سایه سنگین تورم و کرونا بر صنعت بیمه

 

 


آذین هنردوست 
کارشناس ارشد بازار سرمایه

صنعت بیمه کشور متشکل از یک شرکت بیمه دولتی، 24 شرکت بیمه غیردولتی در سرزمین اصلی، 6 شرکت بیمه در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی و 2 شرکت بیمه اتکایی است که در این بین تعداد 26 شرکت در بازار بورس و فرابورس حاضر هستند. ارزش بازار این صنعت در حال حاضر بالغ بر 115 هزار میلیارد تومان بوده و حدود 3/ 1 درصد از ارزش کل بازار بورس و فرابورس را به خود اختصاص داده است. در میان صنایع فعال در بازار سرمایه، بیمه به لحاظ ارزش بازاری در جایگاه هفدهم قرار دارد. بزرگ‌ترین شرکت بیمه به لحاظ ارزش بازاری شرکت بیمه پاسارگاد با ارزشی بالغ بر 30 هزار میلیارد تومان و کوچک‌ترین شرکت بیمه بر اساس همین معیار، شرکت بیمه آرمان با 566 میلیارد تومان ارزش روز است.  بر اساس آخرین گزارش‌های عملکرد 12 ماهه شرکت‌های بیمه، سود خالص این صنعت بیش از 2860 میلیارد تومان بوده که با حذف شرکت‌های زیان‌ده متوسط نسبت قیمت به سود هر سهم (P/ E) این صنعت حدود 7/ 39 واحد و اندکی بیش از متوسط نسبت قیمت به سود هر سهم برای کل بازار به میزان 36 واحد است. بدون در نظر گرفتن شرکت‌های زیان‌ده، کمترین نسبت قیمت به سود هر سهم در این صنعت متعلق به شرکت بیمه آرمان با حدود 10 واحد و بیشترین آن به بیمه حافظ با 1063 واحد است. رشد قیمتی شرکت‌های بیمه نیز متاثر از شرایط کلی حاکم بر بازار سرمایه و متناسب با رشد بازار بوده است.  آنچه تاکنون سبب رشد شرکت‌های بورسی شده است، در گام نخست افزایش نرخ ارز و در گام‌های بعدی هجوم نقدینگی به بازار سرمایه و حمایت بی‌سابقه دولت از آن بود که باعث رشد قیمتی شرکت‌ها و افزایش قابل‌توجه شاخص کل و ارزش بازار سرمایه شده است. در شرایط کنونی و با در نظر گرفتن ریسک‌های موجود باید بیش از پیش به تحلیل وضعیت بنیادی شرکت‌ها پرداخت و اثرات شرایط سیاسی و اجتماعی موجود بر عملکرد آتی آنها را نیز در نظر گرفت. اعمال حداکثری تحریم‌ها علیه کشور، افزایش نرخ ارز و شیوع بیماری کرونا که تبعات منفی گسترده‌ای در کسب و کارها داشته است؛ از جمله متغیرهای کلیدی است که باید در وضعیت عملکردی شرکت‌ها مدنظر قرار گیرد. ترکیب پرتفوی حق بیمه‌های صنعت بیمه کشور از 5/ 34 درصد بیمه‌های شخص ثالث و مازاد، 5/ 7 درصد بیمه بدنه و 9/ 22 درصد بیمه‌های درمان تشکیل شده است که علاوه بر ضریب خسارت بالای رشته‌های شخص ثالث و درمان، در شرایط فعلی نیز تحت تاثیر متغیرهای ذکر شده قرار گرفته‌اند. افزایش نرخ ارز سبب افزایش بی‌رویه قیمت قطعات خودرو شده به نحوی که این افزایش از افزایش قیمت خودرو پیشی گرفته است. در نتیجه خسارات ناشی از تعهد مالی بیمه‌های شخص ثالث و همچنین خسارات ناشی از بیمه‌های بدنه اتومبیل افزایش قابل‌توجهی داشته و خواهند داشت. شیوع بیماری کرونا نیز به دلیل ایجاد رکود اقتصادی در کاهش صدور برخی رشته‌های بیمه‌ای از جمله بیمه باربری که ضریب خسارت به نسبت پایینی دارند اثر منفی بر جای گذاشته است. در بخش بیمه‌های درمان نیز اگرچه هزینه‌های متداول درمان در کوتاه‌مدت به دلیل مراجعه کمتر بیماران به سبب ترس از قرار گرفتن در محیط‌های پرخطر پزشکی کاهش داشته اما هزینه‌های سنگین بیماری کرونا و همچنین افزایش قیمت دارو، تجهیزات پزشکی و درمان را در پی داشته است که در بلندمدت برآیند اثر آنها به نظر منفی خواهد بود. لذا بررسی عملکرد شرکت‌های بیمه و توجه به وضعیت ذخایر خسارت آنها که از گذشته همواره مساله پراهمیت و با ابهامات فراوانی بوده نشان می‌دهد که در رشد قیمتی آنها باید احتیاط بیشتری به خرج داد.