فرصت‌های صنعت لیزینگ در شرایط تورمی

محسن عباسی / کارشناس بازار سرمایه شرکت‌های لیزینگ در ایران عمدتا در شرایط تورمی مورد استقبال قرار می‌گیرند و مردم، خریدِ دارایی با اقساط ثابت را در شرایط تورمی به‌نفع خود می‌بینند، زیرا در حال‌حاضر دارایی ارزشمند می‌خرند و در آینده اقساط کم‌ارزش پرداخت می‌کنند. اما در شرایط رکودی، لیزینگ‌ها به نسبت کم استقبال‌تر هستند و چون نرخ بهره‌ای که دریافت می‌کنند عموما از نرخ بهره‌ بانکی بالاتر است و خودِ دارایی هم به علت رکود افزایش قیمت چندانی ندارد و برای مشتریان جذابیت کمتری دارد.

با رشد قیمت دلار و تمایل مردم به سرمایه‌گذاری در بازارهای بورس و طلا و دلار عملا اشتیاق  برای خرید اقساطی و لیزینگی دارایی‌های سرمایه‌ای و پردوام بیشتر خواهد شد.  این می‌تواند در ابتدا به عنوان فرصتی برای صنعت لیزینگ تلقی شود اما به‌نظر می‌رسد در شرایط تورمی بانک‌ها تمایل کمتری برای دراختیار گذاشتن منابع مالی برای صنعت لیزینگ داشته باشند. در شرایط تورمی معمولا برد با خریدار است و در حالی‌که داراییِ لیزینگ شده، روز به روز ارزشمندتر می‌شود اقساط کم‌ارزش در آینده از مشتری دریافت می‌شود، اگرچه سودِ ریالی لیزینگ محفوظ است اما بانک‌ها در این شرایط در دادن اعتبارات سختگیری می‌کنند.

در بازار خودرو که با تقاضای شدیدی خصوصا برای سرمایه‌گذاری روبه‌رو هستیم عملا خودِ خودروساز با تقاضای بالایی روبه‌روست و به‌نظر نمی‌رسد برای صنعت لیزینگ فعالیت در خودروهای صفرکیلومتر در شرایط فعلی جذاب باشد.

روی دیگر افزایش قیمت کالاها، تمایل مردم برای خرید داراییِ دست دوم و اجاره (لیزینگ عملیاتی) است. به نظرم لیزینگی‌ها از این دوبازار بکر می‌توانند نهایت استفاده را ببرند. شرکت‌های لیزینگ در مدل لیزینگ عملیاتی در عین حال که مالک دارایی هستند و از افزایش قیمت تورمی بهره‌مند می‌شوند از  درآمد ناشی از اجاره دارایی‌ها (در بخش اداری و صنعتی و نه خانگی) نیز بهره‌مند می‌شوند. برای شرکت‌هایی هم که این دارایی‌ها را اجاره می‌کنند به نوعی تامین مالی خارج از ترازنامه اتفاق می‌افتد و سرمایه شرکت‌ها در بخش‌های مولد دیگر  به‌کار گرفته می‌شود. با توجه به افزایش سرسام آور کالاهای بادوام استقبال خوبی از این طرح‌ها خواهد شد ضمن اینکه تشکیل کسب‌و‌کارها نیز با سرمایه اولیه کمتری صورت می‌پذیرد و ریسک راه‌اندازی کسب و کارها نیز کاهش خواهد یافت.