عملکرد نمادهای یک صنعت بورسی بررسی شد
لاستیکی- پلاستیکیها در مسیر رشد؟
پلاستیک محصولی است که کاربردهای مختلفی دارد. صنعت پلاستیک با توجه به داشتن ارتباط گسترده با صنعت نفت از اهمیت زیادی برخوردار است و در حقیقت میتوان اظهار کرد، بدون نفت تولید پلاستیک ممکن نیست.
تا اواسط دهه 1950 منبع اصلی برای تولید ماده اولیه صنعت پلاستیک در اروپا زغال‌سنگ بود و در این راستا قطران زغال‌سنگ، کک، گاز زغال‌سنگ و آمونیاک قطران زغال‌سنگ منبعی برای مواد شیمیایی آروماتیک مانند بنزن، تولوئن فنول، نفتالین و محصولات وابسته بود که در نهایت به تولید پلاستیک‌های مهمی نظیر رزین‌‌‌های پلی‌استیرن و نایلون‌‌‌ها منجر می‌‌‌شد.
پیشرفت و توسعه صنعت پتروشیمی بزرگ‌ترین عامل رشد لاستیک و پلاستیک‌ها بوده است. در مقطع کنونی با توجه به پیشرفت زیاد صنایع خودروسازی یا لوازم‌خانگی، قطعات پلاستیکی به خاطر کاهش وزن و افزایش بازدهی سوخت جایگزین بسیار مناسبی برای قطعات فلزی در این دسته از تولیدات شده‌‌‌اند.
امروزه انواع پلاستیک‌های پلیمری در بازار موجود است که به شکل چهار گروه PVC،PE ، PP و PS موجود هستند.
لاستیک و پلاستیک در بازار سرمایه
صنعت لاستیک و پلاستیک با ارزش بازاری بالغ بر 208هزار میلیارد ریال (بورس و بازارهای فرابورس) یکی از صنایع کوچک بازار سرمایه محسوب می‌شود؛ صنعت کوچکی که نقش مهمی در سایر صنایع وابسته ایفا می‌کند. جمع دارایی‌‌‌های این صنعت بالغ بر 99هزار میلیارد ریال است و کل سود خالصی که طبق آخرین گزارش‌ها شناسایی کرده، بالغ بر 15هزار میلیارد ریال است که 2/ 0درصد از کل سود خالص بازار را تشکیل می‌دهد. درآمد این صنعت نیز 5/ 0درصد از کل درآمدهای ساخته‌شده در بورس ایران را تشکیل می‌دهد.
بازدهی این صنعت در بازار سرمایه طی سه‌ماه اخیر توانسته است با بازدهی کل بازار رقابت کند و از آن پیشی بگیرد، به طوری که در یک‌ماه اخیر بازدهی حدود 14درصد ایجاد کرده که اختلاف 8 تا 9درصدی با بازدهی بازار دارد و از آن فراتر رفته است.
در بازه سه‌ماهه نیز بازدهی 8/ 28درصدی، دستاورد این صنعت بوده که از بازدهی کل بازار 8درصد بیشتر است، اما در یک‌سال گذشته شاهد افت 25درصدی شاخص این صنعت بودیم و میتوان نتیجه گرفت که شرکت‌های فعال این حوزه در تلاش برای جبران ضررهای سال پیش هستند. در گام بعدی به مرور اجمالی شرکت‌های فعال این حوزه پرداختیم که شامل فهرست 12عددی است و به لحاظ ارزش بازار گروه صنعتی بارز (پکرمان) بزرگ‌ترین شرکت این مجموعه به‌شمار می‌‌‌آید.
همچنین تولیدی پلاستیک شاهین (پشاهن) با ارزش بازاری بالغ بر 2700میلیارد ریال کوچک‌ترین شرکت بورسی این حوزه شناخته می‌شود. کمترین نسبت قیمت به درآمد هر سهم را ایران یاساتایر و رابر (پاسا) با عدد 98/ 7 نصیب خود کرده است. شرکت پلاسکوکار با نماد «پلاسک» نیز بیشترین نسبت قیمت به درآمد را با عدد 3/ 37 در اختیار دارد.
نسبت‌‌‌های مالی
بررسی نسبت‌‌‌های مالی حاکی از این نکته است که «پسهند» و «پتایر» به‌ترتیب در بخش عملیاتی و مدیریت هزینه‌‌‌ها موفقیت بیشتر و حاشیه سود عملیاتی بالاتری داشته‌‌‌اند.
حاشیه سود خالص نیز مجددا «پسهند» را در رتبه نخست قرار می‌دهد، اما در رتبه‌‌‌های بعد «پدرخش» و «پلوله» دیده می‌‌‌شوند و دلیل عقب رانده شدن «پتایر» در سود خالص را میتوان در ازدیاد بهای تمام‌شده آن جست‌وجو کرد.
«پسهند» و «پلاست» بازدهی مطلوبی در دارایی‌‌‌های خود داشته و در صدر رتبه‌‌‌بندی هستند. در بازدهی حقوق صاحبان سهام عدد بزرگی را برای «پلوله» مشاهده می‌‌‌کنیم که به دلیل فزونی سود خالص به حقوق صاحبان سهام است و این موضوع نیز از زیان انباشته موجود در شرکت، سرمایه‌گذاری محدود و کمبود وجه نقد نشات می‌گیرد.
در فاکتور پوشش هزینه بهره «پتایر» و «پسهند» عملکرد بهتری نسبت به سایر شرکت‌ها داشته‌‌‌اند.یکی دیگر از بخش‌‌‌هایی که می‌‌‌تواند در مقایسه شرکت‌ها سودمند باشد، بررسی روند درآمدی آنهاست. نرخ رشد درآمدی در شرکت‌های فعال در حوزه لاستیک و پلاستیک حاکی از این نکته است که «پلاست» با نرخ رشد درآمدی 116درصدی در بازه یکساله بر سایر شرکت‌ها پیشی گرفته است.
این افزایش را میتوان ناشی از افزایش مبلغ فروش و نرخ فروش محصولات، شامل محصولات خانگی، صنعتی و خودرویی دانست.
در دوره پنج‌ساله «پسهند»، «پتایر» و «پلاست» روند مطلوبی در رشد درآمد داشته‌‌‌اند و در مجموع میتوان گفت این سه شرکت در شناسایی درآمد و بهبود آن موفق‌تر عمل کرده‌‌‌اند.
نتیجه‌گیری
بیشترین مصرف پلاستیک‌ها درست پس از جنگ جهانی دوم به‌عنوان جایگزین ارزان‌قیمت مواد مرسوم و رایج شکل گرفت.
امروزه پلاستیک‌ها جایگاه درست خود را یافته و توانسته‌‌‌اند نقش مهمی در پیشرفت تولید محصولات مختلف ایفا کنند.
با توجه به نقش نفت در تولید لاستیک و پلاستیک، نوسانات قیمتی نفت نیز بر پیشرفت یا پسرفت این صنعت اثرگذار خواهد بود.
با توجه به اینکه هزینه تبدیل نفت به مواد پلاستیکی و هزینه‌‌‌های حمل‌ونقل و فرآیند آنها کمتر از فعالیت‌‌‌های مشابه توسط مواد مرسوم است و قیمت پلاستیک‌ها با سرعتی کمتر از مواد مرسوم رقیب آنها افزایش می‌‌‌یابد و این گواهی‌‌‌دهنده افزایش اهمیت پلاستیک‌ها در آینده است.
بررسی شرکت‌های فعال این حوزه در بورس حاکی از رشد و توسعه درآمدی و قیمتی آنها در سال‌جاری است. تلاش شرکت‌ها غالبا بر رشد درآمد معطوف شده و آنها توانسته‌‌‌اند عملکرد مطلوبی از خود بر جا بگذارند.
