کتاب‌های در راه

چین چگونه سرمایه‌داری شد

ویراست جدید با مقدمه بهزاد شاهنده

رونالد کوز/  ترجمه پیمان اسدی

عجیب‌ترین جنبه اصلاحات اقتصادی چین شاید این باشد که حزب کمونیست چین در سه دهه اصلاحات نه تنها به حیات خود ادامه داد، بلکه به موفقیت و شکوفایی دست یافت. این مساله به روشنی نشان‌دهنده انعطاف سازمانی و وفق‌ پذیری حزب بعد از ناکام ماندن تجربه سوسیالیسم بود، نه شکست‌ ناپذیری و برتری مبنایی متصور سوسیالیسم. اما شگفت‌‌آور این است اصلاحاتی که قصد حفظ سوسیالیسم را داشت، به صورت غیر برنامه‌ریزی شده چین را تبدیل به اقتصاد بازار کرد. اسب تروای این داستان حیرت‌‌انگیز، اصل چینی «استخراج حقیقت از واقعیت» بود که دنگ شیائوپنگ به اشتباه آن را عصاره و جوهره مارکسیسم خواند. وقتی چین به آزمایشگاه عظیم اقتصادی تبدیل شد، نیروهای رقابتی توانستند جادوی خود را انجام دهند. کشف درخشان رونالد کوز در کتاب « چین چگونه سرمایه‌داری شد» این است که برخلاف باور رایج، رهبران چین تمایلی به انجام اصلاحات نداشتند، بلکه ناکارآمدی اقتصاد دولتی، چنان عرصه را بر آنان تنگ کرد که چاره‌ای به‌جز انتخاب این راه نداشتند.

فروپاشی بزرگ طلا

هری دِنت

ترجمه: شادی صدری

هری دِنت مولف این کتاب، پیروان و مخالفانی جدی دارد. پیروانش او را می‌ستایند و می‌گویند تنها کسی است که با جسارت تمام و بدون اما و اگر کردن، ده‌ها واقعه اقتصادی-مالی ریز و درشت را در دو دهه اخیر پیش‌بینی کرده و غالب پیش‌بینی‌هایش درست از آب در آمده است. اما منتقدانش، این سبک نگارش و پیش‌بینی‌های قطعی را که بیشتر به پیشگویی می‌ماند، به سخره می‌گیرند و آن را شگرد دِنت برای پرفروش کردن کتاب‌هایش می‌دانند. مولف که بنیانگذار و مدیر موسسه مطالعاتی-مشاوره‌ای «دِنت» هم هست در این کتاب علاوه‌بر پیش‌بینی‌هایی هول‌انگیز درباره آینده اقتصاد جهان، خاصه بازارهای مالی و وضع بدهی‌ها در آمریکا و نهایتا سقوط قیمت طلا و قدرت گرفتن دلار، به پاره‌ای از منتقدانش هم پاسخ داده است. وی با طرح این موضوع که اقتصاد جهان به‌سوی تورم منفی پیش می‌رود، این‌گونه نتیجه‌گیری کرده که در پی تورم منفی، قیمت همه کالاها و از جمله طلا سقوط خواهد کرد. تاکنون نشانه‌هایی جدی در تایید پیش‌بینی هری دنت دیده نمی‌شود و بیشتر موسسه‌های اقتصادی و تحلیلگران، برخلاف دِنت، برای طلا آینده بهتری ترسیم می‌کنند. با این‌حال، به قول یکی از منتقدان هری دنت (چاک جفی)، حتی اگر پیش‌بینی دنت محقق نشود، احتیاط ایجاب می‌کند که سبد دارایی را به طلا متکی نکنیم و در نظر داشته باشیم که شاید همان شود که دنت می‌گوید: تکمیل چرخه رونق و رکود و فروپاشی اقتصادی بزرگ.