعریف شده‌‌‌اند و شرایط جدیدی برای تسریع در پذیرش شرکت‌های کوچک و متوسط تدوین و آماده شده است تا این شرکت‌ها سریع‌‌‌تر بتوانند وارد بازار شوند.
الزام توسعه منطقه‌‌‌ای
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس هم در این نشست بیان کرد: چهار حوزه تخصصی بازار سرمایه بال‌‌‌های بورس کشور هستند. باید از تمام ظرفیت‌‌‌های بورس کالای ایران، فرابورس و بورس انرژی در کشور استفاده شود. محمدرضا پورابراهیمی اضافه کرد: کرمان نیازمند استفاده از ظرفیت‌‌‌های همه‌جانبه بورس است. ما خواستار توسعه فعالیت‌‌‌های همه‌جانبه بورس در کرمان هستیم. توسعه منطقه‌‌‌ای برای ما مهم است، در حال حاضر بیش از ۵۰میلیون نفر، خواسته یا ناخواسته با شاخص سهام عدالت، متاثر از بازار سرمایه هستند.
وی افزود: امروز گره و ارتباط شرکت‌های کوچک و متوسط با بورس قطع است، به شکلی که بیشتر شرکت‌های کوچک یا تعطیل هستند یا زیر ظرفیت کار می‌کنند. در بررسی داده‌‌‌های میدانی مشکل اصلی آنها تامین مالی است.
فرصتی برای شرکت‌های کوچک و متوسط
مدیرعامل فرابورس ایران هم در ادامه بیان کرد: در شرایط امروز و در پی ریزساختارهایی که سازمان بورس فراهم کرده، بازگشت اعتماد به بازار سرمایه رقم خورده است و این شرایط فرصت مناسبی برای استفاده از ظرفیت‌‌‌های بازار سرمایه برای بنگاه‌‌‌هاست.
محمدعلی شیرازی اضافه کرد: فرابورس هفت‌بازار با کارکرد و مقررات جداگانه دارد. سرمایه‌گذاران می‌‌‌توانند از ۱۰۰هزار تومان تا چند میلیارد تومان سرمایه‌گذاری و شرکت‌ها نیز با چند میلیون تا چند میلیارد تومان فعالیت کنند. بازار توافقی نیز به‌زودی راه‌‌‌اندازی خواهد شد که فرصت خوبی برای شرکت‌های کوچک و متوسط است.
وی گفت: یک شرکت پروژه توسط زیرمجموعه ملی مس به‌تازگی در فرابورس پذیرش شده که به‌زودی پذیره‌‌‌نویسی آن انجام می‌شود. پتانسیل زیادی برای توسعه بازارهای فرابورس وجود دارد و از تامین‌‌‌کنندگان مالی درخواست داریم آگاهی خود را از ابزارهای مالی فرابورس بالا ببرند و همچنین به بازار سرمایه برای استفاده از ابزارهای مالی، اعتماد کنند. در بخش اوراق بیش از ۸۶درصد اوراق بدهی کل بازار مالی کشور در فرابورس معامله می‌شود. جمع تامین مالی سال گذشته در فرابورس ۲۵۰هزار میلیارد تومان بوده است.
اوراق سلف موازی استاندارد ارزی
مدیرعامل بورس‌کالای ایران هم در این نشست گفت: مخالفت با قیمت‌گذاری دستوری به هیچ عنوان موافقت با رهایی و ولنگاری قیمت نیست بلکه بهره‌‌‌مندی شرکت‌ها از سود منصفانه و ادامه فعالیت اقتصادی تولیدکنندگان، موردنظر بازار سرمایه است که در این صورت، رشد تولید محقق می‌شود.
سیدجواد جهرمی افزود: تجربیات قیمت‌گذاری دستوری در سال ۱۳۹۷ در مقابل دیدگان ما قرار دارد که چه شرایطی برای تولیدکنندگان و بازار ایجاد شد؛ از این رو در راستای فرمایشات مقام معظم رهبری در خصوص جهاد تبیین، بورس‌کالا و ارکان بازار سرمایه این رسالت را دارند که رویدادهای گذشته را برای اتخاذ تصمیم‌‌‌های صحیح در کشور، تبیین کنند.
وی گفت: به منظور تامین نیازهای ارزی شرکت‌ها به دنبال راه‌‌‌اندازی معاملات اوراق سلف موازی استاندارد ارزی با همکاری بانک‌مرکزی هستیم.
