درگیر نشوید، اموالتان را به سارق بدهید - ۷ دی ۹۱
فرنازاستادنوبری
خبرنگار حوادث
«مردم نباید در مواجهه با زورگیرها، با آنها درگیر شوند و اموال خود را قبل از اینکه آسیبی به آنها وارد شود، باید در اختیار زورگیر قرار دهند.» این نخستین واکنش سرهنگ «مهدی یارندی» رییس مرکز اطلاع‌رسانی نیروی انتظامی کشور در رابطه با زورگیری‌های اخیر پایتخت بود. 26 روز از زمانی که پزشکی قانونی کشور از آمار 500 نفری کشته‌ها در هفت ماهه اول امسال به وسیله سلاح سرد گذشته است، از این میان 397 نفر مرد و 103 مورد زن بوده‌اند. این آمار در تمام شهرهای کشور کاهش داشته است. تهران در این میان تنها شهری بوده که شاهد افزایش آمار مرگ و میر ناشی از استفاده از سلاح سرد یعنی چاقو بوده است: 32 درصد افزایش نسبت به سال قبل. حالا انتشار فیلم زورگیری با چاقو و انواع سلاح سرد موجب رعب و وحشتی شده و خانواده‌هایی که یکی از اعضای آنها گرفتار زورگیرها شده‌اند، جرات نمی‌کنند برای گرفتن پول از بانک یا خرید و فروش ارز، جواهرات و دیگر اقلام باارزش به مراکز فروش مراجعه کنند. سرهنگ یارندی در گفت‌وگویی که پیش رو دارید، از تجربه‌های پلیس برای در امان ماندن شهروندان از آنهایی گفته است که به زور چاقو می‌خواهند مال و اموالمان را بدزدند.

در فیلمی که حدود 20 روز پیش در سایت‌ها منتشر شد، دیدیم فردی که گرفتار شده است با زورگیران درگیر شده و سعی می‌کند از اموال خود محافظت کند. آیا این راهکار می‌تواند برای حفظ اموال موثر باشد؟
خیر. این کار نه‌تنها باعث نمی‌شود اموال فرد حفظ شود بلکه باعث آسیب دیدن وی نیز می‌شود. فردی که سلاح سرد در دست دارد و با وجود حضور گشت‌های پلیس این ریسک را پذیرفته که با هدف زورگیری به خیابان بیاید، قطعا تا زمانی که همه اموال فرد را تصاحب نکند، عقب‌نشینی نمی‌کند و در حالتی که کسی بخواهد مقاومت کند، حتما به او آسیب می‌رساند.
از آنجایی که انتشار این فیلم زورگیری موضوع جدیدی است و اکثر مردم نیز مشاهده کرده‌اند، باز هم با استناد به آن، سوال خود را مطرح می‌کنیم. عابرانی که در حال گذر از این کوچه بودند، کاملا به این درگیری بی‌اعتنا هستند. هشدار پلیس به هنگام دیدن چنین صحنه‌هایی چیست؟
شاید در نگاه اول بگوییم آدم‌های بی‌وجدانی بوده‌اند که از کنار این ماجرا به سادگی گذر کرده‌اند، اما اگر منطقی به ماجرا نگاه کنیم، متوجه خواهیم شد که جلو آمدن عابران برای کمک، نمی‌تواند در این مواقع تاثیری داشته باشد و برعکس، می‌تواند عاملی باشد برای از دست دادن جان خود. مگر اینکه این عامل را در خود ببینند که بتوانند با فرد زورگیر درگیر شوند و اطمینان داشته باشند که بدون اینکه هیچ آسیبی بهشان برسد، می‌توانند از اموال کسی که گرفتار شده محافظت کنند.
طبیعی است یک عابر در کیف و جیب خود سلاح سرد ندارد، پس حتی در صورتی که رزمی‌کار حرفه‌ای هم باشد، نمی‌تواند اطمینان حاصل کند که زورش به زورگیر می‌چربد. با این حساب، عابران هرگز نباید وارد درگیری شوند.
همین‌طور است. درگیر شدن را به هیچ وجه راهکاری برای جلوگیری از این رخداد نمی‌خوانیم، ولی مردمی که این صحنه را مشاهده می‌کنند می‌توانند به سرعت با پلیس تماس بگیرند و تا زمانی که ماموران برسند، وظیفه دارند تمام مشخصات ظاهری فرد و وسیله نقلیه‌اش را بادقت ثبت کنند و در اختیار پلیس قرار دهند.
پیشتر گفتید اگر فردی خودش گرفتار این حادثه شد به‌هیچ‌وجه درگیر نشود. در پاسخ به سوال قبل نیز گفتید فردی که این صحنه را می‌بیند نیز نباید درگیر شود. آیا اینها به این معنی نیست که در مواجهه با این افراد باید دو دستی اموال خود را تقدیم فرد زورگیر کنیم.
البته در زمانی که اموال خود را از دست می‌دهیم، باید سعی کنیم آنها را با معطل نگه داشتن به بهانه اینکه مشغول گشتن جیب‌های خود هستیم که موبایل، پول و دیگر اقلام با ارزشمان را پیدا کنیم همه مشخصات افراد را ببینیم و در ذهن نگه داریم. به فرض اگر خطی روی صورت و دستشان است، رنگ چشم، رنگ مو، کوتاهی و بلندی قد و دیگر نشانه‌های بارز در مورد چهره‌ها و همین‌طور نشانه‌های وسیله نقلیه را نیز بادقت ببینیم. اینکه موتور است یا خودرو، چه رنگی است و در صورت امکان شماره پلاک را از بر کنیم.
اصولا هشدار پلیس برای اینکه در دام این افراد نیفتیم، چیست؟
هشدارهای پلیس و رعایت اینها می‌تواند از عواملی باشد که درصد گرفتار شدن به دام این افراد را به‌شدت کاهش می‌دهد. این هشدارها می‌تواند به عنوان مثال در مورد زمانی باشد که برای خرید و فروش اقلام با ارزش به مراکز مربوط مانند صرافی، طلافروشی و ...مراجعه می‌کنیم، در این مواقع اولا سعی کنیم حتما با خودرو به محل برویم و مسیر زیادی را پیاده طی نکنیم، سعی کنیم تنها برای خرید از این مراکز اقدام نکنیم و حتما همراه داشته باشیم. هنگامی که از این مراکز خارج می‌شویم، حتما اطراف خود را به دقت بررسی کنیم، اگر فردی را دیدیم که تعقیبمان می‌کند امکان دارد در خیابانی خلوت‌تر اقدام به زورگیری کند، پس بلافاصله با مرکز فوریت‌های پلیس 110 تماس بگیریم و مشخصات فرد را در اختیارش قرار دهیم و به‌عنوان آخرین توصیه سعی کنیم اقلام با ارزش و پول نقد خود را در جایی نگه داریم که به ذهن فرد زورگیر نرسد. به‌عنوان مثال اگر کیف دستی به همراه دارید تمام چک، پول و ارز خود را قبل از خارج شدن از بانک یا صرافی، در جیب‌های مختلف خود جاساز کنیم و کیف دستی‌مان تقریبا بی‌ارزش باشد که اگر کیف را به سرقت بردند؛ اموال با ارزش خود را از دست نداده باشیم.