مهم‌ترین سالن‌های اجرای نمایش در تهران - ۳۰ شهریور ۹۱
تماشاخانه سنگلج
فرهنگسراها ومراکز فرهنگی تهران در طول سال نمایش‌های زیادی را اجرا می‌کنند. گروه‌های نیمه‌حرفه‌ای ومبتدی معمولا در سالن‌هایی به اجرای برنامه می‌پردازند که چهره‌های جدی تئاتر کمتر تمایلی برای اجرای نمایش در این سالن‌ها دارند. از این رو حرفه‌ای‌ها بیشتر در مجموعه تئاتر شهر و تماشاخانه ایرانشهر و سنگلج روی صحنه می‌روند و گاهی هم در فرهنگسراهایی همچون نیاوران و بهمن. در این صفحه به معرفی مهم‌ترین سالن‌های اجرای نمایش در تهران پرداخته‌ایم. فرهنگسرای بهمن یکی از فرهنگسراهای بزرگ تهران است که در سال ۱۳۷۰ آغاز به ‌کار کرده است. این تالار در جنوب پایتخت و در مکان سابق کشتارگاه تهران در منطقه ۱۶ساخته شد. تالار شهید آوینی این مجموعه دارای ۳۵۰ صندلی مبله ثابت و قابل افزایش تا سقف ۱۴۰۰ نفر با داشتن سن در ابعاد ۱۵×۲۷ مترمربع است. امکانات تالار عبارتند از: اتاق‌های گریم، رختکن، اتاق فرمان و آپاراتخانه با قابلیت نورپردازی متحرک. در این سالن امکان اجرای برنامه‌هایی نظیر کنسرت موسیقی، نمایش‌های حرفه‌ای و نیمه‌حرفه‌ای وجود دارد. تالار مبارک این مجموعه هم سومین و کوچکترین سالن فرهنگسرا با ۱۷۰ صندلی مبله و با قابلیت اکران فیلم بلند سینمایی ۱۳۵ میلیمتری و با استفاده از دودستگاه آپارات و ویدئو پروژکشن است. قابلیت دیگر این سالن اجرای نمایش نیمه‌حرفه‌ای و کنسرت موسیقی است.

تماشاخانه سنگلج حدود سا‌ل‌های 1340 با زیربنایی به مساحت 1034 مترمربع در محله قدیمی و در کنار باغ‌سنگلج که حالا آن را با نام پارک‌شهر می‌شناسیم بنا شده است. پس از تکمیل و اتمام عملیات ساختمانی و واگذاری آن به وزارت فرهنگ و هنر وقت، نام «25 شهریور» را به خود گرفت و از مهرماه 1344 برابر با آغاز اولین جشنواره‌‌ نمایش‌های ایرانی افتتاح شده و کار خود را رسما آغاز کرد. این مجموعه در زمان خود به لحاظ فنی و تجهیزات نور و صدا و حتی آکوستیک سالن در نوع خود بی‌نظیر بود. وجود امکانات صحنه‌ای از قبیل سن‌گردان، میله‌های بالا برنده پرده و دکور و... این سالن را نسبت به سالن‌های موجود آن زمان ویژه کرد. در آن سال‌ها اجرای برنامه‌های نمایشی با استقرار گروه هنر ملی به سرپرستی عباس جوانمرد در سنگلج و 5 گروه دیگر به نام‌های «گروه تئاتر امروز»، «گروه تئاتر میترا»، «گروه تئاتر شهر»، «گروه تئاتر جوان»، «گروه تئاتر مردم» که وابسته به اداره هنرهای دراماتیک بودند و با کمک مالی وزارت فرهنگ و هنر فعالیت می‌کردند، تامین برنامه و اجرای نمایش صورت می‌گرفته است. در واقع برای اولین بار در این تاریخ، تئاتر حمایتی دولتی شکل گرفت و جمع کثیری از هنرمندان، بازیگران، کارگردانان، طراحان دکور و... استخدام دولت شدند و در این مجموعه فعالیت آغاز کردند. کارگردانانی که در این گروه‌ها به خلق نمایش مشغول بودند عبارت بودند از: عباس جوانمرد، جعفروالی، علی نصیریان، داود رشیدی، عزت‌ا... انتظامی، بهرام بیضایی، رکن‌الدین خسروی، محمود استادمحمد و... که اکثر این نمایشنامه‌ها را یا خود ایشان نگاشته بودند یا نمایشنامه‌هایی از اکبر رادی، غلامحسین ساعدی، خلیل موحد دیلمقانی و... را به روی صحنه می‌بردند. اجرای نمایش‌های ایرانی و فعالیت گروه هنر ملی در این مجموعه باعث شد تا از تماشاخانه سنگلج به عنوان خاستگاه تئاتر ملی و اولین پیگاه تئاتر ایرانی یاد شود. این تماشاخانه از بدو تاسیس توسط ریاست اداره هنرهای دراماتیک سرپرستی می‌شد و شورای هنری به نام شورای تئاتر متشکل از: عظمت ژانتی، جلال ستاری، علی نصیریان، داود رشیدی، عباس جوانمرد و عزت‌ا... ‌انتظامی بر نحوه تولید و ارزشیابی و نیز کار گروه‌ها نظارت کامل داشت. پس از پیروزی انقلاب اسلامی خیل کثیری از هنرمندان به دلیل مهاجرت و نیز بازنشسته شدن در اداره هنرهای دراماتیک و... روال سابق تولید و استقرار گروه‌های تئاتر را در این مجموعه به هم زد و باعث شد تا این تئاتر نتواند مثل گذشته ادامه فعالیت داشته باشد و از طرفی توجه مردم و هنرمندان به سایر تالارها و تئاترهای ایجاد شده در تهران باعث افول رونق پیشین این تئاتر شد. این مجموعه که هم‌اکنون زیر نظر مرکز هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اداره و تامین برنامه می‌شود پس از سال‌ها در شهریورماه 1386 مورد بازسازی اساسی قرار گرفت و به شکلی جدید در آمد. در زمان بازسازی قسمت اداری، سالن نمایش، صحنه و سالن انتظار کاملا تغییر یافته و فضای زیبا و مطلوب را به خود اختصاص داد و در روز 16 بهمن 1387 همزمان با بیست و ششمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر تهران افتتاح مجدد شد. از ابتدای تاسیس تماشاخانه سنگلج، اجرای نمایش‌های ایرانی و نیز فعالیت گروه هنر ملی در آن باعث شد تا از این تماشاخانه به عنوان پایگاه رشد تئاتر ایرانی یاد شود. سنگلج شاهد تحولات اجتماعی، فرهنگی و سیاسی متعددی در طول عمر ۴۶ ساله خود بوده است. طی این سال‌ها مردم بسیاری برای دیدن آثار برجسته ایرانی به سنگلج آمده و رفته‌اند، هنرمندان زیادی نیز سال‌هایی از عمر خود را روی صحنه سنگلج با مردم چهره به چهره شده‌اند که برخی هم دیگر در میان ما نیستند، اما سنگلج همچنان با خاطره آنها پابرجا مانده تا مامنی باشد برای دوستداران تئاتر ایرانی.