سرعت مجاز در ایران و دیگر کشورها چقدر است؟ - ۳۰ شهریور ۹۱
پلیس راهور چندی پیش از افزایش ۲۶۰ درصدی سرعت غیر مجاز در پایتخت خبر داد این در حالی است که یکی از عوامل مهم تصادفات جاده ای، سرعت بالا و عدم کنترل خودروها است. در حال حاضر هر چند بیشتر بزرگراه‌ها، شریان‌های اصلی شهر و همچنین جاده‌های کشور به دوربین ثبت تخلف مجهزند؛ اما با گستردگی خودروهای لوکس وارداتی و پرسرعت وضعیت سرعت در کشور نسبت به زمانی که خودروها از سیستم قدیمی بهره‌مند بودند تا حدودی تغییر پیدا کرده است. با این اوصاف سرعت بیش از حد و عدم کنترل خودرو یکی از مهم‌ترین و شایع‌ترین عوامل تصادفات و مرگ میر در حوادث ترافیکی است، این در حالی است که در تمامی کشورها از جمله ایران رانندگی با خودرو از ضوابطی تابعیت می‌کند که تعیین حداقل و حداکثر سرعت یکی از آنها محسوب می‌شود.
پلیس راهور چندی پیش از افزایش 260 درصدی سرعت غیر مجاز در پایتخت خبر داد این در حالی است که یکی از عوامل مهم تصادفات جاده ای، سرعت بالا و عدم کنترل خودروها است. در حال حاضر هر چند بیشتر بزرگراه‌ها، شریان‌های اصلی شهر و همچنین جاده‌های کشور به دوربین ثبت تخلف مجهزند؛ اما با گستردگی خودروهای لوکس وارداتی و پرسرعت وضعیت سرعت در کشور نسبت به زمانی که خودروها از سیستم قدیمی بهره‌مند بودند تا حدودی تغییر پیدا کرده است. با این اوصاف سرعت بیش از حد و عدم کنترل خودرو یکی از مهم‌ترین و شایع‌ترین عوامل تصادفات و مرگ میر در حوادث ترافیکی است، این در حالی است که در تمامی کشورها از جمله ایران رانندگی با خودرو از ضوابطی تابعیت می‌کند که تعیین حداقل و حداکثر سرعت یکی از آنها محسوب می‌شود. هم‌اکنون در ایران حداقل سرعت رانندگی در آزادراهها برابر ۷۰ کیلومتر بر ساعت و حداکثر سرعت مجاز برای خودروهای سواری و وانت‌ها ۱۲۰ و برای انواع اتوبوس، مینی‌بوس، تریلر، کامیون و کامیونت برابر ۱۱۰ کیلومتر بر ساعت است. در خیابان‌های اصلی نیز حداکثر سرعت 70 کیلومتر در فرعی‌ها نیز 60 کیلومتر بر ساعت است. این در شرایطی است که قانون حداکثر سرعت
مجاز و همچنین جرایم آن در تمامی کشورها متفاوت می‌باشد. در نشریه پیشبرد ایمنی رنو سرعت مجاز برخی از کشورها مورد بررسی قرار گرفته است، مثلا در فرانسه قانون حداکثر سرعت مجاز در زمان بحران انرژی به اجرا گذاشته شد. دلیل آن هم صرفه‌جویی در مصرف انرژی بود. به همین دلیل نیز تا مدت‌ها سقف ۵۰ کیلومتر در ساعت در مناطق مسکونی، سقف ۹۰ تا ۱۰۰ کیلومتر در ساعت در بزرگراه‌ها و ۱۳۰ کیلومتر در ساعت در آزادراهها جنبه راهبردی راهنمایی داشت.
در کشورهای در حال توسعه نیز قوانین تا حدودی متفاوت است این در شرایطی است که بیشترین میزان تلفات در تصادفات جاده‌ای در کشورهای در حال توسعه اتفاق می‌افتد. در‌واقع ۹۰ درصد کل تلفات جاده‌ای در دنیا در این کشورها رخ می‌دهد. بر همین اساس بیشترین میزان مرگ و میر متعلق به کشورهای آسیای جنوب شرقی است و کمترین امید به زندگی نیز در آفریقا دیده می‌شود. قانون حداکثر سرعت امروزه در بیشتر کشورهای آفریقایی حاکم شده است. بر اساس این قانون سرعت۵۰ تا ۶۰ کیلومتر در ساعت در مناطق شهری و ۸۰ تا ۱۲۰ کیلومتر در ساعت تا جاده‌های بیرون شهر مجاز دانسته می‌شود؛ اما اجرای آن در همه این کشورها با مشکلات مشابهی روبه‌رو شده است. مشکلاتی از قبیل کمبود علائم هشدار دهنده در جاده‌ها، عدم آگاهی افراد از جرائم رانندگی، ناتوانی در اجرای این قوانین و دیگر مشکلات، اما در آلمان وضعیت تا حدودی با دیگر کشورهای اروپایی متفاوت است به طوری که در آزاد راه‌های این کشور محدودیتی برای سرعت وجود ندارد؛ این در حالی است که حداکثر سرعت ۱۳۰ کیلومتر در ساعت در آزادراه‌های آلمان بیشتر جنبه راهنمایی دارد تا محدودیت قانونی. گذشته از آن در این کشور ۱۲ هزار کیلومتر آزادراه وجود دارد که قوانین حاکم بر یک سوم این مسیرها انعطاف‌پذیر هستند. طبق این قوانین حداکثر سرعت مجاز بسته به شرایط ترافیک تغییرپذیر است. به عنوان مثال ممکن است از خودروسواران خواسته شود با رسیدن به مناطق مسکونی سرعت خود را کاهش دهند تا خطر تصادف و آلودگی‌های صوتی را پایین بیاورند. ویژگی عجیب دیگری که تنها در آلمان وجود دارد این است که رانندگان حق دارند علیه قضاتی که محدوده سرعت را وضع کرده‌اند تقاضای دادخواست کرده و حکم ایشان را به بهانه غیر قابل توجیه بودن نقض کنند. با وجود آنکه قوانین تردد در بزرگرا‌ه‌های آلمان چندان دست و پا گیر نیستند؛ اما مردم با وسواس زیادی به این قوانین احترام می‌گذارند. به همین دلیل هم آمار تلفات در آلمان بسیار پایین‌تر از کشوری مانند فرانسه است که در همسایگی آن قرار دارد، اما در ایالات‌متحده آمریکا نیز گشت هوایی کنترل سرعت در بزرگراه‌ها را بر عهده دارد در این کشور گشت‌های هوایی خودروهایی را که با سرعت غیر مجاز در حال تردد هستند شناسایی کرده و شماره خودرو آنها را ثبت می‌کنند. مامور پلیس هوایی این اطلاعات را برای همکار خود در جاده مخابره می‌کند تا او راننده خاطی را متوقف کند.
در ایالات‌متحده سرعت خودروها با دقت بالا و بر اساس مسافت بین دو خط محاسبه می‌شود که در سرتاسر بزرگراه کشیده شده است. به نظر می‌رسد این‌گونه مراقبت‌ها برای شناسایی خودروهای پر سرعتی که قانون را زیر پا می‌گذارند بسیار کارآمد است.
جدا از کشورهایی که به سرعت مجاز آنها پرداختیم ذکر این نکته نیز ضروری است که حداکثر سرعت ۱۲۰ کیلومتر بر ساعت در آزادراهها مصوبه اتحادیه اروپا است.
اما چندی است که برخی از رسانه‌ها از تغییر سرعت مجاز خودروها در آزاد راه‌ها سخن می‌گویند این در حالی است که به گفته معاون وزیر راه و شهرسازی هم‌اکنون برنامه‌ای برای افزایش سرعت در آزادراهها نه تنها وجود ندارد؛ بلکه امروزه تمام کشورهای اروپایی به دنبال کاهش سرعت در جاده‌های خود نیز هستند.
به گفته افندی‌زاده افزایش سرعت در آزادراهها نیازمند تحقیقات و بررسی‌های گوناگون است از جمله اینکه وسیله نقلیه باید از آخرین استانداردهای جهانی برخوردار باشد، رانندگان آموزش‌های لازم را دیده باشند، آزمایش‌های خاص انجام شده باشد، علائم به طور دقیق مشخص باشد و رانندگان قانون را به طور دقیق اجرا کنند که در این صورت می‌توان در برخی از محورهای سبقت، سرعت را افزایش داد.
این درحالی است که به اعتقاد وی با وجود آنکه خودروهایی با استاندارد بالا به کشور وارد شده است؛ اما این مورد برای افزایش سرعت کافی نیست زیرا رانندگان نیز باید خود تبحر داشته باشند و جاده‌ها نیز برای این سرعت آماده باشد، ضمن آنکه کنترل خودرو بسیار مهم است.
در کشورهای در حال توسعه نیز قوانین تا حدودی متفاوت است این در شرایطی است که بیشترین میزان تلفات در تصادفات جاده‌ای در کشورهای در حال توسعه اتفاق می‌افتد. در‌واقع ۹۰ درصد کل تلفات جاده‌ای در دنیا در این کشورها رخ می‌دهد. بر همین اساس بیشترین میزان مرگ و میر متعلق به کشورهای آسیای جنوب شرقی است و کمترین امید به زندگی نیز در آفریقا دیده می‌شود. قانون حداکثر سرعت امروزه در بیشتر کشورهای آفریقایی حاکم شده است. بر اساس این قانون سرعت۵۰ تا ۶۰ کیلومتر در ساعت در مناطق شهری و ۸۰ تا ۱۲۰ کیلومتر در ساعت تا جاده‌های بیرون شهر مجاز دانسته می‌شود؛ اما اجرای آن در همه این کشورها با مشکلات مشابهی روبه‌رو شده است. مشکلاتی از قبیل کمبود علائم هشدار دهنده در جاده‌ها، عدم آگاهی افراد از جرائم رانندگی، ناتوانی در اجرای این قوانین و دیگر مشکلات، اما در آلمان وضعیت تا حدودی با دیگر کشورهای اروپایی متفاوت است به طوری که در آزاد راه‌های این کشور محدودیتی برای سرعت وجود ندارد؛ این در حالی است که حداکثر سرعت ۱۳۰ کیلومتر در ساعت در آزادراه‌های آلمان بیشتر جنبه راهنمایی دارد تا محدودیت قانونی. گذشته از آن در این کشور ۱۲ هزار کیلومتر آزادراه وجود دارد که قوانین حاکم بر یک سوم این مسیرها انعطاف‌پذیر هستند. طبق این قوانین حداکثر سرعت مجاز بسته به شرایط ترافیک تغییرپذیر است. به عنوان مثال ممکن است از خودروسواران خواسته شود با رسیدن به مناطق مسکونی سرعت خود را کاهش دهند تا خطر تصادف و آلودگی‌های صوتی را پایین بیاورند. ویژگی عجیب دیگری که تنها در آلمان وجود دارد این است که رانندگان حق دارند علیه قضاتی که محدوده سرعت را وضع کرده‌اند تقاضای دادخواست کرده و حکم ایشان را به بهانه غیر قابل توجیه بودن نقض کنند. با وجود آنکه قوانین تردد در بزرگرا‌ه‌های آلمان چندان دست و پا گیر نیستند؛ اما مردم با وسواس زیادی به این قوانین احترام می‌گذارند. به همین دلیل هم آمار تلفات در آلمان بسیار پایین‌تر از کشوری مانند فرانسه است که در همسایگی آن قرار دارد، اما در ایالات‌متحده آمریکا نیز گشت هوایی کنترل سرعت در بزرگراه‌ها را بر عهده دارد در این کشور گشت‌های هوایی خودروهایی را که با سرعت غیر مجاز در حال تردد هستند شناسایی کرده و شماره خودرو آنها را ثبت می‌کنند. مامور پلیس هوایی این اطلاعات را برای همکار خود در جاده مخابره می‌کند تا او راننده خاطی را متوقف کند.
در ایالات‌متحده سرعت خودروها با دقت بالا و بر اساس مسافت بین دو خط محاسبه می‌شود که در سرتاسر بزرگراه کشیده شده است. به نظر می‌رسد این‌گونه مراقبت‌ها برای شناسایی خودروهای پر سرعتی که قانون را زیر پا می‌گذارند بسیار کارآمد است.
جدا از کشورهایی که به سرعت مجاز آنها پرداختیم ذکر این نکته نیز ضروری است که حداکثر سرعت ۱۲۰ کیلومتر بر ساعت در آزادراهها مصوبه اتحادیه اروپا است.
اما چندی است که برخی از رسانه‌ها از تغییر سرعت مجاز خودروها در آزاد راه‌ها سخن می‌گویند این در حالی است که به گفته معاون وزیر راه و شهرسازی هم‌اکنون برنامه‌ای برای افزایش سرعت در آزادراهها نه تنها وجود ندارد؛ بلکه امروزه تمام کشورهای اروپایی به دنبال کاهش سرعت در جاده‌های خود نیز هستند.
به گفته افندی‌زاده افزایش سرعت در آزادراهها نیازمند تحقیقات و بررسی‌های گوناگون است از جمله اینکه وسیله نقلیه باید از آخرین استانداردهای جهانی برخوردار باشد، رانندگان آموزش‌های لازم را دیده باشند، آزمایش‌های خاص انجام شده باشد، علائم به طور دقیق مشخص باشد و رانندگان قانون را به طور دقیق اجرا کنند که در این صورت می‌توان در برخی از محورهای سبقت، سرعت را افزایش داد.
این درحالی است که به اعتقاد وی با وجود آنکه خودروهایی با استاندارد بالا به کشور وارد شده است؛ اما این مورد برای افزایش سرعت کافی نیست زیرا رانندگان نیز باید خود تبحر داشته باشند و جاده‌ها نیز برای این سرعت آماده باشد، ضمن آنکه کنترل خودرو بسیار مهم است.
ارسال نظر