«دنیای اقتصاد» صنعت نیروگاهی را بررسی می‌کند
عقب مانده از شاخص کل
در بازه زمانی ۵ ساله صنعت نیروگاهی ۱۷۰۰ درصد بازدهی داشته و در این زمان شاخص کل ۳۰۰۰ درصد بازدهی داشته است. در تمام این دوره‌ها بازدهی این صنعت از شاخص کل بورس کمتر بوده است. می‌توان دلیل آن را در مشکلات ساختاری عدیده‌ای که در اصل در این صنعت وجود داشته جست‌وجو کرد. این صنعت تحت تاثیر سیاست‌گذاری‌های دولتی قرار دارد. تهاتر بدهی‌های دولت بخشی از این‌هاست. بر این اساس مطالبات صنعت نیروگاهی دولت و شیوه تهاتری موضوعی است که این صنعت را تحت‌تاثیر قرار داده است. صنعت نیروگاهی، گاز را از وزارت نفت می‌گرفت و به برق تبدیل می‌کرد و پس از آن تحویل وزارت نیرو می‌داد اما پرداختی‌ها بابت فروش برق به دلیل اوضاع بد مالی دولت به تعویق می‌افتاد. در شرایطی که این صنعت پول یا سرمایه در گردشی نداشت، نمی‌توانست ظرفیت‌ها را به حد نصاب برساند و بدهی‌ها به وزارت نفت بابت دریافت گاز بیشتر می‌شد. همچنین در بحث نرخ برق سیاست دستوری دنبال می‌شود و افزایش نرخ دلار نتوانست این نرخ را تغییر دهد. نرخ دستوری که چندین سال برای آنها برقرار بود، سبب ایجاد مشکلات عدیده‌ای در صورت‌های مالی‌شان شد. این موضوعات باعث شد توجهات از سمت صنعت نیروگاهی برداشته و به سمت صنایع دیگر برود. در این بین اخباری مبنی بر تجدید ارزیابی دارایی در چند صنعت بزرگ در بازار سبب استقبال از این صنعت نیز شده است. در کنار اینها این موارد باعث شد صنعت نیروگاهی به‌طور مغفول باقی بماند.
امین دامچه
مدیر سرمایه‌گذاری شرکت سرمایه‌گذاری کاریزما
طبق بررسی‌های انجام شده، سنجش صنعت نیروگاه با در نظر گرفتن سودآوری چندان صحیح نیست و باید به سراغ ارزش جایگزینی آنها برویم. ارزش جایگزینی یعنی ارزش یک شرکت. به عبارت ساده‌تر اگر بخواهیم یک شرکت نیروگاه گازی با ظرفیت هزار مگاوات را امروز تاسیس کنیم، حدود ۴۰۰ میلیون یورو نقدینگی نیاز داریم. چنانچه با یوروی ۲۵ هزار تومانی حساب کنیم، باید حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان هزینه کنیم.
در شرکت‌هایی که در این حوزه فعالیت داشته‌اند، گروه مپنا و توسعه عمران کرمان به نوعی در صنعت نیروگاهی سرمایه‌گذاری کرده‌اند. مپنا، مدیریت پروژه‌های نیروگاهی ایران در چند حوزه فعالیت می‌کند که مهمترین آن در صنعت برق است. ظرفیت مجموعه نیروگاه‌هایی که فعالیت می‌کنند و تحت نظر مپنا هستند، ۱۲ هزار مگاوات است که به نیروگاه‌های گازی و نیروگاه سیکل ترکیبی تقسیم می‌شود. نیروگاه گازی در ارزش جایگزینی حدود ۴۰۰ هزار یورو و نیروگاه سیکل ترکیبی هم حدود ۶۰۰ هزار یورو به ازای هر مگاوات ظرفیتی که دارد ارزش‌گذاری می‌شوند. عمده نیروگاه‌های مپنا نیروگاه گازی و نیروگاه سیکل ترکیبی است. مپنا شرکتی به نام مپنا بین‌الملل دارد که حقوق صاحبان سهام آن حدود ۲ میلیارد یورو است. سایر دارایی‌ها حدود یک میلیارد یورو است که مپنا بدهی آنچنانی ندارد و جمع خالص ارزش دارایی‌های این شرکت ۹ میلیارد یورو است. اگر با یوروی ۲۵ هزار تومانی این را در نظر بگیریم، حدود ۲۲۵ هزار میلیارد تومان ارزش جایگزینی مپنا است.
در صورتی که ارزش بازار این شرکت ۱۳۰ هزار میلیارد تومان است و از این رو ۷۰ درصد زیر قیمت معامله می‌شود. در مورد کرمان و بحث سرمایه‌گذاری و ارتباط آن با صنعت برق، عمده دارایی‌های کرمان، در شرکت آریان ماهتاب‌گستر است. شرکت آریان ماهتاب‌گستر یک شرکت هلدینگ نیروگاهی است که در ۱۶ نیروگاه کشور سرمایه‌گذاری کرده است. عمدتا گازی و سیکل ترکیبی است و ظرفیت برق آریان ماهتاب گستر حدود ۴ هزار مگاوات بوده که سیکل ترکیبی و گازی است. با در نظر داشتن مفروضات بالا این شرکت حدود ۲ میلیارد یورو ارزش دارد. همچنین با در نظر گرفتن یوروی 25 هزار تومانی حدود ۵۰ هزار میلیارد تومان، ارزش جایگزینی آریان ماهتاب گستر برآورد خواهد شد. سه شرکت بورسی هستند که سهامدار آریان ماهتاب گستراند. اولین مورد توسعه عمران کرمان که ۲۲/ ۲ در صد از مالکیت آریان ماهتاب را در اختیار دارد. ارزش این سهم ۱۱ هزار میلیارد تومان است و حدود ۲ هزار میلیارد تومان هم سایر دارایی‌های کرمان اعم از برج هزاره کرمان، معادن روی کرمان و سایر دارایی‌ها است همچنین مجموع ۱۳ هزار میلیارد تومان ارزش شرکت توسعه عمران کرمان است. در حالی که امروز در بازار حدود ۱۱ هزار میلیارد تومان معامله می‌شود و باز هم از ارزش اصلی خود ۲ هزار میلیارد تومان عقب است.
شنیده‌ها حاکی از آن است که این شرکت برنامه تجدید ارزیابی دارد که موجب اقبال بازار از این شرکت شده است. طبق برآوردهای انجام شده ارزش تقریبی این شرکت می‌تواند ۱۳ هزار میلیارد تومان باشد. اگر بر اساس رفتار‌ها در بازار به آن نگاه کنیم می‌توان انتظار داشت این سهم پتانسیل بالایی در رشد دارد.
اینها در شرایطی است که در روز‌های اخیر اخباری مبنی بر عرضه نیروگاه‌های دولتی در بازار سرمایه منتشر شده است. بر این اساس این شرکت‌ها در قالب سه هلدینگ در بورس عرضه می‌شوند. این هلدینگ‌ها تحت عنوان هلدینگ شرق، هلدینگ مرکز و هلدینگ غرب کشور که تمام نیروگاه‌ها در قالب این سه هلدینگ قرار گرفته و در بورس عرضه می‌شود. بر این اساس گفته می‌شود که آخرین نیروگاه در دی ماه در بورس عرضه می‌شود. بر اساس این اخبار که البته هنوز به تایید نرسیده‌اند حتی زمان‌بندی از عرضه این شرکت‌ها وجود دارد و این موضوع با توجه به استقبال مردم از فروش سهم‌های دولتی، خبری خوب و مثبت برای این صنعت به حساب می‌آید.
