چگونه با هزینه‌های دوره‌ای مواجه شویم؟ - ۷ دی ۹۱
برخی از هزینه‌های خانوار هزینه‌هایی هستند که به صورت سالانه اتفاق می‌افتند و نه هفتگی و ماهیانه، این هزینه‌های دوره‌ای ویژگی‌های مشخصی دارند، به‌عنوان مثال منظم هستند و به صورت دوره‌ای در هر سال در مواقع مشخصی اتفاق می‌افتند و ویژگی دیگر این هزینه‌ها این است که حساب آنها به‌صورت کلی از هزینه‌های جاری ماهانه خانواده جداست. دو مثال برای چنین هزینه‌هایی می‌تواند پرداخت‌های مالیات سالانه و هزینه‌های تعطیلات تابستانی باشد. از آنجایی که مهم‌ترین ویژگی این قبیل هزینه‌ها این است که ماهانه نیستند و هر سال اتفاق می‌افتند، بنابراین مواردی مثل پرداخت حق بیمه خودرو یا بیمه حوادث یا چیزهایی از این قبیل را نیز می‌توان در شمار آنها محسوب کرد، اما نکته قابل توجه اینجاست که به‌رغم اینکه ما اغلب می‌دانیم که این هزینه‌ها در چه مواقعی از سال اتفاق می‌افتند، باز به وسیله آنها غافلگیر می‌شویم.
برخی از هزینه‌های خانوار هزینه‌هایی هستند که به صورت سالانه اتفاق می‌افتند و نه هفتگی و ماهیانه، این هزینه‌های دوره‌ای ویژگی‌های مشخصی دارند، به‌عنوان مثال منظم هستند و به صورت دوره‌ای در هر سال در مواقع مشخصی اتفاق می‌افتند و ویژگی دیگر این هزینه‌ها این است که حساب آنها به‌صورت کلی از هزینه‌های جاری ماهانه خانواده جداست. دو مثال برای چنین هزینه‌هایی می‌تواند پرداخت‌های مالیات سالانه و هزینه‌های تعطیلات تابستانی باشد. از آنجایی که مهم‌ترین ویژگی این قبیل هزینه‌ها این است که ماهانه نیستند و هر سال اتفاق می‌افتند، بنابراین مواردی مثل پرداخت حق بیمه خودرو یا بیمه حوادث یا چیزهایی از این قبیل را نیز می‌توان در شمار آنها محسوب کرد، اما نکته قابل توجه اینجاست که به‌رغم اینکه ما اغلب می‌دانیم که این هزینه‌ها در چه مواقعی از سال اتفاق می‌افتند، باز به وسیله آنها غافلگیر می‌شویم.
اغلب افراد در مواجهه با چنین هزینه‌های (در حالی که غافلگیر شده‌اند)، چاره‌ای ندارند جز این که از بودجه ماهانه‌شان استفاده کنند (و گاهی اوقات، افراد اساسا از صرف هزینه خودداری می‌کنند، این مساله در تمامی موارد ممکن نیست، اما به عنوان مثال، صرف نظر‌کردن از رفتن به تعطیلات ممکن است.) اما استفاده از بودجه ماهانه نیز اقدام چندان عاقلانه‌ای نیست، زیرا منبع اصلی هزینه‌های ماهانه را دچار اشکال می‌کند. برای اینکه این سناریوی تکراری اتفاق نیفتد، بهتر است که به دنبال برنامه‌ریزی مدونی برای هزینه‌های دوره‌ای باشیم. در ادامه چند نکته مفید به شما گوشزد خواهد شد.
نکته اول
شما قاعدتا هزینه‌های ماهانه خانواده خود را ثبت می‌کنید و به صورت ماهانه به بررسی سطح این هزینه‌ها، موارد مصرف و بررسی بهبود یا عدم بهبود بازدهی‌شان نسبت به ماه‌های قبل می‌پردازید (اگر این کار را انجام نمی‌دهید، از همین ماه شروع کنید) با ثبت هزینه‌های ماهانه، شما رقم درآمدها و پس‌اندازهای خود را تنظیم می‌کنید و به سوالات مالی زندگی خانوادگی‌تان با قطعیت بیشتری پاسخ می‌دهید و تصمیمات مالی بهتری اتخاذ می‌کنید.
اگر بدانید در دوازده ماه از یک سال چه هزینه‌هایی داشته‌اید، می‌توانید بدانید که چه برنامه‌ریزی ممکن است، هزینه‌های پیش‌بینی‌نشده چه سهمی از هزینه‌های سالانه خانواده شما را به خود اختصاص می‌دهند، چه تکنیک‌های اقتصادیی برای کاهش هزینه‌های غیر‌ضروری خانواده موثر بوده است و مسائلی از این دست؛ بنابراین توصیه اولیه ما این است که در دفتری که در آن به ثبت هزینه‌های ماهانه خانواده اختصاص داده‌اید، فصلی را به هزینه‌های سالانه دوره‌ای اختصاص دهید. با ثبت رقم و زمان دقیق این هزینه‌ها، شما یک گام جلوتر هستید. فراموش نکنید صرف‌نظر از این که خانواده شما چه وضعیت مالی و چه سطحی از درآمد را داراست، این مساله می‌تواند راهگشا باشد. خانواده، مثل هر نهاد دیگری که در آن پول نقشی ایفا می‌کند، می‌تواند به چشم یک موسسه نگریسته شود و هر موسسه‌ای با هر سطحی از ثروت، می‌تواند از روش‌ها و تکنیک‌هایی برای عملکرد اقتصادی کارآمدتر بهره بگیرد، یکی از ضروری‌ترین این روش‌ها ثبت درآمدها و هزینه‌ها به نحو دقیق است. بنابراین اگر یک دفتر برای گزارش‌های مالی خانواده خود ندارید، همین امروز آن را تهیه کنید.
نکته دوم
هیچ هزینه‌ای را پنهان نکنید، پنهان کردن هزینه‌ها سبب نمی‌شود که آن هزینه‌ها از بین بروند، یا کم شوند. همین‌طور با پنهان‌کردن هزینه‌ها موفق نخواهید شد از صرف کردن دوباره آنها پیشگیری کنید.
هزینه‌هایی که نه ماهانه‌اند و نه سالانه را نیز در نظر داشته باشید، مثلا هزینه چکاپ‌های پزشکی هر شش ماه یک بار، یا هزینه تعمیر و سرویس فصلی اتومیبل یا تجهیزات منزل، اگر تاکنون چیزی را ثبت نکرده‌اید، هم‌اکنون به سال‌های گذشته فکر کنید و فهرستی از این نوع هزینه‌ها که در طول سال‌های گذشته داشته‌اید، تهیه کنید. اگر دقت کنید درخواهید یافت که هزینه‌هایی مثل مبالغ موردنیاز برای خرید هدیه تولد یا سالگرد ازدواج نیز هم سالانه هستند و هم منظم. این نکته را در نظر داشته باشید که ویژگی اصلی هزینه‌های دوره‌ای، سالانه بودن آنها نیست. هر هزینه غیر‌ماهانه تکرار شونده‌ای را در فهرست خود قید کنید.
نکته سوم
برای هزینه‌های پیش‌بینی نشده آماده باشید. هزینه‌های پیش‌بینی نشده اهمیتی خارق‌العاده دارند. گاهی وقت‌ها تمامی وجه تمایز میان یک مشکل مالی کوچک و یک فروپاشی مالی به سادگی همین هزینه‌ها هستند. اگر شما ایده‌های واقع‌گرایانه‌ای در مورد اینکه دقیقا چه مقدار پول برای صرف کردن در هزینه‌های دوره‌ای نیاز دارید، داشته باشید، بخش بزرگی از مشکلات خود را حل کرده‌اید. به این ترتیب، شما می‌توانید رقم هزینه‌های دوره‌ای خود را از رقم درآمد سالانه خود کسر کنید و سپس مابقی را به ۱۲ قسمت مساوی برای ۱۲ ماه تقسیم کنید. با چنین محاسباتی، ماه‌های پرهزینه شما را غافلگیر نخواهند کرد، زیرا چه دریافت حقوق شما هفتگی باشد و چه ماهانه و چه نامنظم، شما به صورت منظم بخشی از آن را در جهت تامین هزینه‌های دوره‌ای پس‌انداز کرده‌اید. به علاوه شما قاعدتا همیشه به‌رغم هزینه‌های پیش‌بینی‌نشده، دریافت‌های پیش‌بینی‌نشده نیز خواهید داشت. ممکن است شما از جانب دوستان یا خانواده‌تان هدایای نقدی دریافت کنید، حقوقتان افزایش یابد، از یک ارثیه بهره‌مند شوید، در یک مسابقه برنده شوید یا جوایزی دریافت کنید، اما این نکته را در نظر داشته باشید که برنامه‌ریزی مالی خود را بر اساس دریافت‌های غیر‌قابل پیش‌بینی تنظیم نکنید.
عاقلانه‌ترین کار این است که حتی از این دریافت‌ها برای هزینه‌های ماهانه یا دوره‌ای خود نیز بهره نبرید و صرفا آنها را پس‌انداز یا سرمایه گذاری کنید، زیرا این دریافت‌ها دائمی نیستند و صرفا سبب درهم ریختگی و عدم توازن در برنامه شما خواهند شد. به علاوه به عنوان توصیه آخر فراموش نکنید که برنامه مالی خانواده خود را در طول یک سال بارها بازبینی و اصلاحات مقتضی را اعمال کنید. دو کلید اصلی موفقیت مالی برنامه‌ریزی و انعطاف‌پذیری هستند؛ بنابراین فراموش نکنید همانقدر که برنامه‌ریز هستید، منعطف نیز باشید.
اغلب افراد در مواجهه با چنین هزینه‌های (در حالی که غافلگیر شده‌اند)، چاره‌ای ندارند جز این که از بودجه ماهانه‌شان استفاده کنند (و گاهی اوقات، افراد اساسا از صرف هزینه خودداری می‌کنند، این مساله در تمامی موارد ممکن نیست، اما به عنوان مثال، صرف نظر‌کردن از رفتن به تعطیلات ممکن است.) اما استفاده از بودجه ماهانه نیز اقدام چندان عاقلانه‌ای نیست، زیرا منبع اصلی هزینه‌های ماهانه را دچار اشکال می‌کند. برای اینکه این سناریوی تکراری اتفاق نیفتد، بهتر است که به دنبال برنامه‌ریزی مدونی برای هزینه‌های دوره‌ای باشیم. در ادامه چند نکته مفید به شما گوشزد خواهد شد.
نکته اول
شما قاعدتا هزینه‌های ماهانه خانواده خود را ثبت می‌کنید و به صورت ماهانه به بررسی سطح این هزینه‌ها، موارد مصرف و بررسی بهبود یا عدم بهبود بازدهی‌شان نسبت به ماه‌های قبل می‌پردازید (اگر این کار را انجام نمی‌دهید، از همین ماه شروع کنید) با ثبت هزینه‌های ماهانه، شما رقم درآمدها و پس‌اندازهای خود را تنظیم می‌کنید و به سوالات مالی زندگی خانوادگی‌تان با قطعیت بیشتری پاسخ می‌دهید و تصمیمات مالی بهتری اتخاذ می‌کنید.
اگر بدانید در دوازده ماه از یک سال چه هزینه‌هایی داشته‌اید، می‌توانید بدانید که چه برنامه‌ریزی ممکن است، هزینه‌های پیش‌بینی‌نشده چه سهمی از هزینه‌های سالانه خانواده شما را به خود اختصاص می‌دهند، چه تکنیک‌های اقتصادیی برای کاهش هزینه‌های غیر‌ضروری خانواده موثر بوده است و مسائلی از این دست؛ بنابراین توصیه اولیه ما این است که در دفتری که در آن به ثبت هزینه‌های ماهانه خانواده اختصاص داده‌اید، فصلی را به هزینه‌های سالانه دوره‌ای اختصاص دهید. با ثبت رقم و زمان دقیق این هزینه‌ها، شما یک گام جلوتر هستید. فراموش نکنید صرف‌نظر از این که خانواده شما چه وضعیت مالی و چه سطحی از درآمد را داراست، این مساله می‌تواند راهگشا باشد. خانواده، مثل هر نهاد دیگری که در آن پول نقشی ایفا می‌کند، می‌تواند به چشم یک موسسه نگریسته شود و هر موسسه‌ای با هر سطحی از ثروت، می‌تواند از روش‌ها و تکنیک‌هایی برای عملکرد اقتصادی کارآمدتر بهره بگیرد، یکی از ضروری‌ترین این روش‌ها ثبت درآمدها و هزینه‌ها به نحو دقیق است. بنابراین اگر یک دفتر برای گزارش‌های مالی خانواده خود ندارید، همین امروز آن را تهیه کنید.
نکته دوم
هیچ هزینه‌ای را پنهان نکنید، پنهان کردن هزینه‌ها سبب نمی‌شود که آن هزینه‌ها از بین بروند، یا کم شوند. همین‌طور با پنهان‌کردن هزینه‌ها موفق نخواهید شد از صرف کردن دوباره آنها پیشگیری کنید.
هزینه‌هایی که نه ماهانه‌اند و نه سالانه را نیز در نظر داشته باشید، مثلا هزینه چکاپ‌های پزشکی هر شش ماه یک بار، یا هزینه تعمیر و سرویس فصلی اتومیبل یا تجهیزات منزل، اگر تاکنون چیزی را ثبت نکرده‌اید، هم‌اکنون به سال‌های گذشته فکر کنید و فهرستی از این نوع هزینه‌ها که در طول سال‌های گذشته داشته‌اید، تهیه کنید. اگر دقت کنید درخواهید یافت که هزینه‌هایی مثل مبالغ موردنیاز برای خرید هدیه تولد یا سالگرد ازدواج نیز هم سالانه هستند و هم منظم. این نکته را در نظر داشته باشید که ویژگی اصلی هزینه‌های دوره‌ای، سالانه بودن آنها نیست. هر هزینه غیر‌ماهانه تکرار شونده‌ای را در فهرست خود قید کنید.
نکته سوم
برای هزینه‌های پیش‌بینی نشده آماده باشید. هزینه‌های پیش‌بینی نشده اهمیتی خارق‌العاده دارند. گاهی وقت‌ها تمامی وجه تمایز میان یک مشکل مالی کوچک و یک فروپاشی مالی به سادگی همین هزینه‌ها هستند. اگر شما ایده‌های واقع‌گرایانه‌ای در مورد اینکه دقیقا چه مقدار پول برای صرف کردن در هزینه‌های دوره‌ای نیاز دارید، داشته باشید، بخش بزرگی از مشکلات خود را حل کرده‌اید. به این ترتیب، شما می‌توانید رقم هزینه‌های دوره‌ای خود را از رقم درآمد سالانه خود کسر کنید و سپس مابقی را به ۱۲ قسمت مساوی برای ۱۲ ماه تقسیم کنید. با چنین محاسباتی، ماه‌های پرهزینه شما را غافلگیر نخواهند کرد، زیرا چه دریافت حقوق شما هفتگی باشد و چه ماهانه و چه نامنظم، شما به صورت منظم بخشی از آن را در جهت تامین هزینه‌های دوره‌ای پس‌انداز کرده‌اید. به علاوه شما قاعدتا همیشه به‌رغم هزینه‌های پیش‌بینی‌نشده، دریافت‌های پیش‌بینی‌نشده نیز خواهید داشت. ممکن است شما از جانب دوستان یا خانواده‌تان هدایای نقدی دریافت کنید، حقوقتان افزایش یابد، از یک ارثیه بهره‌مند شوید، در یک مسابقه برنده شوید یا جوایزی دریافت کنید، اما این نکته را در نظر داشته باشید که برنامه‌ریزی مالی خود را بر اساس دریافت‌های غیر‌قابل پیش‌بینی تنظیم نکنید.
عاقلانه‌ترین کار این است که حتی از این دریافت‌ها برای هزینه‌های ماهانه یا دوره‌ای خود نیز بهره نبرید و صرفا آنها را پس‌انداز یا سرمایه گذاری کنید، زیرا این دریافت‌ها دائمی نیستند و صرفا سبب درهم ریختگی و عدم توازن در برنامه شما خواهند شد. به علاوه به عنوان توصیه آخر فراموش نکنید که برنامه مالی خانواده خود را در طول یک سال بارها بازبینی و اصلاحات مقتضی را اعمال کنید. دو کلید اصلی موفقیت مالی برنامه‌ریزی و انعطاف‌پذیری هستند؛ بنابراین فراموش نکنید همانقدر که برنامه‌ریز هستید، منعطف نیز باشید.
ارسال نظر