خلاصه پرونده «درنگی درباره سیاستهای جمعیتی» (منتشره در ۴ دی ۱۳۹۲)
اولین کشور نبودهایم!
در پرونده قبلی نمودار زیر آورده شده بود تا نمایش دهد که پدیده پیری جمعیت یا کاهش شدید نرخ باروری کل مختص کشور ایران نیست و با تقدم و تاخری در اکثر کشورهای جهان مشاهده شده است. همانطور که میبینید محور عمودی نرخ باروری کل یعنی تعداد فرزندان به ازای هر زن را نمایش میدهد و در طول زمان نرخ باروری کشورها بهطور کلی با یک افول کلی همراه بوده است و این کاهش نرخ باروری در کشورهای پیشرفتهتر زودتر بهوقوع پیوسته است. این پیک جمعیتی در نرخ باروری پس از مدتی به پنجره جمعیتی بدل خواهد شد و اندکی بعدتر نسبت افراد پیر به جوان افزایش مییابد.
در پرونده قبلی نمودار زیر آورده شده بود تا نمایش دهد که پدیده پیری جمعیت یا کاهش شدید نرخ باروری کل مختص کشور ایران نیست و با تقدم و تاخری در اکثر کشورهای جهان مشاهده شده است. همانطور که میبینید محور عمودی نرخ باروری کل یعنی تعداد فرزندان به ازای هر زن را نمایش میدهد و در طول زمان نرخ باروری کشورها بهطور کلی با یک افول کلی همراه بوده است و این کاهش نرخ باروری در کشورهای پیشرفتهتر زودتر بهوقوع پیوسته است.
این پیک جمعیتی در نرخ باروری پس از مدتی به پنجره جمعیتی بدل خواهد شد و اندکی بعدتر نسبت افراد پیر به جوان افزایش مییابد. این روندی است که با شدت و ضعفهایی در همه کشورهای جهان مشاهده شده است. برای مثال کرهجنوبی حدود ۲۰ سال قبل از ایران همین کاهش شدید نرخ باروری را تجربه کرد و با برنامهریزی توانست این فرصت را تبدیل به احسن کند و رشد اقتصادی این کشور حاصل همان پنجره جمعیتی است. درباره ایران نیز بحران خیلی خاصی وجود ندارد و امید است با ایجاد شرایط بهتر اقتصادی به استقبال این پنجره جمعیتی برویم و با مهیا کردن شرایط کار و تلاش رشد اقتصادی هرچه بیش از پیش را در پی داشته باشیم.
از این نکته نیز نباید غافل باشیم که هماکنون جمعیت ایران با نرخ ۳/۱ درصد در سال در حال افزایش است؛ یعنی هر سال حدود ۱ میلیون نفر بر جمعیت کشور افزون میشود و این افزایش جمعیت تا مدتی در کشور ادامه خواهد داشت و اگر نرخ باروری در سطح ۱/۲ ثابت شود، بعد از دهها سال افزایش جمعیت، جمعیت کشور در یک مقداری تثبیت خواهد شد! این موضوع نیز در پرونده قبلی با در نمودار ۲ توضیح داده شده بود که در در کشور چین گرچه از سال ۱۹۷۵ نرخ باروری کل به زیر ۱/۲ رفته اما نرخ رشد جمعیت این کشور تا ۳۵ سال پس از آن یعنی در سال ۲۰۱۰ هنوز هم مثبت است.
ارسال نظر