«دنیای‌اقتصاد» بررسی کرد
شرکت‌های غذایی و دارویی در فاز تعدیل قیمتی
از آنجا که دستمزدها به‌صورت سالانه مورد بازنگری قرار می‌گیرند و همین‌طور سرمایه ثابت شرکت‌ها که شامل ماشین‌آلات و تجهیزات و ساختمان‌های بنگاه‌ها می‌شود، مشمول خرید و فروش‌های کوتاه مدت نمی‌شوند، بنابراین تنها بخشی از سرمایه که موسوم به سرمایه متغیر است و بیشتر مواد اولیه تولید محصولات را دربرمی‌گیرد جلوتر از سایر شکل‌های سرمایه تحت تاثیر تغییرات نرخ ارز قرار می‌گیرد. به‌خصوص شرکت‌های مختص به تولید غذا و دارو که دوره گردش سرمایه آنها از دیگر بخش‌های اقتصادی کوتاه‌تر است. بر همین اساس شاهد هستیم که برخی از این شرکت‌ها طی یک ماه گذشته چندین مرتبه بعد از رشد قیمت مواد اولیه خود، مجوز افزایش قیمت محصولات تولیدی خود را اخذ و از طریق کدال به عموم اطلاع‌رسانی کرده‌اند. طی روزهای گذشته معامله سهام برخی از این شرکت‌های دارویی و غذایی با افشای اطلاعات گروه الف به حالت متوقف درآمدند.
موضوع افشا در سه شرکت ایران‌دارو، شوکوپارس و مارگارین درخصوص همین اخذ تاییدیه برای افزایش قیمت برخی از محصولاتشان بوده است. این افزایش قیمت می‌تواند به‌صورت مستقیم در قیمت سهام آنها اثر بگذارد. طبق اطلاعیه کدال شرکت ایران‌دارو مجوز سازمان غذا و دارو را برای افزایش ۱۰درصدی بخشی از محصولاتش گرفته است. بر اساس این اطلاعیه ۱۲ محصول و مکمل غذایی که مشمول افزایش قیمت شده‌اند معادل ۱۱درصد (۱/ ۹۸ میلیارد تومان) از کل درآمد سال گذشته شرکت را دربرمی‌گیرد. با احتساب رشد ۱۰ درصدی این رقم درآمد کل شرکت از رقم ۸۹۱ میلیارد تومان به بیش از ۹۰۰ میلیارد تومان می‌رسد که به معنی رشد ۱/ ۱ درصدی درآمد کل آن است. اگر هزینه‌های این شرکت را ثابت فرض کنیم، حاشیه سود شرکت ایران‌دارو به همین میزان افزایش خواهد یافت که به‌طور موثری می‌تواند در قیمت سهام آن تاثیر بگذارد. البته باید اشاره کرد که ۳۵ درصد از مواد اولیه این شرکت وارداتی هستند و از افزایش نرخ ارز متاثر می‌شوند. بیشترین هزینه شرکت که حدود ۶۱ درصد محاسبه شده است، مربوط به مواد مستقیم مصرفی در تولید است. طبق صورت‌های مالی سه ماهه ابتدایی امسال حاشیه سود شرکت به ۴۹ درصد رسیده که نسبت به کلیت بخش تولیدی کشور رقم قابل ملاحظه‌ای است.
آمارهای مربوط به گزارش فعالیت یک ماهه این شرکت نشان می‌دهد که ۶ محصول اصلی عرضه شده شامل «کپسول»، «قرص»، «پماد، کرم و ژل»، «شربت»، «لوسیون و اسپری» و «پودر» می‌شود که فروش آنها طی ۶ ماه ابتدایی امسال ۵/ ۱۵۶ میلیارد تومان نصیب شرکت کرده است. این رقم نسبت به رقم ۶/ ۵۶ میلیارد تومان مدت مشابه سال قبل به میزان ۵/ ۱۷۶ درصد رشد کرده است. این میزان رشد هم به دلیل رشد قیمت و هم افزایش تولید به‌دست آمده است. مقدار رشد تولید محصولات این شرکت طی این مدت از ۵/ ۲۹۹ میلیون عدد (به استثنای پودر) به رقم ۵/ ۵۲۱ میلیون رسیده است. به بیان دیگر رشد مقادیر تولید شرکت طی این یک‌سال به میزان ۷۴ درصد بوده است. از سوی دیگر متوسط رشد قیمت محصولات آن هم در این دوره ۶/ ۲۸ درصد بوده است.
هم اکنون سرمایه شرکت مبلغ ۵۸ میلیارد تومان و تعداد محصولات قابل تولید در شرکت ۱۳۷ نوع اعم از محصولات دارویی و مکمل است. شرکت ایران‌دارو در سال ۹۸ در راستای افزایش تولید و اصلاح ساختار مالی اقدام به اخذ مجوز افزایش سرمایه از مبلغ ۵۳ میلیارد تومان به ۵۸ میلیارد تومان کرد و این افزایش سرمایه منجر به افزایش ظرفیت تولید در بخش گروه محصول پماد از ۶ میلیون به ۵/ ۷ میلیون شده است. از زاویه کلان گفته می‌شود که اتخاذ سیاست‌های دولت در زمینه بهبود وضعیت سلامت اجتماعی که منجر به عدم وصول به موقع مطالبات از شرکت‌های پخش شده و همچنین اتخاذ سیاست‌های انقباضی در زمینه تسهیلات بانکی تاثیر بسزایی در تامین منابع مالی و نقدینگی شرکت داشته است. ضمنا تحریم، افزایش قیمت مواد اولیه وارداتی، نوسانات نرخ ارز و محدودیت‌های تجاری و بانکی موجب افزایش بهای تمام شده مواد اولیه و نهایتا کاهش سود خواهد شد همچنین سیاست‌های مالی و پولی کشور، وجود رقبا، نبود شرایط جهت محصولات جدید، قیمت‌های مصوب دارو، داروهای وارداتی، عدم ثبات اقتصادی و وضعیت تورم و همچنین روابط تجاری بین‌المللی که تاثیر بسزایی بر این صنعت دارد.
به‌طور کلی افزایش قابل توجه قیمت برابری ارز و به خصوص یورو در مقابل ریال می‌تواند باعث افزایش بهای تمام شده محصولات تولیدی و در صورت عدم افزایش قیمت محصولات منجر به کاهش سود خالص شرکت شود.
افزایش قیمت در هزینه و فروش
شرکت شوکوپارس با نماد «غشوکو» هم طی یک ماه و اندی پیش سه مرتبه مجوز اعمال افزایش بیش از ۱۰ درصدی در برخی تولیدات خود اخذ کرده است. این سه مجوز اجازه افزایش قیمت بیش از ۵۰ درصد از محصولات این شرکت را پوشش داده است. طبق گزارش‌ها محصولاتی که مشمول این افزایش قیمت شده‌اند شامل افزایش ۴/ ۲۰ درصدی انواع پودر ژله، کیک، شکلات مغزدار و آدامس بادکنکی(معادل ۴/ ۷ میلیارد تومان یا ۲۵ درصد از درآمد کل شرکت در سال گذشته)، افزایش ۲۲ درصدی انواع شکلات‌های پذیرایی و فله، میکا و اسمارت (معادل ۶/ ۲ میلیارد تومان یا ۹ درصد درآمد کل شرکت در سال گذشته) و افزایش ۱۸ درصدی انواع شکلات صبحانه ۱۷۰ گرمی، شکلات پذیرایی، گز و میکا (معادل ۷/ ۶ میلیارد تومان یا ۲۳ درصد از درآمد کل شرکت در سال گذشته) می‌شود. این اتفاق باعث خواهد شد که بالای ۵۰ درصد از درآمد کل شرکت به‌صورت میانگین به میزان ۲۲ درصد رشد کند.
در کنار این موضوع، شرکت شوکوپارس از طریق دو اطلاعیه دیگر در کدال اعلام کرده که قیمت برخی از مواد اولیه بین ۲۶ تا ۴۲ درصد افزایش یافته‌اند. در سری اول این تغییرات در اواسط مرداد، قیمت برخی از مواد اولیه شرکت شامل پودر اسانس، تری سدیم سیترات، شکر(رشد ۵۶ درصدی داشته است) گلوکز، مغز فندق و جعبه پودر ژله به‌طور متوسط ۲۳ درصد رشد کرده‌اند. دور دوم افزایش قیمت‌ها در ۱۳ مهر اتفاق افتاده که بر اساس آن ۴ رقم کالای موسوم به ژلاتین ۱۸۰ بلوم، ژلاتین ۲۶۰ بلوم، روغن چاکس اسپریت و شیر خشک پرچرب به‌طور متوسط ۳۸ درصد رشد قیمتی داشته‌اند. همه این کالاها که طی این دو اطلاعیه مشمول افزایش قیمت شده‌اند، ۳۸ درصد از کل بهای تمام شده تولیدات شرکت در سال گذشته را به خود اختصاص می‌داده‌اند.
طبق آخرین صورت‌های مالی شرکت شوکوپارس که مربوط به سه ماهه ابتدایی امسال می‌شود، سود خالص این شرکت نسبت به مدت مشابه سال قبل ۴۳ درصد رشد و برای هر سهم ۲۷۱ ریال سود خالص شناسایی کرد.
کاهش فروش «غمارگ»
علاوه بر این دو شرکت، نماد «غمارگ» مربوط به شرکت مارگارین نیز طی ۱۰ روز گذشته با دو سری اطلاعیه خبر از افزایش قیمت مواد اولیه و همین‌طور فروش محصول تولیدی خود داده است. این شرکت ابتدا در ۲۹ شهریور از افزایش بیش از ۱۰ درصدی قیمت انواع روغن خام خبر داد. این محصولات شامل رشد ۱۷درصدی روغن آفتاب، ۵/ ۸ درصدی روغن پالم و ۵/ ۸درصدی روغن سویا می‌شود. از آنجا که مبنای محاسـبات قیمت‌های اعلامی بر اساس واردات با ارز یارانه‌ای (دلار معادل۴۲۰۰۰ ریال) است و فعلا هم طبق اعلام دولت برنامه‌ای برای حذف آن وجود ندارد، تغییر قیمت‌های فوق به دلیل افزایش قیمت‌های جهانی روغن خام بوده که این مهم کماکان روند افزایشـی دارد. در ادامه این جریان، شرکت مارگارین برای متناسب کردن هزینه و درآمد خود پیگیر افزایش قیمت تولیدات خود شد و در نهایت موفق شد که به میزان ۹ درصد به قیمت نهایی تولیدات خود که شامل انواع روغن‌های ساخته شده می‌شود اضافه کند. اطلاعیه این اتفاق در تاریخ ۹ مهر از سوی کدال منتشر شد.
فروش شرکت مارگارین در دوره منتهی به ۶ ماهه ابتدایی امسال به رقم ۶۸۰ میلیارد تومان رسیده است. این میزان درآمد نسبت به رقم ۷۴۰ میلیارد تومان دوره مشابه سال قبل به میزان ۸ درصد کاهش یافته و مقادیر فروش شرکت هم از ۱۲۳ هزار و ۹۰۰ تن به ۱۰۴ هزار و ۶۳ تن افت کرده است.
