«دنیای‌اقتصاد» یک شرکت سیمانی را بررسی می‌کند
تحلیل عملکرد «ساوه»
تاریخچه
شرکت سیمان ساوه به شناسه ملی 10101175572 در تاریخ 26/ 09/ 1367 به‌صورت سهامی عام تاسیس شد و در تاریخ 26/ 09/ 1367 در اداره ثبت شرکت‌ها و مالکیت صنعتی تهران به ثبت رسید. کارخانه شرکت در استان مرکزی شهرستان زرندیه واقع شده است. کارخانه سیمان سفید شرکت در تاریخ 03/ 02/ 1375 به‌صورت رسمی افتتاح شد و 27/ 03/ 1375 با مجوز وزارت صنایع از تاریخ 01/ 04/ 1375 مورد بهره‌برداری قرار گرفت. کارخانه سیمان خاکستری در تاریخ 22/ 07/ 1386 به بهره‌برداری رسید و به عنوان یکصد و پنجاه و هفتمین شرکت سهامی در فهرست شرکت‌های ثبت‌شده در بازار دوم فرابورس قرار گرفت. در سال‌های 1375 و 1381 نیز ظرفیت تولید کارخانه سیمان سفید روزانه هزار تن و سیمان خاکستری با ظرفیت روزانه 7500تن و کلینکر 7200تن آغاز به کار کرد.
سهامداران
سهامداران عمده شرکت سیمان ساوه، نمادهای بورسی «سخوز» با 8/ 26درصد، «سیتا» با 24درصد و «وصندوق» با 21درصد هستند. همچنین بیش از 51درصد سهام «ساوه» متعلق به سازمان تامین‌اجتماعی و 21درصد آن متعلق به صندوق بازنشستگی است.
محصولات شرکت
بررسی اساس‌نامه شرکت حکایت از این واقعیت دارد که فعالیت اصلی شرکت سیمان ساوه احداث و تجهیز کارخانه‌های تولید سیمان و بهره‌برداری و فروش محصولات آن است. این شرکت همچنین خرید ماشین‌آلات و لوازم و تجهیزات موردنیاز و فروش آن و خرید و احداث هر نوع ساختمان یا زمین موردنیاز خود را در دستور کار دارد. بررسی‌های «دنیای‌اقتصاد» نشان می‌دهد که به‌طور میانگین 85درصد از فروش شرکت داخلی و 15درصد آن صادراتی است.
با نگاهی به فروش داخلی شرکت می‌توان دریافت که محصولات «ساوه» عمدتا در بورس‌کالا عرضه می‌شود و در بازار آزاد فروشی ندارد. بنابراین قیمت‌گذاری محصول براساس عرضه و تقاضای بازار تعیین می‌شود. براساس آمار منتشرشده از سوی «ساوه» فروش این شرکت نسبت به سال گذشته 20درصد افت داشته که نشان‌دهنده افت کلی شرکت است. البته قطع‌شدن برق در تابستان و قطع‌شدن گاز در زمستان در این امر بی‌تاثیر نیست.
براساس کنفرانس اطلاع‌رسانی، مقاصد صادراتی شرکت برای محصول سیمان سفید کشورهای عراق، قزاقستان، قطر، امارات و عمان، مقصد کلینکر سفید قطر و جمهوری‌آذربایجان و کلینکر خاکستری کویت و بنگلادش است و هزینه حمل تا مبادی خروجی کشور برعهده شرکت سیمان ساوه است. در حال حاضر قیمت هر تندر سیمان صادراتی تولیدشده حدود 450هزار تا 550هزار ریال ارزیابی می‌شود. همچنین نرخ فروش صادراتی کلینکر بین 5/ 17 تا 37دلار و نرخ فروش صادراتی سیمان با توجه به مقاصد صادراتی بین 40 تا 53دلار است.
روند سودآوری
روند سودآوری «ساوه» در سال‌های گذشته همچنان روبه رشد بوده است و پیش‌بینی می‌شود که این شرکت در سال 1401 حدود 10هزار و 988ریال به ازای هر سهم سود بسازد.
درآمد عملیاتی
*به‌طور میانگین در چهارسال گذشته 8درصد از تولید شرکت سیمان ساوه مربوط به سیمان‌سفید، 48درصد مربوط به سیمان خاکستری، 8درصد مربوط به کلینکر سفید و 36درصد مربوط به کلینکر خاکستری بوده است.
*به‌طور میانگین در چهارسال گذشته 13درصد از فروش «ساوه» مربوط به سیمان‌سفید، 76درصد مربوط به سیمان خاکستری، 2درصد مربوط به کلینکر سفید و 9درصد مربوط به کلینکر خاکستری بوده است.
*به‌طور میانگین در چهارسال گذشته 23درصد از درآمد شرکت مربوط به سیمان‌سفید، 66درصد مربوط به سیمان خاکستری، 3درصد مربوط به کلینکر سفید و 8درصد مربوط به کلینکر خاکستری بوده است.
*با توجه به نتایج بالا می‌توان گفت که بیشتر درآمد سیمان ساوه از سیمان خاکستری بوده، به همین دلیل شرکت تولید این محصول را از 44درصد تولید کل در سال 1397 به 60درصد تولید کل در 1400 رسانده است.
*90درصد درآمد شرکت در چهارسال گذشته از تولید سیمان بوده و فقط 10درصد مربوط به کلینکر است، به همین دلیل شرکت از تولید کلینکر کم کرده و به تولید سیمان افزوده است.
*به‌طور میانگین حاشیه سود ناخالص در شرکت سیمان ساوه 52درصد است که بیشتر از میانگین حاشیه سود ناخالص در صنعت سیمان است که حدود 43درصد است. این مهم نشان می‌دهد که شرکت توانسته است هزینه‌های مواد اولیه را به‌خوبی کنترل کند و با قیمت‌های بالاتری نسبت به شرکت‌های دیگر محصولات خود را به فروش برساند.
*به‌طور میانگین حاشیه سود عملیاتی در شرکت سیمان ساوه 45درصد است که بیشتر از میانگین حاشیه سود عملیاتی صنعت سیمان است که حدود 32درصد است. این امر نشان می‌دهد که شرکت توانسته است هزینه‌های اداری حقوق و دستمزد را کنترل کند تا به سود بالاتری برسد.
اجزای بهای تمام‌شده
پس از بررسی موارد موثر بر درآمدهای عملیاتی شرکت، اگر به‌سراغ اجزای بهای تمام‌شده برویم، درمی‌یابیم که در شرکت سیمان ساوه نسبت بهای تمام‌شده به فروش حدود 48درصد است که از میانگین 52درصدی که در کل صنعت سیمان مشاهده می‌شود، کمتر است. این امر نشان می‌دهد که شرکت در مدیریت بهای تمام‌شده خوب عمل کرده و توانسته است با هزینه کمتر تولیدات خود را به انجام برساند. از مجموع بهای تمام‌شده سیمان ساوه، به طور میانگین 79درصد متعلق به سربار (مواد غیرمستقیم، هزینه انرژی و دستمزد غیرمستقیم) است که از میانگین 74درصدی که در کل صنعت سیمان مشاهده می‌شود بیشتر است، 4درصد متعلق به حقوق و دستمزد و 21درصد متعلق به مواد مستقیم است.
ارزش‌گذاری سیمان ساوه
شرکت سیمان ساوه در سال 1367 احداث شده است که نسبت به میانگین عمر صنعت شرکتی قدیمی به شمار می‌رود که این امر می‌تواند ریسک مستهلک‌شدن خطوط تولید و هزینه تعمیر و نگهداری آن را بالا ببرد.
«ساوه» در رتبه‌بندی، از لحاظ کیفیت افشا و اطلاع‌رسانی در بین تمامی شرکت‌ها (بازار بورس و فرابورس) رتبه 131 و در بازار دوم براساس ارزیابی سازمان بورس و اوراق بهادار رتبه 83 را کسب کرده که نشان‌دهنده کاهش ریسک عدم‌اطلاع‌رسانی اتفاقات مهم در شرکت است.
حسابرسی شرکت برعهده سازمان حسابرسی است که براساس رتبه اول را دارد. پس می‌توان به اطلاعات مندرج در صورت‌های مالی حسابرسی‌شده این شرکت اتکا کرد.
درصد افزایش فروش در سال‌های 1398 و 1399 به‌طور میانگین 29درصد افزایش داشته؛ اما در سال 1400 کاهش داشته است که نشان می‌دهد شرکت به دلیل قطعی برق و گاز نتوانسته است به افزایش فروش پیوسته خود ادامه دهد، به همین دلیل CAGR آن کاهشی است.
سرمایه‌گذاری‌های عمده
سرمایه‌گذاری‌های شرکت سیمان ساوه عبارتند از:
- صنعت بسته‌بندی سیمان فارس و خوزستان که ساوه مالک 3درصد آن است؛
- توسعه صادرات صنعت سیمان که ساوه مالک یک‌‌درصد آن است؛
- مرکز فعالتی‌های مهندسی صنایع سیمان که ساوه مالک 4درصد آن است. در مجموع با توجه به سرمایه‌گذاری‌هایی که سیمان ساوه انجام داده است، می‌توان گفت این شرکت سرمایه‌گذاری زیادی ندارد و درآمد خود را صرف توسعه زیرساخت‌های شرکت کرده است.
چشم‌انداز
از آنجا که دولت به صنعت سیمان یارانه‌هایی در حوزه انرژی پرداخت می‌کند، این امر برای این صنعت نوعی فرصت به حساب می‌آید. از طرفی با حذف این یارانه‌ها در صنعت سیمان و برخی صنایع دیگر، ممکن است سودآوری شرکت‌های سیمانی دچار اختلال شود و حتی این شرکت‌ها را به مرز زیانده شدن برساند.
مزیت‌های رقابتی
شرکت سیمان ساوه به دلیل برخورداری از موقعیت جغرافیایی و اقلیمی مناسب با توجه به همجواری استان‌های قم، مرکزی، البرز، قزوین و بزرگ‌ترین مصرف‌کننده سیمان کشور و استان تهران بودن، ریسک رکود، این شرکت را تهدید نمی‌‌‌کند. «ساوه» توانسته است اقساط خود را به‌موقع پرداخت کند و این به شرکت کمک می‌کند تا در مواقع بحرانی به‌راحتی از شبکه بانکی وام بگیرد و به احتمال زیاد از این حیث ریسکی برای آن وجود ندارد. از آنجا که عمده فروش شرکت به صورت داخلی بوده و حجم بسیار پایینی از فروش به صورت صادراتی است، بنابراین ریسک‌های مربوط به تحریم در این شرکت، اهمیت زیادی ندارد.
سناریو‌های آینده صنعت سیمان
با توجه به اینکه دولت یارانه زیادی به صنعت سیمان می‌پردازد، این امر عاملی تاثیرگذار بر پیش‌بینی سودآوری در این صنعت به حساب می‌آید. با این تفاسیر دو حالت را می‌توان در نظر گرفت: در حالت اول در صورتی که دولت همچنان تصمیم به ادامه پرداخت یارانه به شرکت‌های سیمانی داشته باشد، هزینه ساخت‌وساز ثابت می‌ماند و سالانه هزار میلیارد تومان مالیات از شرکت‌های سیمانی اخذ می‌شود و در عوض دولت سالانه ملزم به پرداخت 34هزار میلیارد تومان یارانه به صنعت سیمان می‌شود. از طرفی این امر باعث ایجاد رانت گسترده برای دلالان خواهد شد. همچنین با توجه به اینکه در 10سال گذشته 20میلیون تن به تقاضا در صنعت سیمان افزوده شده، در عوض کمتر از 10میلیون تن به ظرفیت شرکت‌های تولیدی اضافه شده است، پس می‌توان گفت اگر پرداخت یارانه ادامه پیدا کند برای سرمایه‌گذار احداث واحد سیمانی توجیه اقتصادی ندارد، پس در پنج‌سال آینده احتمالا با کمبود عرضه در بازار داخل مواجه می‌شویم و دولت مجبور به واردات سالانه 2میلیارد دلار سیمان خواهد شد. در حالت دوم اگر یارانه شرکت‌های سیمانی حذف و قیمت‌گذاری آن آزادسازی شود و نرخ سیمان داخلی به صادراتی برسد، 3درصد به هزینه ساخت‌وساز افزوده می‌شود و 5هزار میلیارد تومان مالیات از شرکت‌های سیمانی اخذ می‌شود، در عوض این امر موجب افزایش 34هزار میلیارد تومان درآمد دولت می‌شود. همچنین باعث حذف رانت دلالان و انتقال سود از دلالان به شرکت‌های سیمانی می‌شود. به‌علاوه این امر باعث جذابیت صنعت سیمان برای سرمایه‌گذاران می‌شود که موجب ساخت واحد‌های جدید سیمانی و عدم‌نیاز به واردات سیمان به دلیل کمبود عرضه در پنج‌سال آینده خواهد شد.
نتیجه‌گیری
از منظر بنیادی با توجه به اینکه شرکت در سال‌های گذشته توانسته است روند سودآوری خود را با وجود شرایط سختی همچون قطعی برق و گاز حفظ کند، پیش‌بینی می‌شود این روند در سال‌های آینده حفظ شود. از طرفی میزان فروش شرکت در سال 1400 کاهش پیدا کرده که می‌تواند به دلیل قطعی گاز و برق و انبار کردن محصولات برای ریسک کاهش تولید در تابستان و زمستان باشد. از طرفی P/ E شرکت برای سال 1401، 4/ 5 است که نزدیک به P/ E میانگین تاریخی در حال معامله است و هنوز جذابیت زیادی برای خرید پیدا نکرده است.
