جزئیات ماندگار - ۲۰ مهر ۹۱
خشایار الوند
نویسنده قهوه تلخ
ماندگاری را باید در سکانس‌های ماندگار یافت. دیالوگ‌های ماندگار، صحنه آرایی‌های ماندگار، دکور ماندگار، گریم ماندگار، موسیقی متن یا ترانه دست اول ماندگار. در یک کلام جزئیات ماندگار. این جزئیات هستند که یک فیلم را ماندگار می‌کنند. نه کلیت یک فیلم. اینکه پرفروش است، پرافتخار است، اثر فلان کارگردان بزرگ است، بر اساس فلان کتاب معروف ساخته شده یا فلانی در آن نقش داشته است! ماندگاری یعنی حتی عکس‌های یک فیلم شما را تحت تاثیر قرار دهد.نسل ما وقتی حرف فیلم‌های خاص بعد از انقلاب پیش می‌آید شاید همه یک جواب کلیشه‌ای بدهند. این جواب کلیشه‌ای به خاطر فیلم همیشه خوب «هامون» است و شاید این انتخاب برای این باشد که هر بار با دیدن هامون یک اتفاق جدید در آن کشف می‌شود.اما جدای از آن برای من فیلم «ارتفاع پست» ابراهیم حاتمی کیا فیلم بسیار عزیزی است. هنوز فلسفه ساخته شدن «موج مرده» را نمی‌دانم، اما اگر آن را در کارنامه سینمایی حاتمی‌کیا نادیده بگیریم، ابراهیم حاتمی‌کیا همچنان مراحل تکامل را حداقل در زمینه کارگردانی و تسلطش بر ابزار سینما طی می‌کند. «ارتفاع پست» اوج قدرت حاتمی‌کیا و یک فیلم محکم و کامل است. فیلمی در حد و اندازه‌های یک فیلم کلاسیک تمام عیار با فیلمنامه، فیلمبرداری، تدوین و بازی‌های کلاسیک.دومین تجربه حاتمی‌کیا در کار با کادر اسکوپ باز هم نتیجه مثبت داده است و چه زیباست فصل آب جوش و فصل سقوط هواپیما با آن لرزش‌های دوربین حسن پویا.
درست است که حاتمی‌کیا در پی اثبات توانایی‌اش در فیلم‌های آژانس شیشه‌ای و روبان قرمز بوده اما کار در یک محیط بسته‌تر از آژانس و با آدم‌هایی بسیار ملموس‌تر از آدم‌های داخل آژانس بدون شعارهای آن، توانایی بیشتری را می‌طلبیده است که انصافا حاتمی‌کیا از پس آن برآمده است و همین کافی است. حالا اگر فیلم بیشتر بر اساس دیالوگ جلو می‌رود و بار تصویری چندان موفقی ندارد و... همه ایرادهای بنی اسرائیلی است از طرف کسانی که احتمالا حاتمی‌کیای فعلی را تاب نمی‌آورند. فیلم «یکبار برای همیشه» هم به دلایل شخصی برای من بسیار با ارزش است. فیلم یکبار برای همیشه تصویری واقع‌گرایانه از زندگی مردم روبه‌رویمان قرار می‌دهد. کارگردان دوربین را به سوی مردمی نشانه می‌رود که برایمان بسیار آشنا و قابل درکند. مردمی که بدون شک جزو آنها هستیم. فیلم از هم گسیختگی فکری و اخلاقی فرد را در رویایی با ناگواری‌ها و دشواری‌های زندگی اجتماعی به تصویر می‌کشد. سیروس الوند کارگردان این فیلم توانسته واقعیت زندگی اجتماعی را به خوبی تصویر کند.