بازی در زمین صندوقها
بر اساس این مصوبه مجموع سهام قابل خریداری در حدود ۹ هزار میلیارد تومان در بازار برآورد میشود. در شرایط فعلی کلیت بازار سرمایه درگیر چند موضوع است که سبب ایجاد شرایط نه چندان مناسب در بازار شده است. موضوع اول کاهش چشمگیر نقدینگی است که سبب تضعیف طرف تقاضا شده است. تامین نقدینگی توسط دولت و همچنین حقوقیها در روزهای پایانی سال دومین موضوعی است که باعث فشار فروش شده است. سومین موضوع که به نظر مهم ترین دلیل بیرمقی این روزهای بازار سرمایه است را میتوان بیاعتمادی سهامداران خرد و فروش سهام عنوان کرد. این مصوبه ابزار تقویتی کوتاه مدت است که استفاده از آن میتواند بهعنوان یک مسکن مقطعی در بازار باشد تا زمان لازم را برای بازگشت کامل تعادل به بازار فراهم کند. مهمترین اثر مثبت این مصوبه کاهش فشار عرضه در بازار است. از طرف دیگر سمت تقاضا نیز تقویت خواهد شد که این باعث میشود نقدشوندگی سهام افزایش پیدا کند و صفهای فروش تا حدود زیادی برچیده شود. همچنین تصمیمهای اخیر سازمان بورس در کنار این موضوع به فعالان بازار این پیام را مخابره میکند که نهاد ناظر قیمتهای فعلی بازار سرمایه را جذاب میداند. ضمنا با مصوبهای که در روز شنبه مبنی بر افزایش حدنصاب خرید سهام صندوقها بهصورت خرد منتشر شد که اراده سازمان مبنی بر خرید سهم از کف بازار را نشان میدهد. از طرف دیگر این مصوبه میتواند تبعات منفی نیز برای بازار داشته باشد. اگر در نتیجه این مصوبه جدید، نقدینگی تازه وارد، بازدهی برای بازار نداشته باشد، شرایط باعث میشود خالص ارزش دارایی این صندوقها کاهش پیدا کند. مشتریهای صندوقهای با درآمد ثابت میزان ریسکپذیری بسیار کمی دارند و بهطور کلی حساسیت بالایی نسبت به سود تقسیمی و بازدهی صندوقها دارند و انتظار بازدهی در حدود سرمایهگذاری در سپرده بانکی را دارند. همچنین در دورههایی که بازدهی مورد انتظار آنها محقق نشود، سریعا اقدام به ابطال واحدهای خود و خروج از صندوقها میکنند. با خروج منابع از صندوقهای درآمد ثابت، این صندوقها هم مجبور هستند که ترکیب داراییهای شان را تغییر دهند و حتی در آینده فروشنده سهام هم شوند.نگارنده معتقد است که این حالت بدبینانهترین حالت ممکن است. نگهداری سهام بزرگ با نسبت قیمت به درآمد ۳ تا ۵ میتواند بازدهی بالاتر از اوراق با درآمد ثابت را برای مدیران رقم بزند. اگر قبول داریم که ارزش بازار سرمایه بالاتر از ارزش فعلی است، قاعدتا صندوقها در این قیمتها بابت خرید سهام ضرر نمیکنند و در آینده منتفع خواهند شد. از طرفی در دوران رونق بازار سرمایه درصد این صندوقها کاهش یافت و آنها نیز از بازار سرمایه سود کسب کردند. حتی در ماه گذشته شاهد انتشار اوراق تبعی برای سه نماد فملی، فولاد و خودرو توسط صندوق توسعه بازار برای این صندوقها بودیم که میتوانست صرف ریسکی معادل ۱۰ درصد نسبت به اوراق برای این صندوقها تضمین کند.