بحران،شیوه‌ای از زندگی است

آناهیتا جمشیدنژاد

Anahita.jamshidnezhad@gmail.com

تغییر الگوهای آب و هوایی اثر شگرفی بر زندگی کشاورزان در کشورهای در حال توسعه گذاشته است. بنابراین چه می‌توان کرد؟ در سال ۲۰۱۳ زمانی که ۴۰ درصد کشت و زرع قهوه در پرو به‌طور معکوس تحت تاثیر زنگ برگ قهوه قرار گرفت، کشاورزان قهوه در این کشور ضرر سنگینی را متحمل شدند. این بیماری که دانشمندان، تغییرات اقلیمی را عامل آن می‌دانند، به برگ درختان قهوه آسیب رسانده و رشد «گیلاس قهوه» را کند کرده و منجر به رشد محصولات با کیفیت پایین‌تر شده است. این خطرات ناشی از تغییرات اقلیمی به قهوه محدود نمی‌شود. در کشورهای در حال توسعه، تقریبا دو سوم افراد بسیار فقیر از کشاورزی معاش خود را به‌دست می‌آورند. آنها در خط مقدم نبرد علیه تغییرات اقلیمی قرار دارند و هنوز فاقد منابع مالی و دانش برای مقاومت در مقابل اثرات آن هستند. این امر می‌تواند برهانی بر نابودی معاش آنها باشد. بنابراین برای رفع این عدم توازن فقر و تقویت کشاورزان چه می‌توان کرد؟

　

　

این پرسشی است که در سمینار کسب و کار پایدار گاردین مطرح شد و به گفته لبی هادسون، مدیر عمومی در اتحادیه چای کشاورزان رانگ‌وی در تانزانیا تغییرات اقلیمی اثر مستقیمی بر اعضای ۱۵ هزار نفره این اتحادیه داشته است. پرورش‌دهندگان در سال‌های اخیر به علت اقلیم خشن (شامل خشکسالی‌های طولانی) کاهش محصولات را تجربه کرده‌اند. به گفته او این اثرات به جامعه بزرگتر نیز کشیده می‌شود؛ جامعه‌ای که از افراد جوان تشکیل شده است که کشاورزی را به‌عنوان منبع درآمدی غیرجذاب می‌بینند و سودای مهاجرت به مناطق شهری را در سر می‌پرورانند. هادسون می‌گوید «برای کشاورزان، بحران یک مسیر ثابت از زندگی است». اما تغییرات اقلیمی چالش شدیدتری نسبت به موقعیت‌های قبلی را به تصویر می‌کشد.

کمک مالی برای مبارزه با تغییرات اقلیمی

پال استیل اقتصاددان در «موسسه بین‌المللی برای محیط‌زیست و توسعه» می‌گوید «مساله مهم این است که کشاورزان ریسک‌ها را مدیریت می‌کنند. مساله این است که آیا تغییرات اقلیمی مانند یک ریسک بزرگ است که آنها نمی‌توانند از آن نجات یابند و نیاز به حمایت خارجی از دولت‌ها و دیگر نهادها دارد یا خیر.»به گفته استیل با کمک‌های بین‌المللی ناکافی برای کشاورزان، نیاز به سرمایه‌گذاری واضح‌تر و روشن‌تر خواهد شد و با درخواست سازمان ملل برای فعالیت جمعی برای پایان فقر تا سال ۲۰۳۰، نیاز به حمایت جوامع روستایی به شدت در حال افزایش است. اما چه کسی این منابع مالی را فراهم خواهد کرد؟

طبق گزارش «گروه مشاوره‌ای برای کمک به فقرا» که یک شبکه جهانی در جست‌وجوی کمک‌های مالی است، تنها ۱۶ درصد بانک‌های سنتی وام‌ در اختیار کشاورزان می‌گذارند. منابع جایگزین تامین وجه برای کشاورزان شامل این موارد می‌شوند: سرمایه‌گذاری اقلیمی (منابع مالی برای فعالیت‌هایی که انتشار گازهای گلخانه‌ای را کاهش می‌دهند یا به جامعه کمک می‌کنند تا با تغییرات اقلیمی خود را تطبیق دهند)؛ خرده سرمایه‌گذاری؛ یا سرمایه‌گذاران اثر اجتماعی که به دنبال یک بازده اجتماعی، محیط‌زیستی و مالی هستند. برخی کسب و کارهای شرکتی نیز در ارائه وام‌ها کمک می‌کنند.گرچه سرمایه‌گذاران اثر اجتماعی باید از ریسک‌های مرتبط با اقلیم آگاه باشند؛ ریسک‌هایی که اثر غیرمستقیمی بر امکان‌پذیری مداوم وام‌دهی به کشاورزان دارد. هادسون همچنین با اشاره به گزارش بانک جهانی تحت عنوان «آفریقا می‌تواند آفریقا را سیر کند» برفرصت‌های کشاورزان برای عرضه در بازارهای داخلی تاکید می‌کند و پیشنهاد می‌دهد که اگر رهبران آفریقایی محدودیت‌های تجارت غذا را در مرزها رفع کنند، این قاره پهناور می‌تواند سالانه ۲۰ میلیارد دلار درآمد اضافی جمع‌آوری کند. او می‌گوید «کشاورزان به‌طور مستقیم در امنیت غذایی سهیم هستند» و توضیح می‌دهد که اعضای تیم او با رشد سیب‌زمینی‌ و موز تنوع ایجاد کرده‌اند و مقصد تقریبا نیمی از موزها دارالسلام در تانزانیا بوده است.

همکاری با یکدیگر

برای بهبود محصولات کشاورزان، بهتر است شرکای تولید برای کمک به کشاورزان برای تطبیق با تکنیک‌های پایدار کشاورزی تشویق شوند. به‌عنوان مثال Cafédirect که اویکوکردیت (نهادی که وام و سرمایه در اختیار نهادها می‌گذارد) در آن سرمایه‌گذاری می‌کند، به ۶۶۰۰ کشاورز قهوه کمک می‌کند تا در منطقه پروویان شهر پیورا درخت بکارند. این ابتکار در احیای جنگل نقش مهمی ایفا می‌کند. در شرق آفریقا، یک پروژه که توسط Cafédirect سرمایه‌گذاری شد به دنبال کمک به تقویت کشاورزان زن است؛ تا با دسترسی به دانش و داده‌های یکسان با همتایان مرد خود بتوانند محصولات خود را بیش از ۳۰ درصد بهبود ببخشند. اما هادسون می‌گوید «موانع فرهنگی گسترده‌ای وجود دارد که باید رفع شود». مشارکت با طیفی از ذی‌نفعان متفاوت برای حمایت از توسعه کشاورزان جهان ضروری است. اویکوکردیت با ارائه‌دهندگان تکنولوژی مانند Technoserve کار می‌کند تا به کشاورزان کمک کند تا بر عملکرد محصول نظارت کنند. در پایان باید بگوییم که به ارتباط و گفتمان وسیع‌تری بین علم و کسب و کار نیاز است. اما این امر به سرعت رخ نمی‌دهد. همان‌طور که تغییرات اقلیمی به تهدید دسترسی و هزینه غذا برای جمعیت به شدت رو به رشد جهان ادامه می‌دهد، باید هر فردی (از دانشمندان و سازمان‌های غیرانتفاعی تا کشاورزان، کسب و کارها، دولت‌ها و سرمایه‌گذاران) که در تولید جهانی غذا دخیل بوده است به انجام اموری برای حفظ چشم‌اندازهای کشاورزان و نهایتا آینده امنیت جهانی غذا بپردازد.

بحران،شیوه‌ای از زندگی است