«دنیای‌اقتصاد» بررسی کرد
«سرچشمه» را چه می‌شود؟
سهامداران
موسسه صندوق بازنشستگی شرکت ملی صنایع مس ایران با مالکیت 52درصدی بزرگ‌ترین سهامدار «سرچشمه» است. شرکت سرمایه‌گذاری راهیان‌سهام و شرکت سرمایه‌گذاری آتیه‌اندیشان مس به‌ترتیب با مالکیت 4درصدی و 3درصدی، دیگر سهامداران «سرچشمه» هستند.
موضوع فعالیت
موضوع فعالیت شرکت سرمایه‌گذاری مس سرچشمه، استفاده از تسهیلات مالی و اعتباری بانک‌ها و موسسات اعتباری به‌منظور خرید، مشارکت و در اختیار گرفتن اداره شرکت‌ها و موسسات تولیدی، صنعتی، خدماتی بازرگانی و ساختمانی؛ آماده‌سازی شرکت‌های تابعه برای عرضه در بورس و تامین مالی از بازار ثانویه سرمایه‌گذاری در بخش خدمات و صنعت و معدن است.
ترکیب پرتفوی
سهم شرکت سرمایه‌گذاری مس سرچشمه از منظر بهای تمام‌شده، در شرکت‌های غیربورسی بیش از چهاربرابر سهم سرمایه‌گذاری در شرکت‌های بورسی است، به‌طوری که کل مبلغ سرمایه‌گذاری، اعم از شرکت‌های بورسی و شرکت‌های غیربورسی حدود 1278میلیارد تومان است. از این مبلغ حدود 1041میلیارد تومان مربوط به سرمایه‌گذاری در شرکت‌های خارج از بورس و 237میلیارد تومان مربوط به سرمایه‌گذاری در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس است. شرکت ملی صنایع مس ایران (فملی) 58درصد، فولادمبارکه اصفهان 18درصد و شرکت توسعه معادن و فلزات 5درصد از پرتفوی بورسی «سرچشمه» را تشکیل داده‌اند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که سه شرکت «فملی»، «فولاد» و «ومعادن» حدود 81درصد از کل پرتفوی بورسی این هلدینگ را تشکیل داده‌اند. تحلیل پرتفوی غیربورسی «سرچشمه» نشان می‌دهد که 81درصد از کل سرمایه‌گذاری یا به‌عبارت دیگر، مبلغی معادل 104میلیارد تومان مربوط به پرتفوی غیربورسی است. از مهم‌ترین زیرمجموعههای غیربورسی شرکت سرمایه‌گذاری مس سرچشمه می‌توان به شرکت سرمایه‌گذاری راهیان سهام، صنایع مس افق کرمان، سرمایه‌گذاری آتیه‌اندیشان مس و آرین ماهتاب‌گستر اشاره کرد. سه‌شرکت صنایع مس کرمان، آتیه‌اندیشان مس و آرین ماهتاب‌گستر، 67درصد کل بهای تمام‌شده پرتفوی غیربورسی «سرچشمه» را تشکیل داده‌اند.
درآمد سود سهام
عمده سود هلدینگ «سرچشمه» از سود تقسیمی زیرمجموعه‌ها و فروش سرمایه‌گذاری‌ها حاصل می‌شود. در سال گذشته «سرچشمه» از محل سود سهام زیرمجموعههای خود درآمد 236میلیارد تومانی کسب کرده است که نسبت به درآمد 180میلیارد تومانی سال 1399، رشد 31درصدی را نشان می‌دهد. در نهایت این هلدینگ در سال گذشته سود خالص 345میلیارد تومانی را ثبت کرده است که نسبت به سال 1399 کاهش 13درصدی را نشان می‌دهد. مهم‌ترین دلیل این موضوع را می‌توان کاهش سود غیر‌عملیاتی ارزیابی کرد. پیش‌بینی می‌شود که شرکت در سال‌جاری بتواند عملکرد بهتری نسبت به سال گذشته داشته باشد و حدود 300 تا 320میلیارد تومان درآمد از محل سود سهام زیرمجموعههای خود به دست آورد. این امر می‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند به سود خالص 60 تا 65تومانی به‌ازای هرسهم منجر شود. اما قیمت تابلوی سهام «سرچشمه» 367تومان و نسبت قیمت به سود شرکت حدود 55/ 7واحد است. نکته مهم‌تر این است که میانگین تقسیم سود شرکت در پنج‌سال اخیر حدود 70درصد بوده که این مساله مورد استقبال سهامداران قرار گرفته است.
پرتفوی بورسی
در پرتفوی بورسی «سرچشمه» سهم‌های متنوعی وجود دارد که از مهم‌ترین آنها می‌توان به «فملی»، «فولاد»، «ومعادن»، «ذوب»، «فارس» و «کگل» اشاره کرد. نکته جذاب در پرتفوی بورسی «سرچشمه»، وجود سهم‌های پرپتانسیل و کم‌ریسک است که بهتر شدن شرایط کلی بازار سرمایه سبب می‌شود افزایش ارزش‌افزوده در پرتفوی بورسی این شرکت مورد انتظار باشد. با توجه به قیمت‌های فعلی، ارزش بازار پرتفوی بورسی شرکت طبق آخرین گزارش در آبان‌ماه سال‌جاری برابر با 237میلیارد تومان است که این رقم 19درصد از کل سرمایه‌گذاری شرکت را تشکیل می‌دهد. همچنین 81درصد از آن مربوط به سرمایه‌گذاری در شرکت‌های خارج از بورس بوده که ارزش روز این پرتفوی در آبان‌ماه سال‌جاری حدود 178میلیارد تومان است. بررسی آمار نشان می‌دهد که این رقم کاهش 59میلیارد تومانی را نسبت به بهای تمام‌شده نشان می‌دهد. بررسی آخرین وضعیت پرتفوی شرکت سرمایه‌گذاری مس سرچشمه افت 25درصدی ارزش سرمایه‌گذاری‌ها نسبت به بهای تمام‌شده را نشان می‌دهد که با بهتر شدن وضعیت بازار سرمایه انتظار می‌رود ارزش پرتفوی بورسی این شرکت نیز بهتر شود.
پرتفوی غیربورسی
حدود 81درصد از پرتفوی شرکت سرمایه‌گذاری مس سرچشمه مربوط به پرتفوی غیربورسی است. این شرکت، پرتفوی غیربورسی بزرگی دارد که از میان آنها می‌توان به شرکت‌هایی نظیر شرکت سرمایه‌گذاری راهیان سهام، صنایع مس افق کرمان، سرمایه‌گذاری آتیه‌اندیشان مس و آرین ماهتاب‌گستر اشاره کرد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که حدود 224میلیارد تومان سرمایه شرکت نیز مربوط به سرمایه‌گذاری در صندوق درآمد ثابت کمند است. نکته قابل‌توجه این است که بهای تمام‌شده پرتفوی غیربورسی «سرچشمه» بالغ بر 1041میلیارد تومان بوده و با توجه به قدمت بالای این شرکت‌ها، ارزش فعلی این پرتفوی عدد بسیار جذابی است. اما برای ارزشگذاری دقیق ارائه اطلاعات شفاف و دقیق از صورت‌های مالی و ارائه اطلاعات دقیق از آخرین وضعیت این شرکت‌ها موردنیاز است. در ادامه برای اینکه به طور کلی با شرکت‌های تابعه سرچشمه آشنا شویم، توضیحی مختصر از هریک از شرکت‌های فوق ارائه می‌شود.
مالکیت 10درصد شرکت آرین ماهتاب‌گستر
شرکت سرمایه‌گذاری مس سرچشمه مالک 10درصد سهام شرکت آرین ماهتاب‌گستر است. آرین ماهتاب‌گستر یکی از بزرگ‌ترین هلدینگ‌های صنعت برق ایران است که طراحی و ساخت نیروگاه‌های برقی و آبی متعددی را در دستور کار دارد. در سال 1381 این شرکت اولین شرکت بخش خصوصی بود که مجوز ساخت نیروگاه را از وزارت نیرو دریافت کرد.
این شرکت با همکاری شرکت یونیت‌اینترنشنال بلژیک نیروگاه 2هزار مگاواتی را در دهه 80 استارت زد. این شرکت در حال حاضر مالک 10نیروگاه با ظرفیت 3هزار مگاوات برق است که طبق ارزشگذاری صورت‌گرفته برای این هلدینگ در سال 99، ارزش آن حدود 20هزار میلیارد تومان بوده است. در شرایط فعلی با وضعیت تورم و رشد دارایی‌ها در دوسال اخیر، ارزش این شرکت نیز رشد کرده است.
شرکت نام‌برده در آینده با توجه به اقدامات انجام‌شده در نظر دارد سهام شرکت خود را وارد بازار سرمایه کند. نکته مهم‌تر این است که هلدینگ سرچشمه با بهای تمام‌شده 24میلیارد تومانی مالک 10درصد این شرکت است و ارزش‌افزوده قابل‌توجهی برای شرکت خلق کرده است.
مالکیت 52 درصد شرکت صنایع افق کرمان
شرکت صنایع افق کرمان در جایگاه یک هلدینگ قوی در چرخه صنعت مس فعالیت می‌کند. عمده فعالیت این شرکت ارائه خدمات به مجموعه مس‌سرچشمه و ملی صنایع مس است و بخش عمده درآمد آن از محل ارائه خدمات با حاشیه سود میانگین 15درصد به مجموعه مس سرچشمه و ملی صنایع مس است.
شرکت صنایع افق کرمان از سال گذشته در بازار پایه زرد فرابورس مورد داد و ستد معامله‌گران قرار گرفته است.
ارزش بازار صنایع افق کرمان با نماد «فافق» در حال حاضر حدود 1200میلیارد تومان است. بررسی‌ها حاکی از مالکیت 60درصدی «سرچشمه» در این شرکت بوده و همچنین بهای تمام‌شده این شرکت حدود 213میلیارد تومان است و 21درصد از پرتفوی غیربورسی سرچشمه را تشکیل می‌دهد.
مالکیت 62 درصد شرکت سرمایه‌گذاری راهیان سهام
این شرکت یک هلدینگ معدنی ساختمانی تلقی می‌شود و مالک چند شرکت پیمانکاری معدنی و ساختمانی است.
در حال حاضر 40درصد از پرتفوی سرمایه‌گذاری غیربورسی «سرچشمه» معادل 411میلیارد تومان مربوط به شرکت سرمایه‌گذاری راهیان‌سهام است.
ارزشگذاری
ارزشگذاری پرتفوی بورسی هر شرکت سرمایه‌گذاری مهم‌ترین بخش محاسبه خالص ارزش دارایی‌‌‌های آن است.
ارزشگذاری شرکت سرمایه‌گذاری مس سرچشمه با روش NAV (خالص ارزش روز دارایی‌ها) انجام شده است.
به این منظور باید ارزش‌افزوده پرتفوی بورسی و غیربورسی این شرکت محاسبه و با حقوق صاحبان سهام و سود و زیان حاصل از واگذاری سهام جمع شود.
پرتفوی بورسی: ارزش روز پرتفوی بورسی «سرچشمه» 178میلیارد تومان و ارزش‌افزوده پرتفوی بورسی آن منفی 29میلیارد تومان است. این در حال است که بهای تمام‌شده پرتفوی شرکت 237میلیارد تومان بوده است. از مهم‌ترین شرکت‌های بورسی «سرچشمه» می‌توان به «فملی»، «فولاد»، «ومعادن»، «ذوب»، «فارس»، «فاسمین» و «کگل» اشاره کرد.
پرتفوی غیربورسی: ارزش برآوردی پرتفوی غیربورسی «سرچشمه» 4هزار و 700میلیارد تومان و ارزش‌افزوده پرتفوی غیربورسی آن مبلغ 3هزار و 600میلیارد تومان برآورد می‌شود. به این ترتیب NAV (خالص ارزش روز دارایی) هر سهم «سرچشمه» در حال حاضر 668تومان به‌ازای هرسهم و نسبت P/ NAV روز شرکت 54درصد است.
این در حالی است که قیمت سهم در تابلوی معاملاتی 367 تومان است و به طور کلی فرمول یا محاسبه مشخصی برای ارزشگذاری مقایسه‌‌‌ای در روش NAV وجود ندارد. اما به طور کلی P/ NAV (نسبت قیمت سهام به خالص ارزش روز دارایی)برای این سهم باید حدود 70 تا 60درصد باشد.
چشم‌انداز آتی شرکت
این شرکت چند طرح توسعه مشترک با شرکت ملی صنایع مس ایران (فملی) در حال انجام دارد و سود انباشته شرکت، صرف اجرای این پروژهها می‌شود. این پروژهها، پروژه‌‌‌های سنگینی هستند که دو تا سه‌سال آینده به بهره‌برداری خواهند رسید. در نتیجه بعد از بهره‌برداری، تاثیر قابل ملاحظه‌‌‌ای بر رشد سودآوری «سرچشمه» خواهند داشت. علت اینکه «سرچشمه» مالک ۱۰درصد آرین ماهتاب‌گستر بوده، این است که قصد ورود به بازار سرمایه را دارد و ورود آرین ماهتاب‌گستر به بازار سرمایه، اثر بسیارمثبتی بر NAV «سرچشمه» خواهد داشت.
