قدم زدن پر خطر در خیابان آکسفورد
نگار حسینی احتمالا گمان می‌کنید سمی‌ترین هوا را در جهان پکن دارد یا بانکوک، داکا یا حتی تهران. البته همه این شهرها آلوده و خطرناکند اما لندن چیز دیگری است. شرایط پایتخت انگلستان آن قدر بد است که خیلی‌ها توصیه می‌کنند در خیابان معروف آکسفورد قدم نزنید. گویا حالا این خیابان به دلیل آلودگی معروف‌تر هم شده است. زمانی که در میانه‌های قرن بیستم، لندن به عنوان یکی از آلوده‌ترین شهرهای جهان مرگ‌ومیری چشمگیر بابت آلودگی هوا را تجربه کرد، گمان می‌شد که سیاست‌ها به سمت پاکیزه کردن هوای این شهر پیش رفته است. با این حال نتایج بررسی‌های تازه چیز دیگری را نشان می‌دهند.


محققان کالج سلطنتی لندن اعلام کرده‌اند که خیابان آکسفورد به لحاظ آلاینده دی اکسید نیتروژن از هر جای دیگری در روی زمین وضعیت بدتری دارد.
«دیوید کارسلاو»، پژوهشگری که این تحقیق را رهبری می‌کند در این باره می‌گوید: «براساس یافته‌های ما، میزان دی‌اکسید نیتروژن این خیابان چه به لحاظ اندازه‌گیری روزانه و چه میانگین سالانه از هر نقطه دیگری در جهان بدتر است.» مروری کوتاه بر داده‌های آلاینده‌ها کافی است تا نشان بدهد وضعیت خیابان آکسفورد از مناطقی که به شکل سنتی به عنوان آلوده‌ترین‌ها می‌شناسیم، وضعیت به مراتب بدتری دارد. کافی است در این خیابان نیم ساعتی راه بروید تا بگویید صد رحمت به پکن و داکا. میزان آلاینده دی اکسید نیتروژن در هوای این خیابان 11 برابر میانگین این آلاینده بر اساس استانداردهای اتحادیه اروپا است.
چرا دی اکسید نیتروژن خطرناک است؟
دی‌اکسید نیتروژن از مهم‌ترین آلاینده‌های هوا به شمار می‌رود. این گاز، مرئی است و رنگ آن قهوه‌ای مایل به زرد یا قهوه‌ای مایل به قرمز است. هر سال میلیون‌ها تن از این گاز در اثر فعالیت‌های انسانی به‌ویژه مصرف سوخت‌های فسیلی تولید می‌شود. دی‌اکسید نیتروژن به خودی خود تاثیر مخرب چندانی ندارد اما در محیط‌های مرطوب و شرجی خطرناک می‌شود. این آلاینده در ترکیب با هوای مرطوب تولید اسید سیتریک می‌کند که جدا از تاثیرات مخرب بر بدن انسان می‌تواند موجب پوسیدگی شدید فلزات ‌شود. همچنین در غلظت‌های بالا باعث ایجاد مه ‌دود شده و میدان دید را به شدت کاهش می‌دهد. گیاهان هم از اثرات این آلاینده در امان نیستند چنانکه ثابت شده است رشد گیاهان در مواجهه با این آلاینده به شدت کاهش می‌یابد. دی اکسید نیتروژن از گازهای گلخانه‌ای به شمار می‌رود. این گازها از متهمان اصلی گرم شدن زمین و تغییرات اقلیمی هستند. دی اکسید نیتروژن مخاط برونش‌ها را تحریک می‌کند و بابت این تاثیر سبب افزایش عفونت‌های تنفسی در کودکان و افزایش شکایات تنفسی مانند سرفه و خلط در بزرگسالان می شود. طبیعی است که بیماران مبتلا به آسم به اثرات ناشی از این گاز به شدت حساس باشند.
انکار مسوولان شهری لندن
آلودگی هوا در لندن مسبوق به سابقه است. در میانه قرن بیستم این شهر آن قدر آلوده بوده که چینی‌ها می‌توانند ادعا کنند در بدترین شرایط از لندن سال 1952 وضعیت بهتری دارند. در فاجعه عظیم مه دود شیمیایی لندن که در این سال رخ داد، بیش از 4000 نفر جانشان را از دست دادند.اما این پیشینه و آنچه پژوهشگران منتشر کرده اند هیچ کدام موجب نمی‌شود مسوولان شهری لندن مسوولیت خود را در این آلودگی شدید بپذیرند. به سیاق مسوولان در دیگر کشورهایی که با آلودگی هوا دست و پنجه نرم می‌کنند، مسوولان شهری لندن هم زیر بار این میزان آلودگی نرفته‌اند چنان‌که سخنگوی شهرداری لندن نتایج پژوهش کالج سلطنتی را گمراه‌کننده خوانده است. او البته به این بسنده نکرده و اضافه کرده است که میزان آلاینده کذایی در لندن از بسیاری نقاط دیگر در جهان کمتر است. اما واقعیت این است که ترافیک در لندن کلافه‌کننده است، ساختمان‌ها بلند مرتبه‌اند و میزان دی‌‌اکسید‌نیتروژن هم بالاست و با وجود اینکه مسوولان لندنی می‌گویند که همه چیز تحت کنترل آنهاست، این میزان از آلودگی هوا در چنین شرایطی نه دور از ذهن است نه چیزی است که بتوان به سادگی آن را کنترل کرد.
متهم در مرگ نوزادان نارس
برآوردهای سال 2010 حاکی از آن است که در لندن هر ساله 50 هزار کودک نارس جان خود را از دست می‌دهند. این موضوع هنوز به عنوان مشکلی مهم در سیاست‌های سلامت در انگلستان مورد توجه قرار نگرفته است. دلیل آن ساده است: دلایلی مانند سیگار کشیدن، فشار خون و نداشتن فعالیت‌های ورزشی به عنوان دلایل اصلی این مشکل مورد توجه قرار می‌گیرند و در واقع مشکل اصلی در پس این مسایل پنهان می‌شود. اما واقعیت این است که این آلودگی بر سلامت نوزادان و مرگ و میر آن‌ها به شدت تاثیرگذار است. هر انسان بالغ به‌طور متوسط 20 هزار لیتر هوا در طی یک روز تنفس می کند. احتمالا نتیجه‌گیری اینکه اگر این میزان هوا آلوده باشد چه تاثیری به خصوص بر ارگان‌های تنفسی می‌گذارد، چندان دشوار نخواهد بود.
دوچرخه سواری نکنید
برگردیم به خیابان آکسفورد؛ آلوده ترین منطقه جهان
به دلیل وجود آلاینده دی اکسید نیتروژن. بدون شک در این خیابان فعالیت‌های معمول محل اشکال است چه برسد به اینکه به سبب شکلی از فعالیت، تنفس سریع‌تر شود. بر همین اساس است که در این خیابان تنها ۲ درصد کودکان برای رفتن به مدرسه از دوچرخه استفاده می‌کنند. ناچیز بودن این درصد زمانی به چشم می‌آید که بدانیم در هلند بیش از ۵۰ درصد دانش آموزان با دوچرخه به مدرسه می‌روند.
منبع: گاردین