«دنیای‌اقتصاد» عملکرد یکی از تولیدکنندگان صنعت روی را بررسی می‌کند
آیا حال «فگستر» بهتر می‌شود؟
شرکت گسترش صنایع روی ایرانیان با نام میکاروی زنجان در تاریخ 19/ 07/ 1384 به صورت شرکت سهامی‌عام تاسیس شد و در تاریخ 22/ 01/ 1390 نام آن به شرکت گسترش روی ایرانیان تغییر کرد. این شرکت در استان زنجان، کیلومتر 5 جاده بیجار، شهرک صنعتی روی واقع است. سهامدار اصلی «فگستر»، شرکت صنعتی و معدنی کیمیای زنجان گستران است که مالک 45درصد سهام این شرکت است.
«فگستر» طی پنج‌مرحله، سرمایه خود را به 50میلیارد تومان رسانده و آخرین افزایش سرمایه شرکت در تاریخ 15/ 06/ 1399 و از محل مطالبات حال‌شده و آورده نقدی سهامداران بوده است که طی آن سرمایه شرکت از 20میلیارد تومان به 50میلیارد تومان افزایش یافت.
طبق اساسنامه، موضوع فعالیت شرکت گسترش صنایع روی ایرانیان، تولید ورق و شمش روی است. تامین‌کننده عمده مواد اولیه اصلی این شرکت نیز زرین‌معدن آسیاست که خود یکی از سهامداران اصلی «فگستر» به شمار می‌رود.
نحوه تولید روی
به‌طور کلی دو روش پیرومتالورژیکی و هیدرومتالورژیکی برای تولید روی، در کارخانه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. حدود 85 تا 90درصد تولید روی در جهان با روش هیدرومتالورژیکی است؛ چرا که به دلیل ظرفیت محدود کوره‌های روش پیرومتالورژیکی افزایش آنها در جهت بالا بردن ظرفیت مقرون‌به‌صرفه نیست. بنابراین میزان تولید روی در دنیا با این روش محدود است، در صورتی که فرآیندهای هیدرومتالورژیکی به دلیل امکان تولید اقتصادی و با ظرفیت بالا و همچنین به خاطر امکان استفاده از مواد اولیه با عیار پایین و ناخالصی زیاد، استفاده وسیعی در سطح جهان دارد. در روش پیرومتالورژیکی ماده معدنی مورد نظر در دمای بالا و توسط توده‌های مخصوص، احیا و استحصال می‌شود. مکانیزم عمل فرآیندهای پیرومتالورژیکی ایجاد حرارت زیاد و محیط مناسب برای انجام واکنش احیاست. در این روش تولید روی، عامل احیا‌کننده، کک متالورژی است و از آهک برای کنترل بازیسیته استفاده می‌شود. دانه‌بندی مواد اولیه در این روش بسیار مهم است. در این روش برای استفاده از کنسانتره روی باید آن را به صورت گندله درآورد و در صورت استفاده از ماده معدنی اکسید روی، ابتدا باید آن را به دانه‌بندی 5 تا 10میلی‌متر رساند و پس از انجام کلسیناسیون مورد مصرف قرار داد.
در روش هیدرومتالورژیکی ماده معدنی حاوی فلز موردنظر در حلال مناسب حل شده و پس از جداسازی ناخالصی‌ها، توسط جریان برق مستقیم و از طریق فرآیند الکترولیز استحصال می‌شود. در روش‌های هیدرومتالورژیکی به دمای بالا نیاز نیست و فلز توسط واکنش‌های الکتروشیمیایی استحصال می‌شود.
تحلیل ریسک‌های شرکت
یکی از ریسک‌های عمده‌ای که شرکت گسترش روی ایرانیان با آن مواجه است، نوسانات نرخ ارز است؛ چرا که وابستگی شدید نرخ خرید مواد اولیه به بازارهای جهانی می‌تواند بهای تمام‌شده محصولات را به‌طور چشمگیری با افزایش مواجه کند. همچنین نرخ فروش شمش روی براساس قیمت‌های جهانی و نرخ ارز تعیین می‌شود و همین امر می‌تواند درآمد فروش را با نوسانات زیادی روبه‌رو کند.
یکی دیگر از ریسک‌های موثر بر درآمد شرکت، ریسک کاهش نرخ قیمت جهانی روی است که در حال حاضر، با توجه به افزایش نرخ بهره در آمریکا و رکود حاکم بر بازارهای جهانی، این ریسک رو به افزایش است و می‌تواند درآمد فروش را با خطر کاهش مواجه کند. تحریم از دیگر خطراتی است که می‌تواند فروش محصولات را در بازارهای جهانی با مشکلات عدیده‌ای روبه‌رو کند؛ چرا که برخی از مشتریان از معامله و دادوستد با کشور‌های تحریمی خودداری می‌کنند. همچنین تحریم می‌تواند، مشکلات ناشی از تسعیر ارز و ورود ارز به کشور را به‌شدت افزایش دهد. با توجه به آلودگی‌های زیست‌محیطی صنایع معدنی در کارخانه‌های تغلیظ و ذوب روی و همچنین وجود پسماند‌ها در این صنعت حساسیت سازمان محیط‌زیست نسبت به این موضوع بالا رفته و ممکن است ریسک تخصیص برخی جرایم بالا برود. با وجود رصد تکنولوژی‌ها و فناوری‌های جدید در جهان توسط شرکت گسترش روی ایرانیان، این شرکت همواره درصدد است خود را با وجود تحریم‌ها و فشار‌ها با فناوری‌ها هماهنگ کند و راندمان تولید و فروش آن افزایش یابد. از آنجا که کاربرد فلز روی همواره رو به افزایش است و هر روز در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد، این شرکت برای به‌روزرسانی فناوری‌های خود نهایت تلاش خود را کرده است.
با توجه به اینکه تولید روی در ایران بیش از چهاربرابر مصرف آن در داخل کشور است و حدود 75درصد روی تولیدشده به خارج از کشور صادر می‌شود، رقابت در بازارهای بین‌المللی به‌شدت بالاست و شرکتی برنده این بازی خواهد بود که نسبت به سایر رقبای خود مزیت نسبی داشته باشد.
وضعیت تولید
تولید شمش روی در «فگستر»، طی سال‌های 97 و 98، در کانال 7هزار و 500تن بود، اما در سال 1399 به حدود 9هزار تن رسید. در سال 1400 تولیدات شرکت به سطح 10هزار تن نزدیک شد و پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال 1401، تولید شمش روی به سطح 9هزار و 900تن برسد. همچنین برآورد می‌شود که در سال 1402، میزان تولید در حدود 9هزار و 600تن باشد؛ چرا که بررسی گزارش‌های ماهانه در سال‌های گذشته نشان می‌دهد، میانگین ماهانه تولید شمش روی نزدیک به 800تن بوده است.
میزان فروش
با کاهش نرخ‌های جهانی در ماه‌های اخیر انتظار می‌رود، میزان تولید از فروش پیشی بگیرد و موجودی انبار‌های روی در شرکت‌ها رو به افزایش باشد. این موضوع در میزان فروش سال 1400 کاملا مشهود است و نسبت فروش به تولید این محصول به 75درصد رسیده است. این در حالی است که در سال‌های گذشته این شرکت همه تولیدات خود را به فروش می‌رساند. با میزان فروش ذکرشده و توضیحات گفته‌شده، انتظار می‌رود میزان فروش شمش روی در داخل کشور تا پایان 1401 به 2هزار و 100تن برسد و فروش صادراتی نیز تا پایان سال‌جاری به 6هزار و 700تن نزدیک شود. همچنین برآورد می‌شود فروش داخلی شمش روی در سال 1402، حدود 2هزار و 500تن و فروش صادراتی حدود 6هزار و 700 تن باشد.
نرخ فروش
نرخ فروش شمش روی در داخل کشور متاثر از نرخ جهانی روی است؛ اما در خارج از کشور براساس قیمت‌های جهانی و بورس فلزات لندن تعیین می‌شود. یکی از متغیر‌هایی که بر پیش‌بینی نرخ فروش موثر است و می‌تواند دید خوبی نسبت به آینده قیمتی روی به مخاطب ارائه دهد، بررسی عرضه و تقاضا و موجودی انبار این فلز در جهان، به‌خصوص بورس فلزات لندن است. با این تفاسیر نرخ شمش روی به‌طور میانگین در سال 1401 حدود 3هزار دلار و در سال 1402، حدود 3هزار و 500دلار خواهد بود؛ چرا که روند تقاضای این فلز با وجود فضای رکودی حاکم بر بازارهای جهانی رو به بهبود است و می‌تواند به رشد قیمت این فلز منجر شود.
مبلغ فروش
با مفروضات و نرخ‌هایی که برای سال‌های آینده اشاره شد، درآمد حاصل از فروش داخلی شمش روی، در سال 1401، 181میلیارد تومان و درآمد حاصل از فروش صادراتی در سال‌جاری، 562میلیارد تومان خواهد بود. درآمد حاصل از فروش داخلی در سال 1402 نیز، 297میلیارد تومان و درآمد حاصل از فروش صادراتی در همان سال، 777میلیارد تومان خواهد بود. مجموع درآمد عملیاتی تا پایان سال 1401، به 803میلیارد تومان و در سال 1402، به هزار و 75میلیارد تومان خواهد رسید.
مواد اولیه
عمده مواد اولیه برای تولید شمش روی را کنسانتره روی و مابقی آن را مواد شیمیایی تشکیل می‌دهد که در روش‌های تولید روی به آن اشاره شد. به‌منظور پیش‌بینی میزان مصرف، از نسبت مصرف یا ضریب مصرف استفاده می‌شود. بررسی این موضوع که در سال‌های اخیر برای تولید یک‌تن شمش روی چند تن کنسانتره روی مورد استفاده قرار می‌گیرد، می‌تواند دید درستی از میزان مصرف نسبت به تولید محصولی که از آن مواد تولید می‌شود به تحلیلگر بدهد. نسبت مصرف به‌طور میانگین در سال‌های اخیر، 6واحد بوده و با توجه به میزان تولیداتی که برای سال‌های آتی پیش‌بینی می‌شود، میزان مصرف نیز برآورد خواهد شد.
میزان مصرف کنسانتره تا پایان 1401، به 68هزار تن و میزان مصرف این ماده در سال 1402 به 69هزار تن خواهد رسید. میزان مصرف مواد شیمیایی نیز در سال‌های 1401 و 1402 حدود 37هزار و 500تن خواهد بود. نرخ کنسانتره روی نیز به‌واسطه نرخ جهانی روی تعیین می‌شود. احتمالا نرخ متوسط کنسانتره روی برای فصول آینده، 8میلیون و 900هزار تومان و برای سال 1402، 10میلیون تومان به‌ازای هر تن خواهد بود. نرخ مواد شیمیایی نیز در سال 1401، 2میلیون تومان به‌ازای هر تن و در سال 1402 حدود 4میلیون تومان به ازای هر تن خواهد بود. با این تفاسیر و مفروضات که برای مواد اولیه در نظر گرفته شده است، شرکت گسترش روی ایرانیان تا پایان سال 1401، حدود 620میلیارد تومان کنسانتره روی و 89میلیارد تومان مواد شیمیایی مصرف خواهد کرد. در سال 1402 نیز، 691میلیارد تومان کنسانتره روی و 150میلیارد تومان مواد اولیه مصرف خواهد شد. عمده هزینه سربار نیز شامل استهلاک و هزینه انرژی است که هزینه انرژی تا پایان سال 1401 به 23میلیارد تومان خواهد رسید و در سال 1402، حدود 30میلیارد تومان خواهد بود.
تحلیل حساسیت سود هر سهم برای 1401
با فرض اینکه P/ E تاریخی شرکت‌های مشابه در صنعت روی، بین 6 تا 15 واحد باشد، در صورتی که سود هر سهم گسترش روی ایرانیان، با قیمت فعلی بالای 104تومان باشد، شرایط برای این سهم عالی است و اگر زیر 41تومان باشد شرایط برای این سهم بسیار وخیم خواهد بود. با این تفاسیر زمانی شرایط برای سهم خوب خواهد خواهد بود که نرخ شمش روی به‌طور میانگین در سال 1401، در بیش از 3هزار و 200تومان تثبیت شود و نرخ ارز زیر 25هزار تومان نباشد.
تحلیل حساسیت سود هر سهم برای سال 1402
با توجه به متغیر‌ها و مفروضاتی که برای سال 1402 در نظر گرفته شده است، فقط زمانی که نرخ متوسط دلار در سال 1402 بیش از 27هزار تومان و نرخ شمش روی بیش از 3300دلار به‌ازای هر تن باشد، می‌توان شرایط خوبی را برای «فگستر» متصور بود.
