«دنیای‌اقتصاد» از یک شرکت فولادی می‌گوید

حال خوب «کاوه»

دنیای‌اقتصاد - عباس بیات : کارخانه فولادسازی کاوه‌جنوب کیش در پاییز سال ۱۳۸۵ تحت مالکیت عمده شرکت کاوه‌پارس و بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی تاسیس شد. بررسی اساسنامه شرکت یادشده حاکی از آن است که نوع شرکت در شهریورماه ۱۳۹۳ از سهامی‌خاص به سهامی‌عام تغییر کرد و در سال ۱۳۹۶، میزان ۵درصد از سهام فولاد کاوه که متعلق به بنیاد مستضعفان بود، در تالار دوم بورس تحت نماد «کاوه» عرضه شد. این شرکت در صنعتی فعالیت می‌کند که همواره جزو صنایع مهم و تاثیرگذار بر بورس و بازار‌های جهانی به شمار می‌آید. محصول اصلی شرکت فولاد کاوه، شمش بیلت است که براساس آمار‌های منتشرشده در سه‌سال اخیر حاشیه سود خالصی برابر با ۱۸‌درصد داشته و روند آن رو به کاهش بوده که عمده دلیل آن افزایش بهای تمام‌شده است. همچنین برآورد سال ۱۴۰۱ شرکت نشان می‌دهد که فولاد کاوه در صورت ادامه افت نرخ جهانی شمش بیلت فولاد و بازگشت به میانگین نرخ جهانی حال و روز خوبی نخواهد داشت.

محصولات شرکت

بررسی‌ها نشان می‌دهد که سهم ایران از تولیدات فولاد جهان حدود 46/ 1‌درصد است. واکاوی اساسنامه شرکت کاوه‌جنوب کیش حاکی از آن است که موضوع فعالیت آن، طراحی، تجهیز و بهره‌برداری از کارخانه‌های تولیدی محصولات صنایع معدنی و متالورژی و سایر فعالیت‌های مرتبط از قبیل عملیات معدنی، انجام تمام فعالیت‌های بازرگانی شامل خرید و فروش، صادرات و واردات ماشین‌آلات، تجهیزات و قطعات محصولات و مواد و مصالح مربوط به معادن و صنایع معدنی و فلزی است که به نحوی با موضوع فعالیت شرکت مرتبط باشند.  براساس جواز تاسیس اولیه، ظرفیت تولید فاز اول فولاد‌سازی معادل یک‌میلیون و 200‌هزار تن شمش فولاد سبک آلیاژی (بیلت) و قابل توسعه تا 2میلیون و 400‌هزار تن و آهن اسفنجی تا یک‌میلیون و 856هزار تن است. قابل ذکر است که محصول اصلی شرکت شمش بیلت فولاد است که در سه‌سال اخیر توانسته است بیش از 90‌درصد درآمد شرکت را به خود اختصاص دهد. بررسی صورت‌های مالی‌ منتشرشده از سوی فولاد کاوه حاکی از آن است که در سه‌سال اخیر 65‌درصد از فروش شرکت صادراتی بوده و «کاوه» توانسته است 20‌درصد از سهم صادرات شمش فولادی کشور را از آن خود کند. همچنین 35‌درصد فروش شرکت داخلی بوده است. این امر نشان می‌دهد که فولاد کاوه را می‌توان شرکت صادرات‌محور در نظر گرفت. مواد مصرفی شرکت شامل دوماده گندله و آهن‌اسفنجی است. آهن اسفنجی موردنیاز برای تولید شمش بیلت را خود شرکت تولید می‌کند گندله موردنیاز از شرکت‌های داخلی تامین می‌شود که این شرکت‌ها شامل گل‌گهر سیرجان، ماد کوش بندرعباس و گهر زمین هستند. بررسی آمار تولید، فروش و سودآوری شرکت می‌تواند نقشه‌ای از عملکرد «کاوه» در گذشته به تحلیلگران ارائه دهد. روند تولید به سبب اینکه شمش بیلت فولاد برای شرکت سودآوری بالاتری داشته، از تولید آهن اسفنجی کاسته و به تولید شمش فولاد افزوده است.  یکی دیگر از آمار‌های مهم شرکت، مبلغ فروش است. همان‌طور که گزارش تفسیری شرکت فولادسازی کاوه‌جنوب کیش نشان می‌دهد، فروش شرکت هر سال رشد خوبی نسبت به سال قبل از خود داشته است. شرکت فولاد کاوه جنوب طی سه‌سال گذشته به ترتیب هر سال رشد 57درصدی، 151درصدی و 41درصدی را نسبت به دوره مالی قبل خود به ثبت رسانده است. آخرین موردی که باید به بررسی آن بپردازیم، روند حاشیه سود ناخالص، عملیاتی و خالص فولاد کاوه است. بررسی آمار‌های منتشرشده نشان می‌دهد که طی سال‌های 1398 و 1399 شرکت مذکور توانسته است حدود 5‌درصد به حاشیه سود‌های خود بیفزاید. با این حال این روند در سال 1400 کاهشی شده، به طوری که حدود 10‌درصد از حاشیه سود‌ها کاسته شده است. علت این موضوع را می‌توان افزایش بهای تمام‌شده شرکت دانست، به نحوی که نسبت بهای تمام‌شده به فروش شرکت از 76‌درصد در سال 1398 به 80‌درصد در سال 1400 رسیده است.

نسبت سهامداران شرکت

سهامداران عمده شرکت فولاد کاوه جنوب کیش عبارتند از: شرکت گسترش صنایع معدنی کاوه پارس، بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی، توسعه بازاریابی و فروش برق صبا، مدیریت سرمایه‌گذاری کوثر بهمن و صندوق بازنشستگی، وظیفه و ازکارافتادگی که هر‌یک به ترتیب مالکیت 4/ 53درصدی، 9/ 11درصدی، 6/ 6درصدی، 4/ 6درصدی و 6/ 3درصدی شرکت را در اختیار دارند.

تحلیل سود سال آینده

اگر بخواهیم سود سال 1401 «کاوه» را تخمین بزنیم، ابتدا باید مفروضات و متغیر‌های موثر بر سودآوری شرکت را مشخص کنیم. مهم‌ترین متغیر اثرگذار بر سودآوری این شرکت نرخ محصولات تولیدی است. طبق آخرین گزارش فعالیت ماهانه شرکت، شمش بیلت صادراتی براساس میانگین مهرماه نرخ دلار نیمایی 27‌هزار و 192تومان برابر با 468دلار و شمش بیلت داخلی 95‌درصد نرخ صادراتی در نظر گرفته شده است. از طرفی نرخ‌های مهم دیگر عبارتند از نرخ افزایش حقوق، نرخ تورم و رشد نرخ حمل‌ونقل که هریک به ترتیب 55درصد، 30درصد و 35درصد برآورد شده است. همچنین نرخ دلار در بازار آزاد برای سال 1401 به طور میانگین برابر با 28‌هزار تومان در نظر گرفته شده است. با فرض این متغیر‌ها فروش شرکت در سال 1401 برابر با 21‌هزار میلیارد تومان خواهد شد. از این میزان فروش، 2‌هزار و 980میلیارد تومان سود ناخالص و 2‌هزار و 350میلیارد تومان سود خالص برآورد می‌شود. بر همین اساس سود خالص هر سهم شرکت برابر با 737ریال خواهد شد که نسبت به سال 1400 افتی معادل 23‌درصد دارد. می‌توان عمده دلیل افت را کاهش نرخ‌های جهانی شمش بیلت فولاد در نظر گرفت. با توجه به آخرین قیمت هر سهم شرکت که برابر با 5900ریال بوده، نسبت قیمت به سود شرکت برای سال 1401 برابر با 8 است. در آخر برای کاهش ریسک ناشی از تغییر نرخ محصولات که به‌طور مستقیم بر فروش شرکت تاثیر‌گذار است، اقدام به ترسیم جدول تحلیل حساسیت می‌کنیم. مهم‌ترین نرخ در شرکت فولاد کاوه به دلیل صادرات‌محور بودن آن، نرخ شمش بیلت فولاد صادراتی و بعد از آن نرخ دلار در بازار آزاد است. در این جدول سودآوری شرکت در حالت‌های مختلف محاسبه و نسبت قیمت بر سود شرکت در سه‌حالت ایده‌آل، نرمال و ضعیف به ترتیب 5، 8 و 10 در نظر گرفته شده است.

ریسک‌ها و فرصت‌های شرکت

همان طور که بیان کردیم، حاشیه سود شرکت به دلیل افزایش بهای تمام‌شده، روند کاهشی به خود گرفته است که این امر می‌تواند با طرح‌های توسعه‌ای که شرکت در برنامه‌های آتی خود دارد، بهبود پیدا کند. اولین طرح توسعه فولاد کاوه، راه‌اندازی پروژه برق GIS230 است که حدود 96‌درصد آن تکمیل شده است. دومین طرح توسعه شرکت، احداث کارخانه آب‌شیرین‌کن است که حدود 98‌درصد آن تکمیل شده است. دو طرح توسعه دیگر شرکت عبارتند از پروژه آهک که در سال گذشته به بهره‌برداری رسید و برای تامین آهک موردنیاز، شرکت فرعی ایجاد شده و در نهایت پروژه تاسیسات جانبی که 42‌درصد آن تکمیل شده است. همچنین تاریخ برآوردی بهره‌برداری از آن پایان 1401 است. به اذعان شرکت فولاد کاوه تمامی چهارطرح توسعه‌ای که به آنها اشاره کردیم باعث کاهش بهای تمام‌شده و تکمیل چرخه تولید می‌شوند که این امر سود‌آوری شرکت را بهبود خواهد بخشید. همان‌طور که اشاره شد، در صنعت فولاد به سبب حاشیه سود بالا، رقابت زیادی وجود دارد، بنابراین بررسی نقاط قوت شرکت‌های فولادی از اهمیت زیادی برخوردار است. یکی از مزیت‌های شرکت فولاد کاوه را می‌توان به‌روز بودن تجهیزات کارخانه و بهره‌مندی از دانش فنی روز دانست؛ چرا که شرکت مذکور به‌نسبت عمر صنعت شرکتی جوان محسوب می‌شود. در این میان، جانمایی هوشمندانه و هدفمند مجتمع فولاد کاوه جنوب کیش در منطقه ویژه اقتصادی خلیج‌فارس از مزیت‌های اصلی فولاد کاوه است، به سبب اینکه هزینه حمل محصولات صادراتی را کاهش داده و باعث سهولت در دسترسی به کشورهای مقاصد صادراتی شده است. در نهایت می‌توان گفت صادرات‌محور بودن فولاد کاوه باعث تولید محصولات باکیفیت و افزایش سود‌آوری شرکت با رشد نرخ ارز می‌شود. از طرفی شرکت فولاد کاوه با استقرار سیستم یکپارچه مدیریت اطلاعات به همراه استقرار سامانه عملیات امنیت سایبری (S.O.C) توانسته است قدرت امنیتی شرکت را تقویت کند. قیمت‌ جهانی نیز در صنعت فولاد از مهم‌ترین ریسک‌ها به حساب می‌آید. حاشیه سود در صنعت فولاد زیاد و به همین دلیل سرمایه‌گذاری در این صنعت توجیه‌پذیر است، به سبب اینکه ظرف مدت دو تا سه‌سال مبلغ سرمایه‌گذاری‌شده بازمی‌گردد. اما باید توجه کنیم که سودآوری شرکت‌های فولادی براساس دارایی آنها نیست، پس حساسیت این صنعت به نرخ بسیار بالاست که با وضعیت حال حاضر کامودیتی‌ها در بازار جهانی افت بیشتر قیمت شمش فولاد دور از انتظار نیست. یکی دیگر از ریسک‌هایی که می‌تواند سود‌آوری شرکت فولاد کاوه را تحت‌تاثیر قرار دهد، تامین انرژی پایدار است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که اعمال محدودیت مصرف برق و گاز از جمله موانع تاثیر‌گذار بر تولید در حوزه فولاد بوده که لازم است تمهیدات لازم از سوی دولت با هوشمند‌سازی محدودیت‌ها اندیشیده شود، به این معنا که با توجه به تاثیر‌گذاری صنایع مختلف بر اقتصاد کشور محدودیت‌ها اعمال شود. ضمنا سرمایه‌گذاری در احداث نیروگاه یکی دیگر از راهکار‌های موثر بر تامین پایدار برق در شرکت‌های بزرگ فولادی است. از آنجا که اعمال تحریم‌های اقتصادی موجب بروز مشکلاتی در زمینه تبادل اسناد، نقل و انتقال درآمد‌های صادراتی، هموار نبودن ‌سازوکار تبادلات بانکی و افزایش هزینه حمل کالای‌های صادراتی تا مقصد به همراه افزایش هزینه‌های مربوط به بیمه‌های صادراتی کالا می‌شود، این عامل را می‌توان برای فعالیت تجاری شرکت فولاد کاوه نوعی ریسک در نظر گرفت.

جمع‌بندی

در نهایت اگر بخواهیم تصویر دقیقی از شرکت داشته باشیم باید بگوییم که با توجه به روند سود خالص هر سهم عملکرد شرکت فولاد کاوه در سال‌های گذشته صعودی بوده، باید به این نکته توجه کنیم که کاهش اندک سود در سال 1400 به علت کاهش نرخ‌های جهانی بوده است. از طرفی با توجه به محاسبات انجام‌شده نسبت قیمت به سود هر سهم برابر با 8واحد برای سال 1401 برآورد شده است. البته باید این موضوع را در نظر بگیریم که عوامل بیرونی همچون بهبود شرایط قرنطینه چین و توقف یا کاهش روند افزایش نرخ‌های بهره در بانک‌های مرکزی سراسر جهان می‌تواند باعث رشد قیمت جهانی فولاد شود. از طرفی عوامل درونی همچون بهره‌برداری از طرح‌های توسعه و کاهش قطعی گاز و برق شرکت‌های فولادی در زمستان و تابستان جزو عوامل مهم و تاثیر‌گذار بر فولاد کاوه است که می‌تواند باعث بهبود کنترل هزینه و بهبود وضعیت تولید شود. می‌توان گفت که نه‌تنها فولاد کاوه، بلکه سایر شرکت‌های فعال در این حوزه نیز اگر با قطعی گاز یا برق در طول سال مواجه نشوند، قطعا می‌توانند سودسازی بهتری از وضعیت کنونی داشته باشند. بررسی صورت‌های مالی منتشرشده حاکی از این است که در 6ماه 1401 شرکت مذکور توانسته است یک‌‌درصد به حاشیه سود‌های خود بیفزاید. این امر را می‌توان گواهی بر این واقعیت دانست که افق پیش‌رو نه تنها برای بهبود اوضاع شرکت محدود نشده، بلکه احتمالا می‌تواند در سال‌های آینده نیز به شیب صعودی سود خود ادامه دهد.