محسن پروان
در شماره‌های پیش در مورد نحوه نشستن و نگاه کردن در جلسه صحبت شد و اینکه در جلسات رسمی چشمان ما به دور سالن نباید بگردد، به جز روبه‌رو یا شخصی که با ما صحبت می‌کند.

جهت نگاه را نباید تغییر داد و مسائلی از این قبیل. در این شماره در مورد برخی رفتارهای ناخودآگاه افراد صحبت می‌کنیم؛ مانند: لمس لب، لمس کردن چانه، لمس گوش، خارش گردن و... اما پیش از آن لازم به ذکر است که سعی کنید هیچ‌یک از این موارد را در جلسات انجام ندهید و در صورت برخورد با چنین رفتاری از طرف مقابلتان، علت آن را بدانید و سعی در برطرف کردن
آن نمایید.
لمس لب:
یکی از مراکز مهم تجمع حس‌گرهای عصبی بدن انسان لب‌های اوست، به همین دلیل بخش عمده‌ای از ابراز احساسات و عواطف انسانی توسط لب‌ها و حرکت آنها بروز و ظهور می‌کند. لمس لب احساس آرامش بالایی به انسان می‌دهد که شاید به خاطر حسگرهای فراوان عصبی باشد. هنگامی که انسان عصبی یا هیجان زده می‌شود، اغلب اقدام به مکیدن یا گاز گرفتن لب‌های خود می‌کند. در صورتی که شخصی با انگشت اشاره لب خود را لمس می‌کند یا دست خود را روی دهانش قرار می‌دهد یا در حال فکر کردن به حرف ماست که در این صورت باید سرعت را در مذاکره و گفت‌وگو کم کنید و به او اجازه فکر کردن بدهید یا آنکه او در تلاش است جلوی خود را بگیرد و حرفی نزند که اصولا در تلاش برای مخفی کردن مخالفتش است، در این صورت از او بخواهید ابراز نظر کند. در این گونه مواقع بهتر است از شخصی که در حال لمس لب خود است بپرسید «تا اینجای کار مشکلی ندارید، می‌توانیم ادامه بدهیم.»
لمس چانه:
لمس چانه نشان‌دهنده تفکر است. شخصی که طرف مقابل صحبت شماست و چانه خود را لمس می‌کند نشان‌دهنده آن است که روی حرف‌های شما فکر می‌کند؛ ولی اگر سرش متمایل به پایین باشد یا آنکه از بالا به پایین نگاه کند، در حال ارزیابی حرف شماست و اگر به عکس سرش به بالا متمایل بود و چشم‌هایش از بالا به پایین حرکت کند؛ یعنی آنکه به شما شک دارد و با حالت تردید به شما گوش می‌دهد.


لمس چشم:
در زمان کودکی همه ما در حالت ترس یا فرار از دیدن صحنه‌ای یا حتی خسته شده از تماشا با دست جلوی چشم‌های خود را می‌گیریم، اما حالا که بزرگ‌تر شده‌ایم، ذهن ما این کار را مودبانه تشخیص نمی‌دهد و به صورت کاملا زیرکانه‌ای از طریق مالش چشم‌ها با دست، جبران حالت کودکی را می‌کند. گاهی اوقات خانم‌ها تنها به لمس زیر چشم بسنده می‌کنند، اما آقایان این کار را کاملا جدی و محکم انجام می‌دهند که هر دو نمایانگر عدم‌تمایل به دیدن است.
لمس گوش:
کلا خاراندن و خارش در جلسات، دو نشانه دارد، اول تردید و دلهره افراد دوم عدم‌‌تمایل به به سخنان طرف مقابل؛ در هر دو صورت از این کار جدا خودداری کنید. اگر شما در حال صحبت کردن با شخصی هستید و شما حرف می‌زنید و او در حال خاراندن و یا لمس گوش باشد به معنی آن است که از شنیدن حرف شما خسته‌ شده، تمایل به ادامه ندارد و نسبت به صحت سخنان شما تردید دارد. اما اگر خود گوینده اقدام به این کار کرد به این معنی است که خود او هم نسبت به آنچه می‌گوید اطمینان ندارد یا آنچه می‌گوید دروغ است.
تکیه دادن به اشیا:
شاید برای شما هم این اتفاق افتاده باشد که به خودرویی تکیه داده‌اید و صاحب خودرو به هزار ترفند از جمله زدن دزدگیر، باز کردن در، باز کردن بی‌مورد صندوق عقب و .... کاری کرده که شما از خودروی او فاصله بگیرید و شما ناراحت یا حتی عصبانی شده‌اید؛ اما به او حق بدهید تکیه دادن به اشیا نشان احساس مالکیت نسبت به آن شیء است و شما با این عمل حس مالکیت فرد مقابل را خدشه‌دار کرده‌اید؛ بنابراین هرگز به اشیا خصوصا میز رییستان و خودرو دیگران تکیه ندهید.
خارش گردن:
وقتی شما در حال مذاکره هستید و فردی که در حال گوش دادن به شما است، گردن خود را می‌خاراند، می‌خواهد به شما بگوید، مطمئن نیستم که موافق باشم... و در صورتی که او در حال صحبت کردن است و شما گردن خود را می‌خارانید؛ یعنی اینکه مطمئن نیستید با حرف او موافق باشید.
دایره ساختن با دست در فضا:
این کار نشان‌دهنده تسلط فرد به آنچه که می‌گوید است.
انگشت در دهان:
انگشت در دهان یا بردن خودکار در دهان نشان‌دهنده اضطراب درونی فرد است و فرد می‌خواهد مانند دوران کودکی به امنیت آغوش مادر بازگردد.
نگه داشتن لیوان:
نگه داشتن لیوان با دست یا هر شیء دیگر و بازی با آنها نشان‌دهنده دستپاچگی است و فرد می‌خواهد با این کار دستپاچگی خود را مخفی کند.
دست زیر چانه:
1- اشتیاق مخاطب به شنیدن؛ در این حالت فرد به سمت جلو خم می‌شود، تنها یک دستش زیر چانه قرار دارد و یکی از انگشتانش نیز لبش را لمس می‌کند. 2- حالت بالا؛ در صورتی که فرد به جای تمایل به جلو به صندلی تکیه داده باشد، به معنی نگاه منتقدانه به صحبت شما است. 3- در صورتی که شخص یک یا دو دستش را تکیه‌گاه سرش قرار داده و دست به صورت نگه دارنده در زیر چانه قرار دارد، به معنی خستگی طرف و عدم‌تمایل به ادامه جلسه است.

در جلسات رسمی از دو کار جدا پرهیز کنید
۱- شروع به خاراندن خودتان برای انتقال پیام کنید و مرتب ادا دربیاورید.
2- با دیدن کوچک‌ترین حرکت قضاوت نکنید، حرکات بدن باید دنباله‌دار و طولانی باشد.