امکان وقوع قتل، با بالا رفتن دی‌اکسیدکربن در هوا افزایش می‌یابد - ۲ شهریور ۹۱
آلودگی هوا چندین سال است که میهمان کشور شده و به این زودی‌ها نه تنها خیال رفتن ندارد بلکه با تشدید هر روزه آن و اضافه شدن ذرات و ریزگردهای جدید، جای پای خود را محکم‌تر می‌کند، فاصله اعلام روزهای ناسالم و در مرحله هشدار آلودگی هوای تهران بر بحرانی شدن این موضوع، صحه می‌گذارد. دیگر همه نسبت به تاثیرات این آلاینده‌ها بر سلامتی افراد آگاه هستند، برای درک سطحی‌ترین تاثیر آن همین بس که در یک روز آلوده، سردرد، سوزش چشم و گلو و همچنین احساس خستگی با درگیر کردن افراد زیادی، آنها را یک لحظه رها نمی‌کند، هر یک از ما حداقل برای یک بار هم که شده درگیر عوارض ناشی از این آلودگی فزاینده شده‌ایم. این روزها پایتخت بازهم درگیر پدیده ریزگردها است، برای اطلاع از تاثیرات منفی آن بر زندگی شهرنشینی با دکتر اسماعیل کهرم، استاد دانشگاه و کارشناس محیط زیست گفت‌وگو کردیم.

چندین سال است که کشور ما یا به طور ویژه پایتخت با معضل ریزگردها و آلاینده‌ها مواجه شده است، با هر بار ورود و ایجاد موج جدیدی از این ذرات، تعدادی روانه بیمارستان‌ها می‌شوند. آسم و بیماری‌های قلبی و ریوی در این مدت افزایش پیدا می‌کند. این ذرات چه جبنه‌هایی از زندگی را تحت تاثیر قرار می‌دهد؟
متاسفانه ریزگردها بر تمام جنبه‌های زندگی فردی و محیط زیستی تاثیر منفی دارند، تاثیر آن بر زندگی فردی در این است که این ذرات هر چقدر ریزتر باشند، خطرشان نیز بیشتر است، ذرات آلاینده هوا زمانی خطرشان بیشتر می‌شود که از ۲ میکرون یا دو هزارم میلی‌متر کوچک‌تر باشند، در آن زمان است که این ذرات بر روی قسمتی از نایژه قرار می‌گیرند، نایژه‌ها محل تبادل اکسیژن است به این معنی که گلبول‌های قرمز، اکسیژن را دریافت می‌کنند و دی اکسید را خارج می‌کند، اگر ذرات وارد این بخش شوند، تبادل co۲ مختل می‌شود. زمانی که این اختلال صورت گیرد، دیگر نمی‌توان نفس کشید، همین موضوع سبب می‌شود تا با ورود موجی از این ذرات به کشور و انتشار آن در کلانشهرها، تعداد زیادی از مردم دچار مشکلات تنفسی شده و کارشان به کلینک‌ها کشیده می‌شود. این ذرات آن قدر ریز هستند که هیچ ماسکی نمی‌تواند جلوی ورود آنها به ریه را بگیرد. البته فیلترهایی وجود دارد که می‌تواند جلوی این ذارت را بگیرد؛ اما به دلیل استفاده از تکنولوژی نانو برای ساخت آن قیمت بسیار بالایی دارد و در دسترس هر کسی نیست. برای نمونه سازمان فضایی ناسا از آن استفاده می‌کند.
تاثیرات مخرب این ریزگردها بر روی محیط زیست چگونه است؟
تاثیر مخرب این ذرات بر روی محیط زیست به این صورت است که بر روی برگ گیاهان روزنه‌هایی وجود دارد، که برگ از طریق آن تنفس می‌کند، در واقع تعرق‌هایی به صورت شبنم بر روی برگ‌ها ایجاد می‌شود اما ذرات آلاینده با قرار گرفتن بر روی برگ‌ها، روزنه‌ها را می‌بندد و جلوی تعرق را می‌گیرد، به این ترتیب است که دیگر درخت ثمره نمی‌دهد. از سوی دیگر این ذارت بر روی خاک نیز اثرات مخربی دارد، خاک محل کشاورزی است، این ذرات بر روی سطوح بالایی خاک قرار می‌گیرند و دیگر نمی‌توان از آن برای کشاورزی و... استفاده کرد.
میزان ورود این ذرات در بدن انسان در روزهایی که اعلام می‌شود هوا آلوده است، چقدر است؟
تعداد این ذرات میلیاردی است، یعنی ممکن است با هر بار تنفس از این ذرات، یک میلیارد از این ذرات وارد بدن انسان شود.
افراد در این شرایط چه اقدامات پیشگیرانه‌ای می‌توانند انجام دهند؟
افراد در این زمان باید از انجام فعالیت‌های بدنی در فضای باز خودداری کنند، چراکه در هر بار حضور و تند نفس کشیدن، مقدار بیشتری از این ذرات وارد بدن می‌شود، به همین دلیل است که افراد در معرض خطر از جمله سالمندان و کودکان نباید در آن مدت، از منازل خارج شوند.
این ذرات و ریزگردها ممکن است منجر به بروز چه بیماری‌هایی شوند؟
عمده‌ترین بیماری نشات گرفته از آلودگی هوا، بیماری‌های ریوی است، البته بیماری‌های خونی را نیز می‌توان به این بخش اضافه کرد اما اولویت با مشکلات ریوی است، ورود این ذارت و هوای آلوده، باعث می‌شود تا ریه دیگر کارآیی لازم را نداشته باشد، البته گفته می‌شود که در حمله آمریکا به عراق، این کشور از اورانیوم ضعیف شده استفاده کرده است، یعنی همان بمب‌های اتمی کوچک، اگر این ذرات از طریق باد و خاک و... وارد دستگاه تنفسی شود، به طور قطع دستگاه خون‌رسانی را با مشکل مواجه می‌کند. البته هنوز ثابت نشده که آمریکا از این مواد استفاده کرده است اما اگر این طور باشد، سرطان ریه یکی از پیامدهای آن خواهد بود.
تاثیر محل سکونت و رفت و آمد افراد برای در معرض قرار گرفتن در برابر این ریزگردها چگونه است؟ یعنی مناطقی از پایتخت هستند که ممکن است بیش از سایر مناطق در معرض این ریزگردها قرار گرفته و در نتیجه سلامتی مردم آن منطقه را بیش از سایرین تهدید کند؟
ببینید باد غالب از غرب به شرق می‌وزد، کسانی که در مسیر باد غالب قرار دارند، بیشتر از کسانی که در جنوب تهران زندگی می‌کنند در معرض خطر قرار دارند، اما نکته‌ای که وجود دارد این است که در مسیر این باد غالب آسمان خراش‌هایی ساخته شده که باعث می‌شوند این باد پراکنده شود و به تمام بخش‌های شهر منتقل شود. بنابراین فرقی نمی‌کند کسی در شمال یا جنوب شهر زندگی کند تقریبا همه در معرض آن قرار دارند.
بسیار دیده می‌شود که در روزهای آلوده نه تنها جسم افراد که اعصابشان نیز تحت تاثیر این آلودگی قرار گرفته و حتی شاهد بروز سردردهای عصبی و سوزش در چشم و گلو و افزایش احساس خستگی در میان افراد می‌شویم، این مسائل را نیز می‌توان به عوارض این آلاینده‌ها بر بدن انسان اضافه کرد؟
بله البته، برای نمونه زمانی که تحت تاثیر این آلاینده‌ها، ریه دچار مشکل شد، نه تنها فیزیک افراد بلکه اعصاب آنها و به طور کلی زندگیشان به هم می‌ریزد، بررسی‌ها نشان می‌دهد که با افزایش این آلاینده‌ها و آلودگی هوا، میزان تصادفات افزایش پیدا می‌کند، چرا که این آلاینده ها بر روی اعصاب و روان تاثیر می‌گذارد و آستانه تحمل را پایین آورده افراد را پرخاشگر می‌کند، حتی زمانی که دی اکسید کربن در هوا بالا می‌رود، میزان وقوع قتل نیز افزایش پیدا می‌کند. پلیس پیش از این اعلام کرده بود که در یکی از همین روزهای آلوده ۵ قتل در تهران رخ داد که در تمام موارد آن قاتل و مقتول شناختی از هم نداشتند و تنها در پی درگیری و عصبانی شدن مرتکب
قتل شده‌اند.