«دنیایاقتصاد» صنعت سرب و روی را بررسی میکند
سهم یک درصدی سهام سربی از بازار سرمایه
با این وجود، افت شدید قیمت روی از ماه ژانویه تاکنون کارشناسان را بر آن داشت تا رقم پیشبینی شده برای قیمت روی در سال ۲۰۲۰ را مورد بازنگری نزولی قرار دهند. در حالحاضر پیشبینی میشود میانگین قیمت هر تن روی در سال ۲۰۲۰ به ۲۲۵۰ دلار برسد که این رقم با پیشبینی قبلی ۲۲۶۰ دلار و همچنین۲۵۰۷ دلار در سال ۲۰۱۹ مقایسه میشود. جمع کل معادن سرب و روی در کشور ۸۹ معدن است که از این تعداد ۵۵ معدن فعال، ۳۰ معدن غیرفعال و چهار معدن هم درحال تجهیز است. از سوی دیگر، ۱۵ استان کشور از معادن سرب و روی برخوردارند که یزد بالاترین میزان ذخیره را دارد. همچنین میزان تولید یک ساله استخراج واقعی ۵ میلیون و ۱۴۰ هزار تن است. همچنین در بخش سرب، تعداد ۵۲ کارخانه بهعنوان واحد فرآوری وجود دارد. طی چند سال آینده معدن انگوران بهعنوان یکی از معادن مهم این صنعت از میدان خارج خواهد شد ولی از سوی دیگر معدن مهدیآباد وارد میدان میشود. درحال حاضر ارزش بازار شرکتهای مرتبط با صنعت سرب و روی کشور حدودا یک درصد ارزش بازار سرمایه را تشکیل میدهد که شامل شرکتهای فسرب، فروی، کروی، فاسمین، کاما، کیمیا، زنگان و فزرین است.
پیشبینی صنعت
پیشبینی میشود چشمانداز رقابتی در بخش استخراج روی از معادن در هر کشور، تحتتاثیر ادغامهای صورت گرفته در میان چند شرکت از یکپارچگی بیشتری برخوردار باشد، اما در عین حال چشمانداز جهانی این صنعت حاکی از تنوع بیشتر در عرصه جهانی است. چین کماکان طی سالهای آتی نیز در هر دو زمینه تولید روی تصفیه شده و تولید کنسانتره روی در جهان پیشتاز خواهد بود.
به لحاظ جغرافیایی، صنعت روی تصفیهشده همچنان تحت تسلط شرکتهای چینی خواهد بود که این مساله به ایجاد ظرفیتهای عظیم در زمینه ساخت واحدهای ذوب در این کشور طی یک دهه گذشته نسبت داده میشود. سطح بالای هزینههای ذوب و پالایش، انگیزه لازم برای افزایش ظرفیت تاسیسات ذوب در چین را آنهم در بحبوحه محدودیتهای زیست محیطی فراهم خواهد کرد. در عین حال که چشمانداز رقابتی روی در جهان به واسطه حضور نقشآفرینان کلیدی این صنعت در هر کشور متنوع خواهد بود، شرکتهای کوچک نیز به دنبال اکتشاف معادن برای اجرای پروژههای جدید خواهند بود. با این وجود، صنعت استخراج از معادن روی در هر کشور از نمایه یکپارچهتری برخوردار خواهد بود. افزایش قیمت روی، حاشیه سود تولیدکنندگان را به میزان قابلتوجهی افزایش خواهد داد و همین امر شرکتها را تشویق خواهد کرد تا تولید و فعالیتهای اکتشاف را به دلیل مقرونبهصرفه بودن سرمایهگذاری روی این عملیاتها بیش از پیش افزایش دهند. آغاز اجرای پروژههای جدید توسط شرکتهای معدنی کوچک و متوسط، چشمانداز رقابتی در هر کشور را متنوعتر از گذشته خواهد کرد.
پیشبینیها درباره میانگین قیمت سرب در سالهای ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱، همچنان پایینتر از سطح قیمتهای ثبتشده در سال ۲۰۱۹ خواهد بود، چراکه انتظار میرود کسری در بازار سرب در سال ۲۰۲۰ کاهش یابد تا جاییکه بهتدریج در سال ۲۰۲۱ کسری در این بازار جای خود را به عرضه مازاد بر تقاضا بدهد. کارشناسان معتقدند تولید سرب با سرعتی فراتر از سرعت رشد عرضه این فلز در جهان افزایش خواهد یافت و این مساله باعث خواهد شد قیمتها طی دوره بلندمدت کماکان در سطح پایین باقی بمانند. تداوم روند رو به رشد تولید خودرو، تقاضا برای باتریهای اسید سربی ۱۲ ولتی مورداستفاده در خودروها را افزایش میدهد. باتری اسید سربی یکی از مولفههای کلیدی در هر دو نوع موتورهای احتراق داخلی و خودروهای الکتریکی بهشمار میآید و یکی از کاربردهای اصلی سرب تصفیه شده است. در حالی که برخی باتریهای ۱۲ ولتی لیتیوم- یونی در حالحاضر برای فروش در بازار عرضه میشوند، اما کارشناسان متخصص در حوزه خودرو بعید میدانند باتریهای لیتیومی بتوانند سهم باتریهای اسید سربی از این بازار را به خود اختصاص دهند. باتریهای اسید سربی آلایندهتر هستند و سموم بیشتری در محیط زیست منتشر میکنند و راهکار کاهش آلودگی هوا توسط این باتریها اختراع باتریهای ارزانقیمتتر لیتیوم- یونی یا هر گزینه دیگری است که سازگاری بیشتری با محیط زیست داشته باشد. انتظار میرود برخلاف کسری که بازار جهانی سرب در گذشته تجربه کرده است، این بازار طی یک دهه آتی با عرضه مازاد نسبی مواجه باشد. روند مطلوب اجرای پروژههای معدنی طی یک دهه آتی از رشد تولید سرب در معادن پشتیبانی خواهد کرد، زیرا این فلز اغلب بهعنوان یک محصول جانبی در کنار فلزات دیگری چون روی، نقره یا مس تولید میشود. طی دوره پیشبینی چهار کشور برتر تولیدکننده از جمله چین، استرالیا، ایالاتمتحده آمریکا و پرو در تولید کل سرب در جهان سهمی بیش از ۷۰ درصد خواهند داشت. چین و استرالیا کماکان بخش اعظم تولید جهانی را به خود اختصاص خواهند داد. میزان تولید سرب در هر یک از این دو کشور در سال ۲۰۲۰ به ترتیب برابر با ۹/ ۴۷ درصد و ۶/ ۱۰ درصد از کل تولید در جهان خواهد بود. پیشبینی میشود تولید سرب در معادن جهان بین سالهای ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۹ سالانه بهطور متوسط ۸/ ۱درصد رشد کند. این میزان افزایش تولید، اندکی سریعتر از میانگین نرخ رشد سالانه ۷/ ۱ درصد است که در سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۹ مشاهده شد. همچنین تناژ تولید جهانی از ۶/ ۴ میلیون تن در سال ۲۰۱۹ به ۳/ ۵ میلیون تن تا سال ۲۰۲۹ افزایش خواهد یافت.