چگونه مشکلات کسب‌وکار خانوادگی را حل کنیم؟
اگر شما به همراه بقیه اعضای خانواده، کسب‌وکاری راه انداخته‌اید، عمل به توصیه‌های زیر می‌تواند در پیشبرد کار شما، بسیار موثر باشد. تعریف وظایف و مسوولیت‌ها: هر کسب‌و‌کار موفقی، نیازمند این است که در آن دایره مسوولیت‌ها و وظایف هر یک از کارکنان مشخص باشد. اگر تیم تشکیل‌دهنده، اعضای یک خانواده باشند، این امر اهمیت دوچندان پیدا می‌کند. تجربه نشان داده است که در کسب‌وکاری که توسط اعضای یک خانواده انجام می‌گیرد، امکان زمین ماندن کارها به خاطر فراموش کردن ماهیت جمعی کار افزایش پیدا می‌کند. روابط خانوادگی مجوزی برای فرار از مسوولیت و وظیفه محوله نیست.
مسائل شخصی را از مسائل مربوط به کار جدا کنید: اعضای یک خانواده نسبت به ویژگی‌های شخصیتی و توانایی‌های اجرایی یکدیگر، اطلاعاتی دارند که اعضای بیرون از خانواده فاقد آن هستند. بنابراین روابط افراد خانواده در محیط کار می‌تواند آسیب‌زا باشد. افراد مدام فرق و تفاوت ماهیت روابط در این دو حیطه را فراموش می‌کنند. اما هنگام ورود به محیط کار، باید عواطف و احساسات شخصی را کنار بگذاریم و به اعضای خانواده به عنوان همکار نگاه کنیم. قرار نیست همان نقش‌ها و کارکردهایی که در خانواده وجود دارد، در محیط کار تکرار شود. شاید کوچک‌ترین خواهر خانواده توانایی مدیریتی بیشتری از بقیه اعضا داشته باشد. اصلا قرار نیست پدر به صرف پدر بودن، در محیط کار هم لزوما نقش مدیریتی و هدایتی داشته باشد یا مسوول امور مالی باشد. همواره به خودتان گوشزد کنید که در محیط کار شما با همکارتان سروکار دارید و نه پدر یا خواهرتان.
شکاف‌های نسلی را بشناسید: همکاری اعضای خانواده به معنی کنار هم قرار گرفتن افرادی است که با توجه به زمانه و دوره‌ای که در آن زندگی کرده‌اند، تلقی‌های مختلفی از زندگی اجتماعی‌شان دارند. بارزترین نمونه این شکاف، شکاف بین والدین و فرزندان است. والدین شیوه‌ای از تقسیم کار و نحوه انجام کارها دارند که فرزندان احتمالا آنها را نمی‌پسندند. مشکل در اینجاست که همکاری و پیشبرد کارها، نیاز به این دارد که افراد درگیر نسبت به رویکردها و روش‌ها توافقی کلی داشته باشند. این تفاوت، هم خود را در مسائل کوچکی مانند استفاده از رایانه برای ثبت و ضبط امور به جای دفتر نشان می‌دهد و هم در مسائل بزرگ‌تری مانند چگونگی توسعه و گسترش کسب‌و‌کار. حتما باید در زمینه این امور گفت‌وگو کنید و به توافقی برسید. فراموش کردن و پشت گوش انداختن این اختلافات یعنی هر روز ادامه پیدا کردن این چالش‌ها.
زمان کار را از زمان مربوط به خانواده جدا کنید: محیط خانه قرار است محیطی برای آرامش شما باشد. همه ما پس از یک روز سخت کاری نیاز داریم تا در خانه مسائل مربوط به کار را فراموش کرده و زندگی شخصی و دلخواه خودمان را داشته باشیم. حتما برای انجام کارهای مربوط به کسب‌و‌کارتان زمان معینی قرار دهید. هر وقت که زمان پایان کار رسید، آن را تعطیل کنید. استراحت مناسب لازمه افزایش بهره‌وری کاری است. در محیط خانه و برای مثال وقت غذا خوردن که همگی اعضای خانواده جمع هستند، مدام از کار و مشکلات آن صحبت نکنید. اگر در محیط کار روابط خانوادگی را فراموش می‌کنید و به یکدیگر به عنوان همکار نگاه می‌کنید؛ در محیط خانه هم باید یکدیگر را به عنوان یک عضو خانواده ببینید، نه همکاری که از قضا با او در یک خانه زندگی می‌کنید تا بیشتر درباره کار صحبت کنید!.کار را فراموش کنید. از احوال برادرتان بپرسید.
بازدهی افراد را ارزیابی کنید: یکی از مشکلات جدی در کسب‌و‌کارهایی که توسط اعضای یک خانواده صورت می‌گیرد، این است که افراد یکدیگر را ارزیابی نمی‌کنند. رودربایستی‌های شخصی باعث می‌شود که نه تنها افراد مورد انتقاد قرار نگیرند، بلکه حتی نحوه انجام کارشان، مورد بررسی هم قرار نگیرد. رودربایستی را کنار بگذارید. ببینید هر فرد چگونه وظایف ویژه خود را انجام می‌دهد. اگر در فردی در انجام وظایفش اهمال می‌کند، وظیفه مدیر مجموعه است که به او تذکر دهد. اگر این اهمال کاری ادامه پیدا کرد، باید با کاهش حقوق و اموری از قبیل آن جریمه شود، اما اگر هیچ کدام از این ترفندها جواب نداد، آخرین راهکار قطع همکاری است. یکی از تابوهایی که در کسب‌وکار خانوادگی وجود دارد این است که نباید هیچیک از افراد خانواده را از مجموعه کاری کنار نهاد. این تصور اشتباه است.
قرار نیست به خاطر بی‌مسوولیتی یکی از اعضا، کل حیات یک مجموعه اقتصادی به خطر بیفتد. اگر افراد احساس کنند که حاشیه امنیتی دارند که به هیچ عنوان و تحت هیچ شرایطی آسیب نمی‌بیند، هرگز در صدد اصلاح رفتارشان برنمی‌آیند، اما به خاطر خلط روابط شخصی و کاری همواره اتفاقاتی از این دست رخ می‌دهد، البته سویه دیگر قضیه آن است که به خاطر اختلاف در پیشبرد امور در محیط کار، روابط شخصی و خانوادگی هم آسیب ببینند. نباید گذاشت اشتباهاتی از این دست پیش بیاید.
از تغییرات نهراسید: در برخی از کسب‌وکارهای خانوادگی، افراد از سرمایه‌گذاری مجدد، استخدام افراد جدید، گسترش کار و... اجتناب می‌کنند. اعضای خانواده شروع یک کسب‌وکار هستند، اما می‌توان با سرمایه‌گذاری بیشتر و دعوت از افراد جدید، شرایط را برای همه بهبود بخشید. تجربه نشان داده که این گونه بنگاه‌های اقتصادی به محافظه‌کاری می‌غلتند. این مقاومت، مخصوصا از جانب افراد مسن خانواده صورت می‌گیرد. ورود افراد تازه می‌تواند خلاقیت و سرمایه را به کسب‌وکار شما وارد کند. قرار نیست بنگاه معاملاتی شما مثل یک طبقه بسته خانوادگی باشد. هدف هر بنگاه اقتصادی، افزایش بهره‌وری است با استفاده از بهترین ابزار‌های موجود. استراتژی بلندمدتی برای کارتان تهیه کنید تا بدانید که به چه نیروهایی و به چه مقدار سرمایه خارجی نیاز دارید.
همه چیز را یادداشت کنید: یکی از معضلات جدی کسب‌وکار خانوادگی این است که اعضا، بسیاری از امور مالی را در جایی یادداشت نمی‌کنند. این کار هم باعث می‌شود که نتوان برآیند دقیقی از چگونگی پیشرفت کار و احیانا نقص‌ها و ضعف‌ها داشت و هم می‌تواند محملی برای سوءاستفاده‌های مالی باشد. برای اینکه جلوی هر گونه سوءتفاهم احتمالی یا سوءاستفاده مالی را بگیرید، حتما همه امور را به دقت یادداشت کنید و فاکتورهای خرید و هزینه‌ها را نزد خود نگه دارید.